در حالی که حدود دو هفته تا آغاز موسم حج و اعزام زائران کشورمان به سرزمین وحی مانده، نحوه صحیح انجام این فریضه الهی و موضوعات مرتبط با آن، از مهمترین دغدغه‌های فکری هر زائری است.

از همین رو، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در نظر دارد طی روزهای منتهی به آغاز حج ابراهیمی، با رجوع به پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، پاسخ‌های معظم‌ُله به شبهات و استفتائات افرادی که قصد عزیمت به حج را دارند منتشر کند.

به این امید که حج امسال در کمال امنیت و آرامش، حداکثر دستاورد معنوی و روحی را برای هموطنان‌مان به همراه داشته باشد، در بخش نهم پاسخ‌های رهبر معظم انقلاب در رابطه با "مشعر" و "سعی و صفا" را مرور خواهیم کرد.

در سعی بین صفا و مروه، عده‌ زیادی در کنار کوه‌های صفا و مروه تجمع می‌کنند، به‌گونه‌ای که موجب دشواری حرکت سعی‌کنندگان می‌شود. آیا کسی که سعی انجام می‌دهد، باید در هر دور دقیقاً به خود کوه‌ها برسد، یا این که رسیدن به اولین سکوی سنگی (محل شروع سعی برای افراد ناتوان که قدرت راه رفتن ندارند) کفایت می‌کند؟

بالا رفتن به سوی کوه صفا و کوه مروه به اندازه‌ای که «رسیدن به کوه» و «پیمودن فاصله‌ی میان دو کوه» بر آن صدق کند، کافی است.

با توسعه‌ای که در مَسعی بوجود آمده تمام مکان قبلی برای سعی از یک طرف قرار داده شده، و سعی طرف دیگر باید در مقدار توسعه‌یافته انجام پذیرد. حال اگر شخصی احراز نکند که مقدار توسعه‌یافته بین دو کوه صفا و مروه است و احتمال دهد که فراتر از هر دو کوه و یا یکی از دو کوه است، وظیفه‌اش چیست؟

سعی در آن صحیح و مُجزی است.

سعی در طبقه فوقانی که بالاتر از دو کوه فعلی است برای کسانی که سعی در طبقه همکف برایشان امکان ندارد مثل معلولین و جانبازان چه حکمی دارد؟

سعی در مسیری که بالاتر از صفا و مروه است مجزی نیست، وظیفه‌ی عاجز از سعی ولو با وسیله‌ای از قبیل چرخ دستی، آن است که نایب بگیرد.

کسی که بعد از سعی متوجّه می‌شود در نماز طواف، سوره راکه با اعتقاد به صحّت خوانده، اشتباه خوانده است، چه حکمی دارد؟ آیا باید طواف و نماز آن و سعی را دوباره انجام دهد یا تنها باید نماز طواف را اعاده کند یا لازم نیست چیزی انجام دهد؟

لازم نیست چیزی انجام دهد، بلکه بعد از آن‌که اشتباه در قرائت سوره‌ی نماز طواف عمدی نبوده، اعمالی را که انجام داده محکوم به صحّت است.

حکم سعی با صندلی چرخ‌دار با کمک کسی که آن را می‌راند، در صورتی که می‌تواند خودش آن را براند چیست؟

اگر خودش می‌تواند صندلی چرخ‌دار را براند، راندن دیگری کافی و مُجزی نیست.

کسی که به‌خاطر جهل به حکم یا فراموشی چهارده (۱۴) شوط سعی انجام دهد، چه حکمی دارد؟

اگر از ابتدا قصد داشته هفت شوط سعی انجام دهد، سعیش صحیح است.

خدمه‌ی کاروان‌ها که شب عید قربان به همراه زنان و ناتوانان از مشعرالحرام حرکت می‌کنند و پیش از سپیده‌دم به مِنی می‌رسند اگر بتوانند قبل از طلوع فجر به مشعر باز گردند و وقوف اختیاری را درک نمایند، آیا باید چنین کنند؟

اگر برای همراهی زنان و ناتوانان پس از درک مسمّای وقوف خارج شدند واجب نیست که برای درک وقوف اختیاری باز گردند.

آیا رمی کردن آنان در شب به همراه زنان و از پا افتادگان کفایت می‌کند، یا این که باید در روز رمی کنند؟

رمی شبانه برای آنان کفایت نمی‌کند، مگر آن که از انجام رمی در روز معذور باشند.

به فرض بازگشت برای وقوف اختیاری، آیا امکان نایب شدن برای آنان وجود دارد؟ یا این‌که بیرون رفتن از مشعر در شب، موجب می‌شود که همانند معذورین، نایب شدن برای آن‌ها نیز جایز نباشد؟

بنابر احتیاط واجب، نایب نباید شب از مشعرالحرام خارج شود، هرچند بتواند برای وقوف اختیاری به مشعرالحرام بازگردد؛ اما اگر معذور نباشد و بدون اختیار خود از مشعر خارج نشده باشد، در صورتی که بازگردد و وقوف اختیاری را درک کند، نایب شدن او اشکال ندارد.

با توجه به دشواری‌ها و مقررات عبور و مرور که از سوی نیروهای انتظامی اجرا می‌شود، آیا کسانی که در شب عید قربان و پس از درک مصداق وقوف در مشعر، زنان و بیماران را به مِنی می‌برند، واجب است که پیش از طلوع فجر به مشعر باز گردند یا این‌که به همان وقوف بین‌الطلوعین اکتفا کنند و یا درک مصداق وقوف برای آنان کافی است؟ و آیا کسی که حجّ نیابی به‌جا می‌آورد، در این مورد با دیگران تفاوت دارد؟

وقوف بین‌الطلوعین برای کسانی که همراهی و سرپرستی معذورین را به عهده دارند، واجب نیست و می‌توانند به وقوف اضطراری شبانه اکتفا کنند، اما این کار برای کسی که حجّ نیابی به‌جا می‌آورد، جایز نیست و چنین کسی باید اعمال اختیاری را انجام دهد.

پس از وقوف در عرفات آیا حاجی مجاز است در شب عید به مشعر نرود، مثلاً چند ساعتی به مکّه برود و پیش از اذان صبح یا پیش از نیمه شب خود را به مشعر برساند، یا باید مستقیم به مشعر برود؟

لازم نیست مستقیم به مشعرالحرام برود. می‌تواند چند ساعتی به مکّه مکرّمه یا جای دیگر برود و پیش از طلوع فجر خود را به مشعر برساند.

اگر معذور پس از وقوف اضطراری مشعرالحرام از مشعر خارج شد، و پیش از طلوع فجر عذر او برطرف شد، آیا بازگشت به مشعرالحرام برای درک وقوف اختیاری لازم است؟

اگر اکتفا به وقوف اضطراری به مشعرالحرام بخاطر عذر بوده و بعداً کشف شده که عذر ندارد باید با بود وقت، وقوف اختیاری مشعرالحرام را درک کند.