مديرکل سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان اصفهان گفت: به محض تأمين اعتبار در ابتداي سال 96 مرمت حمام شيخ بهايي و کاخ سرهنگ‌آباد را آغاز مي‌کنيم.

فريدون اللهياري با ابراز تأسف نسبت به اينکه افراد کمي از مسجد جامع اصفهان شناخت کافي دارند، اظهارداشت: جفايي که در حق مسجد جامع شده اين است که کمتر کسي مي‌داند اين مسجد اولين مسجد جهان اسلام است که به ثبت جهاني رسيده و در 57 کشور اسلامي اولين مسجدي که به ثبت جهاني رسيده مسجد جامع است.

مسجد جامع اصفهان يا مسجد جمعه اصفهان يکي از برجسته‌‌ترين آثار معماري ايران و جهان است و از آنجا که بخش‌هاي مختلف آن در دوران مختلف تاريخي ساخته و پرداخته شده‌، مجموعه حاضر همچون موزه عظيمي، معرف روند تحول و تکامل معماري ايران در دوره اسلامي و حتي پيش از آن است.

حمام شيخ بهايي 400 ساله

يکي ديگر از اين بناهاي مغفول مانده در اصفهان هم حمام شيخ بهايي است که پس از اين همه سال مي‌بينيم با بيان داستان‌ها و شگفتي‌هايي در بين مردم نقل مي‌شود و تازه مردم با خود مي‌گويند چه جالب مگر حمام شيخ بهايي هم وجود داشته است؟ اين در حالي است که چنين مکاني سال‌ها به عنوان حمام در حال کار بوده است.

مديرکل سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان اصفهان در اين رابطه اظهار داشت: حمام شيخ بهايي جزو يکي از قديمي‌ترين و مشهورترين حمام‌هاي اصفهان است که بخاطر داستان‌هايي که پيرامون آن گفته مي‌شود، معروف و مشهور شده است، مشکل بزرگ اين حمام اين بود که تا 30 سال پيش داير بود به اين معني که از 400 سال پيش که ساخته شده بود تا 30 سال پيش در حال استفاده بوده است.

وي اذعان داشت: اين حمام به طور کامل تغيير شکل يافته و در طول اين سال‌هايي که در حال استفاده بوده است لوله‌کشي جديد شده، خزينه به آن اضافه شده، از سيمان براي تعميرات آن استفاده و با تغيير شکل اساسي همراه شده که دليل اصلي آن هم مالکيت خصوصي اين حمام بوده است.

اللهياري تصريح کرد: ما توانستيم 33 نفر مالک اين حمام را جمع کنيم و اين مکان به طور کامل تملک شد، مرحله اول مرمت آن اوايل سال 95 به اتمام رسيد که شامل جمع‌آوري همه ملحقاتي است که به آن اضافه شده بود، منتظر تأمين اعتبار هستيم تا مرحله دوم که شامل احياي بافت صفوي اين حمام است را آغاز کنيم که اميدواريم از ارديبهشت آن را کليد بزنيم.

ناصر طاهري معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان اصفهان پيش از اين در مورد داستان گرم شدن آب اين حمام با يک شمع گفته بود: گرم شدن مخزن حمام شيخ بهايي با يک شمع و روشن بودن دائمي آن مطلبي است که در آن شکي وجود ندارد؛ در مورد چگونگي آن اين احتمال وجود دارد که يک سيستم سفالينه لوله‌کشي زيرزميني در حد فاصل آبريزگاه مسجد جامع و اين حمام وجود داشته که با روش مکش طبيعي، گازهايي مانند متان و اکسيدهاي گوگردي را به خزينه حمام هدايت مي‌کرده و طبق محاسبات دقيقي که شيخ بهايي انجام داده بود و با طراحي خاص خزينه، اين فاضلاب تبديل به گاز متان شده و به عنوان منبع گرما در مشعل خزينه مي‌سوخته است.

کاخي که کوخ شده است

شايد اسم کاخ سرهنگ‌آباد به گوش کمتر کسي از اهالي استان اصفهان رسيده باشد اما اين کاخ از جمله بناهاي تاريخي قديمي استان اصفهان به حساب مي‌آيد که آن هم بخاطر يک موضوع مشترک در بين همه اين بناهاي تاريخي کمتر شناخته شده مورد بي‌مهري قرار گرفته بود و آن موضوع مالکيت خصوصي اين بناست.

اللهياري در اين باره هم عنوان کرد: کاخ سرهنگ‌آباد در دوره قاجار ساخته شده و براي ساخت آن از کاخ چهلستون الگوبرداري شده است که در يکي از مناطق خوش آب و هواي منطقه زواره قرار دارد و جزوشکارگاه‌هاي «ظل‌السلطان» بوده که مورد بي‌مهري قرار گرفته است.

در رابطه با اين عمارت گفته مي‌شود کوشک سرهنگ آباد توسط «سهام السلطنه عرب عامري» در حدود سال 1299 قمري مصادف با دوره «ناصرالدين‌شاه قاجار» براي پذيرايي از شاهزاده‌هاي قاجاري ساخته شده است؛ معماري اين مجموعه تلفيقي از معماري دوره قاجاريه و سبک دوره صفوي است به طور مثال ايوان عمارت اصلي با ستون‌هاي چوبي شبيه ايوان چهلستون ساخته شده و يا از قوس‌هاي نيم دايره‌اي شکل و تزيينات رايج در دوره قاجار استفاده شده است و تنوع فضاي خاص دوره قاجاريه با قدرت هر چه تمام‌تر جلوه‌گري مي‌کند و در نوع خود يکي از نمونه‌هاي موفق معماري دوره قاجاريه است.

مديرکل سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان اصفهان در رابطه با کاخ سرهنگ آباد بيان داشت: براي اين کاخ 500 ميليون تومان اعتبار درخواست و طرح مرمت آن را نيز تهيه کرديم، مشکل اصلي اين باغ وجود مالک خصوصي براي آن بود چرا که مالک خيلي رضايت براي اين کار نداشت.

وي در ادامه گفت: دو طرح را در دست پيگيري داريم، يکي تملک اين کاخ است چرا که مالک خصوصي تمايل زيادي براي نگهداري آن ندارد، براي تبديل اين کاخ به يک واحد اقامتي يا پذيرايي يا چيزي شبيه به اينها به دنبال سرمايه‌گذاري دولت يا بخش خصوصي هستيم.

وي اذعان داشت: دومين طرح هم تأمين 500 ميليون تومان براي استحکام‌بخشي آن است، تا ماه آينده که اين اعتبار مشخص شود مرمت را آغاز مي‌کنيم؛ نکته حائز اهميت اين است که براي برپا کردن اين بنا بيش از اينها هزينه نياز است.