حسن روحانی در حالی مقدمات انتخاب کابینه دوازدهم را فراهم می کند که هجمه ها و انتقادات به وزرای خارجه، نفت، بهداشت و درمان و... ابهامات بسیاری را درباره ادامه حضور وزرای موفق و لایق روحانی در چهار سال آینده ایجاد کرده است.

رسانه های همسو با دولت در چند روز گذشته به کرات به این موضوع پرداخته و درباره نقش وزرای موفق روحانی در موفقیت کابینه یازدهم و پیشبرد اهداف رئیس جمهور و لزوم ادامه حضور آنها در دولت آینده نوشته اند، همچنین خواستار قدردانی از این اشخاص به عنوان مدیرانی لایق نیز شده اند.

در میان اسامی مطرح شده که نامشان با تردیدهای بسیاری برای حضور در کابینه دوازدهم یاد می شود، ظریف اما قصه جداگانه و قابل توجهی دارد. وی در حالی چهارسال پیش مسئولیت تصدی ریاست دستگاه دیپلماسی کشور را برعهده گرفت که پیش از آن وزارت خارجه، مدیری در حد و اندازه آن به خود ندیده بود. کسی که از جهات مختلفی یک وزیر خارجه خلاق، دانا و آگاه محسوب می شد.

نکته اول اینکه ظریف وزیر خارجه ای است که به طور کامل به زبان انگلیسی مسلط است. گستره اشراف وزیر خارجه به زبان انگلیسی تا جایی است که در بسیاری از موارد شامل موارد حقوقی نیز می شود و حتی در برهه ای از مذاکرات هسته ای مقامات آمریکایی اعتراف کردند که آشنایی و تسلط ظریف به متون حقوقی، عمیق و حتی فراتر از آنهاست.

چه کسی است فراموش کرده باشد که پیش از ظریف، کسی بر مسند مذاکره کننده ارشد کشورمان در پرونده هسته ای تکیه زده بود که نه تنها به زبان انگلیسی آشنایی نداشت بلکه از اصول مذاکره و دیپلماسی و روابط بین الملل نیز آگاهی چندانی نداشت. از سوی دیگر تسلط ظریف به مسائل، بحران ها و روابط بین الملل از یک سو و آشنایی وی به مسائل و چالش های منطقه از سوی دیگر از وی دیپلماتی خبره ساخته بود. تا جایی که ظریف در چهار سال گذشته بارها در مجامع بین المللی حضور پیدا کرد و به دفاع تمام قد از سیاست های ایران چه در عرصه نظامی، چه هسته ای و چه سیاست داخلی پرداخت.

نکته دوم درباره ظریف که وی را از دیگر مردان دیپلماسی کشورمان متمایز می کند، مهارت بالای وی در مسائل بین الملل و فنون مذاکره است.

وزیر خارجه کشورمان چهار سال پیش در حالی مسئولیت پرونده مذاکرات هسته ای را در اختیار گرفت که پرونده مذاکرات هسته ای ایران به چالش و بحرانی بین المللی تبدیل شده بود و چندین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد و کوهی از تحریم ها را برای کشور برجای گذاشته بودند.

ظریف مرد دیپلماسی و لبخند لقب گرفت چراکه در کمتر از سه ماه توانست وزرای خارجه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همراه آلمان را پای میز مذاکره بکشاند و به توافق اولیه هسته ای دست پیدا کند. ظریف با تکیه بر 30 سال تجربه و کار در عرصه بین الملل توانست پس از دو سال یکی از مهمترین و حیاتی ترین پرونده های مذاکرات جهان پس از جنگ جهانی دوم را به ثمر برساند و برجام را در کنار کشورهای گروه1+5 رقم بزند.

نکته سوم به فضایی که سردار دیپلماسی ایران برای کشور در عرصه بین الملل و منطقه ایجاد کرده است برمی گردد. محمد جواد ظریف مردِ آرام اما مقتدر دستگاه دیپلماسی است که از زمان به دست گرفتن سکان وزارت خارجه ادبیات و خط و مشی جدیدی بر این وزارتخانه مهم دولت حاکم کرده است.

پیش از آنکه ظریف به وزارت خارجه برسد و در یکسال پس از آن دولت های غربی تهران را بخشی از بحران سوریه می پنداشتند و همه نشست های بین المللی پیرامون این موضوع بدون حضور ایران برگزار می شد، مشی اعتدالی ظریف و تسلط ویژه و تمام وی بر مسائل بین الملل از وی چهره ای مورد اعتماد و اطمینان در عرصه بین المللی ساخته بود و در دو سال اخیر غرب بر کلیدی بودن نقش ایران در حل بحران سوریه تأکید و ابتکار عمل در این زمینه را به تهران سپرد.

ظریف چه منتقدان بخواهند و چه نخواهند، مرد شماره یک دیپلماسی ایران و منطقه به شمار می رود و عملکرد موفقیت آمیز و قابل توجه وی بر هیچکس پوشیده نیست، وی در عرصه بین الملل چهره صلح طلب و قدرتمند ایران را نمایش گذاشت و بعید است تا یک دهه آینده کسی بتواند بدیلی برای وی تلقی شود.