اصفهان با وجود داشتن سابقه درخشان در مبارزات سیاسی وشکل‌گیری مشروطیت اما احزاب قدرتمندی ندارد واحزاب در این استان تنها به صورت فصلی و موسمی در زمان انتخابات فعالیت دارند.

احزاب سیاسی به عنوان حلقه و پل ارتباطی بین حاکمیت و مردم همیشه در زمان انتخابات نقش پررنگی ایفا می‌کنند که برای برگزاری انتخاباتی پرشور و پیاده سازی مؤلفه‌های آن یعنی امنیت، سلامت، رقابت و مشارکت برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند. از این رو با نزدیک شدن به دوازدهمین دوره انتخابات مجلس پیش زمینه‌های مشارکت و حتی آگاهی بخشی به مردم برای انتخاب اصلح باید توسط احزاب و سایر نهادها انجام گیرد که در مدت باقی مانده فعالیت‌های درخوری داشته باشند.

سرپرست حزب همبستگی دانش آموختگان ایران (هدا) در اصفهان که از سال ۷۸ فعالیت رسمی خود را آغاز کرده در خصوص فعالیت‌ها و شرایط این دوره از انتخابات در اصفهان به خبرنگار مهر می‌گوید: با توجه به اینکه حزب هدا عضو جبهه اصلاحات ایران است به تبع بر اساس دستورات نهادهای بالادستی حرکت می‌کند و حرکتی خلاف تصمیمات نهادهای اصلاح طلبان نخواهد داشت. با این وجود با توجه به بیانیه‌هایی صادر کرده، برای انتخابات پیش رو توصیه‌ای نداشته و موضع خنثی و بی‌اثر را اتخاذ کرده که ابهام‌آمیز است.

فضای انتخاباتی در اصفهان رنگ باخته

وی ادامه داد: هرچند تابع و پیرو جریان اصلاح طلب هستیم اما در شهرستان اصفهان برنامه‌ها، نشست‌ها و گفت و گوهایی با مسئولان احزاب برگزار کرده ایم، برای مشارکت و حضور بیشتر برنامه‌ریزی خواهیم داشت اما به دلیل اینکه نامزدهای نهایی مشخص نشده همچنان فضای استان و حتی کشور رنگ و بوی انتخاباتی به خود نگرفته است.

محسن عزتی با اشاره به الزامات مشارکت حداکثری مردم، ادامه می‌دهد: احزاب سیاسی به عنوان ارکان مهم دموکراسی و به عبارتی رکن سوم دموکراسی در کشور محسوب می‌شوند و از احزاب انتظار می‌رود که در عرصه‌های سیاسی حضور فعال و اثر گذاری داشته باشند و صدای مردم شوند. البته تا این لحظه احزاب سیاسی فعالیت‌های خاصی از خود نشان نداده‌اند و وارد موضوع انتخابات دوره دوازدهمین مجلس شورای اسلامی نشده‌اند.

احزاب فصلی و موسمی در زمان انتخابات

سرپرست حزب (هدا) به عملکرد احزاب اشاره می‌کند و می‌گوید: احزاب سیاسی استان اصفهان و حتی کشور احزاب قدرتمندی نیستند و تنها فعالیت آنها به موضوع انتخابات خلاصه می‌شود و به صورت موسمی و فصلی کرکره‌ها را بالا می‌زنند و بعد از انتخابات با فضای سیاسی و مطالبه گری از کاندیداهای مورد حمایت که شعارهای خود را پیگیری کنند، فاصله می‌گیرند و حتی بعضاً اهداف، منافع و خواسته‌های حزبی و محفلی خود را دنبال می‌کنند.

