روزنامه روسي «پراودا» در گزارشي مبسوط به ارزيابي اختلافات ميان دو کشور ايران و تاجيکستان پرداخته است.

پراودا در اين تحليل آورده است: مراسم تحليف رئيس‌جمهور آقاي حسن روحاني 5 اوت در تهران برگزار شد. نمايندگان بلندمرتبه از 92 کشور جهان در مراسم حضور داشتند ولي «امامعلي رحمان»، رئيس‌جمهور تاجيکستان بين آنها نبود. اين امر با سردي روابط تهران و دوشنبه از سال 2013 به بعد ارتباط دارد. وزير انرژي و منابع آبي تاجيکستان که به دستور رئيس‌جمهور رحمان در مراسم شرکت مي‌کرد با همکاران ايراني در مورد خارج کردن روابط دوجانبه از بحران مذاکره کرد.

آخرين بار رؤساي جمهور دو کشور در سپتامبر 2014 ملاقات داشتند. ولي اين ديدار با حادثه ناگوار رخ داده در دسامبر 2013 تيره شده بود. آن وقت بابک زنجاني، تاجر ايراني به اتهام روابط فسادي با دولت تاجيکستان در ايران بازداشت و به اعدام محکوم شد. در سال 2015 روابط دو کشور در نتيجه امر ديگري تيره‌تر شد: رئيس‌جمهور امامعلي رحمان فعاليت حزب رستاخيز اسلامي را ممنوع کرد.

مقامات ايراني براي ضربه زدن به دوشنبه از رهبر حزب ممنوع شده دعوت کردند در همايش «وحدت اسلامي» در ايران شرکت جويد. سپس بحران سياسي بر امور تجاري اثر گذاشت و شرکت‌هاي ايراني فعال در تاجيکستان يکي بعد از ديگري تعطيل شدند. در آوريل 2017 محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران حين ديدار از کشورهاي آسياي مرکزي به طور نمايشي از ديدار از تاجيکستان طفره رفت.

عربستان سعودي تصميم گرفت از وخامت روابط تهران و دوشنبه بهره جويد. رياض سعي دارد به هر قيمت نفوذ ايران بر آسياي مرکزي را کاهش دهد. برغم اين، کارشناسان معتقدند وخامت کنوني روابط ايران و تاجيکستان ماهيت موقت دارد. در تهران باور بر اين است که موافقت دوشنبه با عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي مي‌تواند نشانه نيکي باشد که به معني عادي شدن روابط دوجانبه ارزيابي خواهد شد.