ایسنا: صفه که روزگاری به صورت عنصري مجزا و با فاصله از شهر قرار داشت اینک به یمن توسعه اصفهان، درون شهر قرار گرفته و خیل عظیم مشتاقانش در روزهای تعطیل از یک سو و مدیران شهری از سوی دیگر چنان به جانش افتاده‌اند که دیگر نایی برای عرضه خود ندارد.

ورود تجهیزات بی شمار صاف کردن کوه تا نوک قله برای ایجاد امکانات رفاهی مانند تله کابین، باغ وحش و... کاری کرده که صفه دیگر بکر نیست و کسی به عنوان کوه به آن نگاه نمی‌کند و تبدیل به پارکی مانند پارک های حاشیه زاینده رود شده است. این در حالی است که کوه صفه در مسیر توسعه گردشگری اصفهان قرار دارد و به عنوان دومین پهنه گردشگری اکوتوریسم در این کلان شهر محسوب می‌شود.

نبود مطالعه در برنامه های شهری و نگاه صرفاً اقتصادی مدیران به این منطقه موجب شده، گردشگری که می‌تواند نجات کوه صفه و رونق گردشگری در این منطقه شود، نابودی کوه صفه و به دنبال آن نابودی گردشگری و اکوتوریسم منطقه را به همراه داشته باشد.

بیماری زاینده رود در صفه

محمد کوشافر، فعال محیط زیست در خصوص آسیب هایی که به این منطقه وارد شده می‌گوید: سال‌های متمادی، توسعه اصفهان منطبق بر ویژگی های سرزمین و پایداری پیش نرفته و برنامه‌ها فقط به مؤلفه‌هایی همچون اقتصاد اختصاص یافته است و امروز که مشکلات گریبان این شهر را گرفته به گردشگری اهمیت بیشتری داده می شود. البته باید توجه کنیم که حرکت در این مسیر نیازمند تعریف است.

به اعتقاد وی، گردشگری در کوه صفه باید بر اساس مطالعه انجام شود در حالی که امروز به کوه صفه نگاه گردشگری اقتصادی وجود دارد، اما مطالعات در مورد آن کافی نیست، اگر این موضوع به همین شکل ادامه یابد ممکن است کوه را دچار آسیب کند، امروز صفه به بیماری زاینده رود دچار شده و بارگذاری بیش از توان روی این منطقه در حال انجام است.

این فعال زیست محیطی ادامه داد: هم امروز و هم در برنامه ریزی‌های آینده، بارگذاری بیشتر بر این پهنه در دستور کار است، اگر کوه صفه می‌خواهد منطقه گردشگری باشد نیازمند مطالعات اکولوژیکی و ارزیابی زیست محیطی است که متاسفانه این مطالعات یا انجام نگرفته و یا اگر انجام شده ارائه نشده، اما شواهد نشان می‌دهد که مطالعه‌ای انجام نشده است.

کوشافر تأکید می‌کند: من در حال حاضر نمی‌گویم که تبدیل کوه صفه به قطب گردشگری خوب است یا بد، بلکه به اعتقاد من باید این مشکلات حل شود.

هنوز فرصت هست

وی ادامه ‌داد: خروج کوه صفه از تعادل اکولوژیکی و ورود به توالی جدید موجب می‌شود تا مرحله‌ای جدید توسط این کوه تجربه شود و این مرحله نیازمند مطالعه است. وی اظهار داشت:در این زمان شدت فرسایش و هوا دیدگی سنگ‌ها افزایش می‌یابد و تغییرات گونه‌های گیاهی و جانوری در حال انجام است که این اتفاقات می‌تواند آینده متفاوتی را برای کوه صفه، کوهنوردان، گردشگری و سرنوشت اصفهان رقم بزند.

کوشافر با اشاره به اینکه مشکلات زیست محیطی که به کوه صفه وارد می‌شود با گذشت زمان بیشتر خود را نشان خواهد داد، افزود: البته هنوز فرصت برای بازنگری در برنامه ریزی های مربوط به کوه صفه و استقرار مدیریت زیست بومی وجود دارد در طراحی فضای سبز استفاده از گیاهان وارداتی به اکوسیستم کوهستان باعث آسیب خواهد شد، پوشش گیاهی مورد استفاده، عمدتاً بومی کوه صفه نیست و مطالعات تناسب اراضی در آن انجام نشده است، همچنین باید از نظر زیست محیطی پیامدهای حضور متوالی انسان‌ها در کوه صفه را به خوبی مطالعه کنیم.