وی بر این باور است که احزاب ساختار سیستماتیک و ساختارمند ندارند و به نوعی تأمین مالی آنها به درستی انجام نمی‌شود تا امکان و توانایی فعالیت چشمگیر در سطح شهر را داشته باشند، احزاب ملی و مرکزی حمایت لازم را از احزاب در استان‌ها ندارند اما این دلیل قانع کننده‌ای برای عدم فعالیت صحیح نیست. بنابراین زمانی که این احزاب مقطعی و فصلی هستند و بعد از انتخابات مطالبه گری ندارند باعث شده که مردم نگاه و دید مثبتی به آنها نداشته باشند زیرا احزاب را گروه‌هایی از افراد مختلف می‌دانند که در پی منافع خود هستند و ایجاد انگیزه و بسیج مردم برای برخی از فعالیت‌ها و انتخابات ندارد.

ترغیب مردم به کمک نهادهای انتخاباتی

عزتی تشکیل نهادهای انتخاباتی مانند شوراها و جبهه‌ها را یکی از راه‌های تأثیرگذار در ترغیب مردم پای صندوق‌های رأی می‌داند و می‌گوید: در استان اصفهان به دنبال این هستیم که یکی از این شوراها را تشکیل دهیم و با شاخص‌هایی که برای نامزدها تعریف شده یک لیست از نمایندگان شایسته ارائه شود.

وی در مورد علت اینکه چرا احزاب کنشگری فعالی ندارند، می‌گوید: در میان این دو جریان سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب حلقه‌های میانی وجود دارد که در ادوار گذشته منافع اقتصادی و سیاسی انتخابات و بهره و میوه انتخابات را به نفع خود مصادره کردند. این حلقه‌ها و گروه‌ها از قدرت و ثروت لازم برخوردار هستند که از اوایل دهه انقلاب همچنان حضور دارند و به عنوان حلقه‌های تصمیم‌گیری جریان‌های سیاسی فعالیت دارند و این موضوع باعث شده که برخی از احزاب علی رغم پیروزی، در لیست‌ها کنار گذاشته شوند.

سبقه بالای اصفهان در فعالیت‌های سیاسی با احزاب ضعیف

رسول حامدیان دبیر جامعه اسلامی مهندسین استان اصفهان نیز دلیل کاهش فعالیت احزاب را باور نداشتن فعالیت‌های حزبی بیان کرد و ادامه داد: با وجودی که این خطه سابقه زیادی در مبارزات سیاسی، شکل‌گیری تحولات اجتماعی و مشروطیت داشته اما احزاب استان اصفهان تقویت نشده‌اند.

وی معتقد است که یکی از ارکان جمهوریت، احزاب هستند و آنها برآمده از افراد جامعه هستند و می‌توانند به انتخاب مردم و رعایت حقوق مدنی و شهروندی کمک کنند. در این راستا احزاب باید تقویت شوند تا با شناسایی افراد مستعد، متخصص و متعهد، مدیران خوبی برای اداره آینده کشور تربیت و معرفی کنند.

حامدیان ادامه داد: چنانچه احزاب به معنای واقعی فعال شوند می‌توانند کار مراجع چهارگانه برای بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی را نیز تسهیل کنند زیرا احزاب پس از طی فرآیندی موفق به دریافت مجوز فعالیت می‌شوند و می‌توانند به عنوان امین مردم و نظام عمل کنند.

امروزه بسیاری از متفکران لازمه تبدیل مشارکت توده‌ای به مشارکت فعال و سازمان یافته را در عملکرد احزاب می‌دانند و معتقدند که باید شاخصه اصلی توسعه سیاسی به مشارکت سیاسی مبدل شود. البته با وجودی که احزاب بستر تحقق این امر به شمار می‌آیند، اما صرفاً به عنوان یک گروه سیاسی عمل کرده که در زمان انتخابات ظهور و بروز دارند و عملکرد شایان ذکری برای پیگیری مطالبات مردم از نمایندگان منتخب ندارند. از این رو کارشناسان سیاسی بر این باورند که اگر آسیب‌ها و موانع تحزب برطرف شود و حزب به معنی صحیح کلمه شکل بگیرد تأثیر به سزایی در کاهش خطاهای انتخاباتی داشته و مسیر توسعه سیاسی را هموارتر خواهد کرد.