نصف جهان: همایش گردشگری خلاق با تکیه بر میراث معنوی یا ناملموس اصفهان به همت مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در فضای باز و مفرح باغ گلها با حضور مسئولان تورهای گردشگری و... برگزار شد.

در ابتدای این همایش رئیس مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل به عنوان میزبان با خیرمقدم به شرکت‌کنندگان و قدردانی از همه کسانی که در برپایی این همایش تلاش کردند، گفت: در کشور به خصوص در استان اصفهان ما میراث ناملموس و معنوی فراوانی داریم که می‌توان براساس آن، ثروت ایجاد کرد.

رضا روحانی با بیان اینکه بخشی از میراث معنوی، حوزه‌های گردشگری خلاق است که می‌توان آن را به ثروت و ارز تبدیل کرد، افزود: اعتقاد داریم بسیاری از میراث معنوی در حوزه گردشگری کارآمد بوده که اگر باز تعریف شود می‌تواند برای جامعه هویت ایجاد کند و ثروت و اشتغال فراهم سازد.

وی ادامه داد: گردشگری سنتی، گردشگری نسل اول بود که به بازدید از آثار باستانی و تاریخی می‌انجامید که برای توسعه، این امر راه به جایی نمی‌برد بلکه گردشگری خلاق برای گردشگران جذاب بوده و میراث معنوی از لهجه، طب سنتی و فرهنگ از اهداف گردشگران است و ما در این همایش سعی داریم بتوانیم این نگاه را به تورلیدرها و... تفهیم کنیم.

■■■

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان نیز، میراث ناملموس را بیان شفاهی، شیوه زندگی، آیین‌ها، جشن‌ها، مهارت انجام کار و... دانست و گفت: با توجه به اهمیت میراث ناملموس، آنچه از نسل گذشته به ما رسیده را باید با حس حفظ هویت، به نسل آینده انتقال دهیم.

ندا ترابی اظهار کرد: برای هویت دادن به یک اثر تاریخی باید اتفاقات گذشته را به کمک میراث ناملموس بیان کرد و با حس هویت، حس خلاقیت و تنوع به جامعه، بحث شهر خلاق مطرح می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان تأکید کرد: با توجه به اینکه اصفهان شهر خلاق از سوی یونسکو شناخته شده، دیگر نباید انتظار داشت گردشگر فقط از آثار تاریخی بازدید کند بلکه انتظار است کارگاه‌های زنده صنایع دستی و... را لمس کرده و سختی کار را ببیند و شهر خلاق باید استانداردها را رعایت کند.

ترابی از ثبت میراث ناملموس ایران اسلامی در سال 2009 میلادی خبر داد و گفت: در حالی که معماری اصفهان با موسیقی پیوند خورده، ردیف‌های موسیقی اصفهان به عنوان میراث ناملموس مورد بی‌مهری قرار گرفته است. این در حالی است که در جهان پل خواجو را به عنوان پل موسیقی می‌شناسند و گردشگران خارجی تلاش می‌کنند در پل خواجو، موسیقی زنده ببینند.

وی بافت فرش کاشان، مراسم قالیشویی مشهد اردهال، نقالی، چوگان و... را از میراث ناملموس استان اصفهان برشمرد و افزود: آیین زورخانه‌ای و تعزیه‌خوانی نیز از میراث ناملموسی است که مورد توجه چندانی نبوده، در حالی که خمینی‌شهر و خورزوق بهترین تعزیه را برگزار می‌کنند اما گردشگران را به این مناطق نمی‌بریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان اظهار کرد: ما مطالعات زیادی در دانشگاه هنر انجام داده‌ایم و تمایل گردشگران به میراث ناملموس را براساس امتیازبندی جویا شدیم که نتایج خوبی حاصل شد. البته راهنمایان و تورگردانان باید گردشگران را با میراث ناملموس آشنا سازند.

ترابی اشاره‌ای هم به هنرهای فراموش شده اصفهان داشت و گفت: خانه نساجی، زریبافی، ترمه‌بافی، ماش و قمری، یخنه ترش و... از هنرها، غذاها و میراث فراموش شده اصفهان بوده، ولی باید حفظ شود این در حالی است که گردشگران در اصفهان فقط بریان و خورشت ماست را می‌شناسند و به آن بسنده می‌کنند و بقیه غذاها در حال فراموش شدن است و امید است غذاهای فراموش شده اصفهان در رستوران‌ها سرو شود تا فراموش نشود.

وی اضافه کرد: اصفهان دارای تاریخ دیرینه بوده و برند است ولی آداب و رسوم آن درحال فراموش شدن است. بنابراین میراث را باید پیدا و حفظ کرد.

■■■

مدرس راهنمایان گردشگری و ایده‌پرداز هم گفت: گنبدهای فیروزه‌ای مساجد اصفهان نشان‌دهنده زیبایی و اهمیت اصفهان است.

آرش نورآقایی افزود: هر دو مقوله گردشگری خلاق و میراث ناملموس نیازمند غبارروبی واژگان است.

وی با تأکید بر اینکه باید برای گردشگری آموزش داده شود، گفت: سه نسل گردشگری شامل گردشگری انبوه یا تفریحی که ایران چندان وارد نشده، گردشگری فرهنگی که آماده آن شده‌ایم و گردشگری خلاق که اعتقاد دارم برگ برنده‌ای برای ایران است و کشورمان در این زمینه حرف برای گفتن دارند، ولی مدیران ما سعی در ارائه آمار گردشگران دارند.

نورآقایی مخالفت خود با جذب 20 میلیون گردشگر در سال 1404 را اعلام کرد و گفت: معتقدم اگر گردشگر کمتر به کشورمان آمده، اما ماندگاری داشته باشد، کشور از مواهب گردشگری بهره‌مند می‌شود و کمتر ضرر می‌بیند.

نورآقایی می‌گوید: ما داشته‌های زیادی داریم که آنها را تحلیل نکردیم و شاید اگر از این آثار ناملموس کم داشتیم ارزش آنها را می‌دانستیم و فرصت‌ها را از دست نمی‌دادیم.

■■■

در این همایش مریم‌السادات قیامی، رئیس هیئت مدیره بانوان فعال در گردشگری و مدیرعامل شرکت گردشگری زمین پویان نیز به بیان خاطرات با گردشگران خارجی در اصفهان اشاره کرد و گفت: در سال 94 اولین تور نابینایان خارجی که تعدادی ایتالیایی بودند را در اصفهان میزبان بودم که با برنامه‌های متنوع، لحظات بسیار به یادماندنی برایشان رقم خورد و حتی کلیپی از این سفر تهیه و در کشورشان پخش شد.

درپایان این همایش، از دو کتاب و یک نقشه گردشگری که به همت مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل وابسته به سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان به چاپ رسیده بود با حضور مسئولان رونمایی شد.