رد نازیبا در دل کوه

علی رجایی کوهنورد و سرپرست یکی از گروه‌های کوهنوردی صفه، در مورد برخی ناملایمات با این کوه اظهارداشت: ایجاد جاده‌های متفاوت بر روی بستر و مسیرهای کوه، ایجاد جاده و سهل و آسان کردن مسیر دسترسی به نقاط مرتفع به ویژه برای افراد عادی و کم تجربه باعث می‌شود این افراد به مسیرهای خطرناک صفه دست یابند و بدون تجهیزات فنی اقدام به بالا رفتن کرده و دچار مشکل می‌شوند این موضوع در کنار حضور خیل عظیم در این قسمت‌ها دو مشکل عمده ایجاد می‌کند: یکی نابودی منطقه بکر و دومی مشکلات جانی برای انسان‌ها.

وی ادامه داد: از طرف دیگر جاده‌های خاکی ایجاد شده که برای بالا بردن تجهیزات در نظر گرفته شده است، موجب آلودگی صوتی و هوایی در منطقه می‌شود که نمونه آن جاده توتستان است که برای تاکسی‌های رستوران و تله کابین می باشد که هم رد نازیبا در دل کوه باقی می‌گذارد هم برخی مسیرها واقعاً به جاهای نامشخص می‌رسد.

رجایی به نورپردازی کوه صفه هم اشاره کرد و گفت: شاید نورپردازی منظره زیبایی از دور نمای صفه ایجاد کند، اما مسئله ای که پیش می‌آید این است که باتوجه به نزدیکی کوه صفه و علاقه افراد برای پیمایش این کوه، افرادی زمان برگشت در شب هنگام از صفه بازدید می‌کنند که نورپردازی های صورت گرفته هنگام بازگشت افراد به سمت پایین آمدن موجب کوربینی آنها شده و خطرات جبران ناپذیری را ایجاد می‌کند.

درد شهرنشینی در کوه

وی اضافه کرد: فاز دوم تله کابین منجر به دسترسی تمام افراد به بالاترین ارتفاعات صفه می‌شود این در حالی است که اصلاً لازم نیست در مورد کوه چنین اقدامی صورت بگیرد و افراد بدون تجهیزات وارد محدوده بالایی کوه شده و هنگام پایین آمدن بدون تجهیزات با مشکلات بسیار زیادی مواجه می‌شوند و حتی برخی افراد کفش مناسب برای فرود ندارند، این در حالی است که برای ساخت ایستگاه دوم، قسمت بکر کوه در حال نابودی است و مستقر نمودن تجهیزات و افراد در این مکان‌ها و ایجاد منطقه کارگاهی، صفه را از منطقه‌ای بکر به درد شهرنشینی دچار کرده است.

این کوهنورد تصریح می‌کند: منطقه باستانی شاهدژ در بالای این کوه نیز دچار مشکلات متعدد از جمله احاطه شدن با دکل‌های متعدد و همچنین عبور سیم‌های بی شمار می شود و از طرف دیگر هیچ گونه راهنمایی برای این اثر وجود ندارد.

فرسایش و آلودگی صفه

از سوی دیگر مسئول بوم گردی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان می‌گوید: شهر اصفهان در چهار منطقه زاینده رود، کوه صفه، ناژوان و آثار تاریخی باید به عنوان مکان‌های اکوتوریسمی تمرکز کند. باید متوجه باشیم که اصفهان شهری متناسب برای توریسم و گردشگری است چرا که دارای خاک حاصلخیز، آب و مصون از بلایای طبیعی با آب و هوای مناسب است.

لطیفی ادامه ‌داد: کوه صفه دومین منطقه گردشگری اکوتوریسم اصفهان است که با افزایش امکانات این مجموعه، گروه های سنی با جنس‌های مختلف می‌توانند از آن استفاده کنند، اما باید بدانیم که در کوه صفه باید اصول مدیریت اکوتوریسم انجام شود و نباید فعالیت‌هایی صورت گیرد که موجب فرسایش و آلودگی شود که متأسفانه امروز، هم فرسایش و هم آلودگی در کوه صفه موجود است.

آنچه از زبان کارشناسان و کوهنوردها شنیده می‌شود آینده‌ای مبهم را در انتظار این پهنه قرار داده است، توسعه بی رویه اقتصادی و فروش کوه موجب شده صفه خودش هم نداند که تا چند سال دیگر می‌تواند به اصفهان سلام دهد؟ هنوز مردم به دنبال غروب خورشید پشت آن می‌گردند؟ صفه نگران است از آنچه او را می‌بلعد و مدیران نام توسعه ناپایدار بر آن می نهند. کوه نگران صفه خواری است.