نصف جهان: روزنامه آمريکايي لس آنجلس تايمز در گزارشي به بررسي اقتصاد ايران در پسابرجام پرداخته است.

لس آنجلس تايمز نوشت: «هشت ماه پس از لغو تحريم هاي اقتصادي، وعده‌هاي رئيس جمهور ايران براي ايجاد کار و افزايش درآمدها تحقق نيافته، سرمايه‌گذاري خارجي کند است و بهاي کالاهاي اساسي همچنان در مسير افزايش قرار دارد.»

آنچه در اين گزارش بيش از پيش جلب نظر مي کند در بخش پاياني اين گزارش است که مي‌خوانيم: تبعات اين وضع بر طبقه متوسط به روشني ديده مي شود. مردم براي پرهيز از پرداختن شهريه باشگاه‌هاي ورزشي، شب‌ها به پارک مي‌روند و با توجه به گراني مرغ و گوشت، فلافل فروشي‌ها از همه جا سر برآورده‌اند!

قصد نداريم اين نشريه را به نشر اکاذيب متهم کنيم ويا بگوييم بزرگنمايي کرده است بلکه قصد داريم بدانيم چرا به يک باره ذائقه مردم در ايران تغيير کرد؟

کمي درباره فلافل

فلافل غذايي تهيه شده از نخود به همراه فلفل قرمز که در روغن داغ سرخ مي شود و بعد از پخت آن داخل نان صنعتي همراه با مخلفات اضافه، سرو مي شود. البته ناگفته نماند که هرشخصي در اين ترکيب دست برده و به عنوان راز فلافل خود از آن نام مي برد.

بدون شک بعد از شهرهاي جنوبي که رتبه اول درفلافل را دارند استان اصفهان جايگاه دوم را کسب کرده آن هم به دليل حضور شاهين شهر که در فاصله اي نزديک به شهر اصفهان قرار دارد و فلافلي هاي آن برند محسوب مي شوند.

تا چند سال پيش در اغذيه فروشي هاي شهر اصفهان، فلافل در ته جدول با قيمتي پايين قرار داشت که حتي کسي به آن نگاه هم نمي کرد. در ليست ساندويچ ها، بالاي جدول، همبرگر همراه با چند عنوان ديگر پادشاهي مي کردند اما اين حکمراني به کمک تورم و گراني دوام نياورد و فلافل از آخر جدول به پادشاهي رسيد!

در هرکوچه و خيابان شهر اصفهان که نگاه بياندازي يک يا چند مغازه فلافل فروشي با لقب هاي مختلف مشاهده مي کني که حتي برخي از آنها شب قبل وجود خارجي نداشته اند اما به يک باره و در يک صبح مغازه فروش لباس و يا لوازم التحرير ويا بعضاً طلافروشي تبديل به يک مغازه فلافل فروشي شده است.

تغيير ذائقه مردم آن هم در شهري سنتي مثل اصفهان، خود نمايانگر چند نکته است که نمي توان به سادگي از کنار آن عبور کرد:

بالا رفتن هر روزه قيمت مواد غذايي اصلي شامل گوشت، مرغ، ماهي و...، کمبود در آمد و افزايش هزينه هاي خانوارها، نبود امنيت شغلي و عدم پس انداز مالي و چندين مورد ديگر که همه از اقتصادي سخن مي گويند که در حال زوال رفتن است.

در مهماني اصفهاني ها و يا جمع شدن دوره اي آنها بوي کباب بود که از ديوارخانه ها بالا مي رفت. اما کم کم جاي آن را جوجه کباب گرفت و امروز فلافل آن هم با نان اضافه همراه با چيپس و پفک بالانشين مهماني خانه هاي اصفهاني است.

در اين تغيير ذائقه بود که رفته رفته برنج هاي پاکستاني و هندي جاي برنج لنجان و ديگر برنج هاي استان را گرفت و دليل آن جز بالا بودن قيمت و نداشتن صرفه اقتصادي براي خانوارها نبود.

فست فودها و به خصوص فلافل را بايد بر اساس سن، شخصيت، شغل و نوع زندگي اجتماعي و خانوادگي بررسي کرد و در اين بررسي متوجه مي شويم که امکان حذف آن وجود ندارد زيرا قبل از آنکه فلافل غذا باشد ظهور يک مناسبات جديد فرهنگي و اجتماعي درجامعه سنتي ايراني است که براساس يک نياز شکل گرفته و به حيات خود ادامه مي دهد.

هرگز نمي شود از بوي قرمه سبزي دل کند يا فسنجان را دوست نداشت اما شرايط موجود اين دل کندن ها را تحميل مي کند اکنون در خانواده ها همه به نحوي شاغل هستند. از آن گذشته غذاهاي ايراني ديگر گران شده اند. خودتان حساب کنيد؛ يک خورشت فسنجان با گردوي کيلويي 20 هزار تومان لقمه اي 500 تومان تمام مي شود و اين براي يک خانواده حقوق بگير، يعني بي خيال غذاي ايراني شدن.

در اين وضعيت فلافل خوري مردم شهر،يک نکته حائز اهميت است و آن هم سر کار رفتن جوانان اصفهاني است که با تخصص ها و مدارک مختلف پشت فر مشغول سرخ کردن فلافل هستند تا اقتصاد خود را تأمين کنند.

در اين آشفته بازار اقتصادي و تورم و گراني اميدواريم که فلافل فروشي هاي محترم شهر نرخ پايين آن را حفظ کنند تا بتوانيم از آن تناول کنيم. ديگر نمي دانيم درصورت گران شدن فلافل بايد جاي آن چه چيزي را نوش جان کنيم!