آرمان کیانی: پیامک ها و هشدارهای مکرر مسئولان آب و برق کشور درباره لزوم صرفه جویی در مصرف انرژی نشان می دهد که این روزها رکوردهای مصرف برق و آب به طور مرتب در حال جابجا شدن هستند.

با ورود به ماه دوم تابستان، ایران گرم ترین روزهایش را سپری می کند و نقشه‌های هواشناسی هم از استمرار گرما برای بسیاری از نقاط کشور حداقل تا فردا حکایت دارد. بررسی نقشه‌های هواشناسی نشان می‌دهد تا فردا یکشنبه اوج گرمای تابستانی را در اکثر نقاط ایران خواهیم داشت و رکوردهای جدیدی به ثبت خواهد رسید در حالی که این وضعیت در اصفهان تا دوشنبه ادامه خواهد داشت.

پیش تر هشدار داده شده بود که اصفهانی ها باید تاب و تحمل دو هفته بسیار گرم را داشته باشند اما گرمای این چند روز اوج منحنی دو هفته پیش رو است. هواشناسی اصفهان از اواخر هفته گذشته درباره افزایش دمای هوا ازدیروز جمعه تا دوشنبه هفته جاری هشدار داده بود. این هشدار هواشناسی در سطح زرد صادر شد که نشان می دهد کل استان باید آماده گذر از این موج سنگین گرمایی باشد.

هواشناسی اصفهان با صدور این هشدار، اعلام کرد: افزایش ۲ تا 4 درجه ای دمای هوا و ماندگاری هوای گرم در همه مناطق استان به‌ویژه شمالی، شرقی و مرکزی پیش بینی شده است. بر اساس این هشدار، احتمال افزایش مصرف حامل‌های انرژی(آب و برق)، گرمازدگی به‌ویژه برای گروه‌های حساس، آتش‌سوزی در مراتع و نواحی جنگلی، خسارت ناشی از تنش دمایی در بخش کشاورزی و دامداری و بالا رفتن غلظت آلاینده‌ها به‌دلیل افزایش اُزن سطح زمین در این روزها وجود دارد.

اداره کل هواشناسی اصفهان به مردم درباره مدیریت مصرف حامل‌های انرژی (آب و برق)، اجتناب از ترددهای غیر ضروری، کاهش فعالیت‌های بدنی در فضای باز در ساعت گرم روز به‌ویژه برای گروه‌های حساس، عدم آبیاری مزارع و باغ‌ها در ساعت گرم روز و اجتناب از روشن کردن آتش در مراتع و نواحی جنگلی و یا در صورت روشن کردن، اطمینان از خاموش شدن کامل آن پیش از ترک محل توصیه کرده است.

رییس مرکز پیش‌بینی و مخاطرات جوی اداره کل هواشناسی اصفهان نیز گفت: هفته جاری هوای گرمی در استان حاکم می‌شود و روزهای جمعه تا یکشنبه دمای هوا در برخی مناطق از جمله خور و بیابانک به ۴۴ تا ۴۷ درجه سانتیگراد می‌رسد. لیلا امینی ادامه داد: دمای هوا از روز جمعه در بیشتر نقاط استان دست‌کم ۲ درجه افزایش پیدا کرده و در برخی مناطق به 4درجه هم می‌رسد.

افزوده شدن های پی در پی بر درجه های دمایی در حالی است که از هفته گذشته شدت آلودگی هوا نیز مزید بر علت شده تا نفس کشیدن در اصفهان دوچندان دشوارشود. خاک و غباری که این روزها آسمان اصفهان را فرا گرفته ناشی از وزش بادهای تند در شمال و شرق استان است که همراه با خودش ذرات آلاینده آغشته به فلزات به شدت بیماری زا را به اصفهان می آورد.

 در همین حال افزایش غلظت ازن در محیط به عنوان آلاینده ثانویه به علت افزایش دما و تابش اشعه ماورای بنفش خورشید نیز به دو عامل گرمای شدید و آلوده بودن هوا اضافه شده تا روزگار اصفهانی ها را کدرتر از همیشه کند. ازن یکی از خطرناک ترین آلاینده هاست که می تواند تاثیرات جبران ناپذیری بر بافت های انسانی بگذارد. آلاینده ازن یک آلاینده با خاصیت اکسید کننده بالا است و در غلظت‌های بالاتر از ۱۰۰ PPB اثر تخریبی شدیدی بر مخاط و اندام تنفسی می‌گذارد؛ به همین دلیل ازن موجود در سطح زمین یکی از آلاینده‌های اصلی هوا است و خطر قرار گرفتن در معرض غلظت‌های بالای آن در تابستان بویژه در ساعات میانی روز (۱۲ ظهر تا ۱۶ عصر) به بالاترین حد خود افزایش می‌یابد.

مسئول اصلی تشکیل آلاینده ازن، آلاینده اکسیدهای نیتروژن بویژه دی‌اکسید نیتروژن و ترکیبات آلی فرار هستند که ناکس‌ها در اثر احتراق داخلی در منابع متحرک و ثابت تشکیل می‌شوند. دی‌اکسید نیتروژن با ترکیبات آلی فرار که از خروجی اگزوز، نشت در ایستگاه سوخت‌رسانی، فعالیت صنعتی و... خارج می‌شوند، ترکیب شده و واکنش‌های شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی‌فرار در حضور نور خورشید منجر به تشکیل آلاینده ازن می‌شود.

تابش اشعه ماورای بنفش خورشید نیز به خصوص در ساعات ظهر منجر به بیماری های بسیاری از جمله سرطان پوست می شود.

موسسه کوپرنیک پیش بینی کرده است ماه پیش رو، گرمترین ماه جهان از زمان ثبت دما باشد. این در حالی است که  گنبد حرارتی که بر روی غرب آسیا مستقر شده است، دمای هوا را در این منطقه به حدی بالا برده  که شش نقطه از ده نقطه گرم  جمیعتی جهان در غرب آسیا قرار گرفته است. بسیاری از شهرهای ایران هم در این منطقه با این معضل دست و پنجه نرم می کنند.

هفته گذشته یک کارشناس محیط زیست هشدار داده بود که باتوجه به ادامه روند فعلی، اصفهان در مسیری حرکت می کند که به شهری غیر قابل سکونت تبدیل خواهد شد. این روزها مصداق واقعی همین پیش بینی است. شهری در محاصره انواع آلاینده ها، گرد و خاک، ازن، اشعه ماورای بنفش، گرمای عجیب و غریب، کمبود آب و برق تا کی می تواند دوام بیاورد؟