بگذارید موضوع را از اینجا آغاز کنیم. آیا بازیکنان تیم ملی، آمادگی بدنی، ذهنی، چابکی و سرعت لازم برای رقابت با اسپانیا و پرتغال را دارند؟ جواب روشن است که در هفته های پایانی لیگ رقابت در پایین جدول بسیار جذاب است و معمولاً همه سعی می کنند تیم های سقوط کننده را حدس بزنند، ولی این بار می خواهیم درباره تیم هایی که در لیگ باقی می مانند صحبت کنیم. با شکست مشکی پوشان مقابل استقلال سقوط این تیم مشهدی قطعی شد و در سه هفته باقیمانده تنها یک تیم دیگر سقوط می کند.

با فرض بقای تراکتورسازی و سپاهان، از میان نفت تهران، استقلال خوزستان، سپیدرود رشت و پدیده سه تیم باقی می مانند و فصل آینده هم باید در لیگ برتر بازی کنند. ولی این تیم ها کیفیت حضور در بالاترین سطح فوتبال ایران را دارند؟ آنها در طول فصل عملکرد ضعیفی داشته اند و از روز اول قابل پیش بینی بود که در منطقه سقوط دست و پا بزنند. برای این تیم ها دورنمای مثبتی هم متصور نیست و بعید است فصل آینده هم بتوانند دستاوردی برای لیگ داشته باشند.

معمولاً تیم ها آرزو می کنند در هفته های آخر با تیم های فانوس به دست روبه رو نشوند. تیم هایی که در خطر سقوط هستند حریفان خطرناکی محسوب می شوند و مواجهه با آنها برای تیم های مدعی هم کار سختی است، ولی این تیم ها حتی در روزهای آخر هم حریفانی بی آزارند و تهدیدی محسوب نمی شوند.

شکست مشکی پوشان مقابل استقلال پنجمین باخت متوالی این تیم در لیگ برتر بود. مسابقه جمعه برای این تیم بازی مرگ و زندگی محسوب می شد و از قبل مشخص بود که این تیم در صورت باخت باید با لیگ برتر خداحافظی کند. با این حال در طول بازی ندیدیم که این تیم خودش را به آب و آتش بزند. تساوی بدون گل نیمه اول بیش از آنکه نتیجه مقاومت این تیم باشد به دلیل ارنج بد «وینفرد شفر» و بازی ناهماهنگ میزبان بود. وقتی در نیمه دوم استقلال با ترکیب بهتری به زمین رفت توانست چهار بار دروازه این تیم را باز کند و به یک برد راحت برسد. در پایان بازی نشانه ای از ناراحتی بابت سقوط در بازیکنان مشکی پوشان دیده نمی شد، با داور و بازیکنان حریف دست دادند و به رختکن رفتند!

استقلال خوزستان هم جمعه میزبان تیم میانه جدولی گسترش فولاد بود که ظاهراً در این هفته ها نباید انگیزه زیادی داشته باشد، ولی بر خلاف انتظار این تیم مهمان بود که برای برد تلاش می کرد. در نیمه دوم که بازی با تساوی پیش می رفت، استقلال خوزستان با وجود نیاز به برد عقب نشسته بود و از تک امتیازش راضی به نظر می رسید. فیروز کریمی با دیدن این شرایط نریمان جهان، مهره تهاجمی اش را به جای تیموریان به زمین فرستاد و توانست در دقایق آخر به گل پیروزی برسد.

نفت تهران هم هرچند با افاضلی تیم بهتری شده، ولی همچنان نزدیک ترین تیم به سقوط است. این تیم جمعه مقابل سایپا سومین باخت متوالی را تجربه کرد و با ادامه این نتایج چاره ای جز خداحافظی با لیگ نخواهد داشت. سپیدرود هم روز شنبه برای سومین هفته متوالی باخت و نتوانست از باخت همسایه هایش استفاده کند.

مشکلات فنی این تیم ها ارتباط مستقیمی با بحران مالی شان دارد. از اول فصل بارها خبر اعتصاب بازیکنان به دلیل دیر شدن پرداخت دستمزدها منتشر شده است. پدیده به علت بدهی و کسر 6 امتیاز به پایین جدول افتاده و خطر کسر 6 امتیاز دیگر این تیم را تهدید می کند. در این شبه باشگاه ها ضعف مدیریتی بیداد می کند و در هفدهمین دوره لیگ حرفه ای هنوز به سبک تیم های محلی اداره می شوند.

حضور چنین تیم هایی نه تنها نفعی برای لیگ برتر ندارد که با بحران های مختلف روی کیفیت مسابقات هم تأثیر منفی دارند. معیار کیفیت فنی لیگ فقط استقلال و پرسپولیس و یکی دو تیم دیگر نیست و باید وضعیت همه تیم ها در نظر گرفته شود. در شرایط فعلی که اکثر باشگاه ها بحران مالی دارند و راه های معمول درآمدزایی هم بسته شده، لیگ برتر ظرفیت 16 تیم را ندارد و ماندن چنین تیم هایی اتفاق خوشحال کننده ای نیست.

اگر دو تیمی که از لیگ یک صعود می کنند هم مشکل سازماندهی، زیرساخت و بودجه داشته باشند، بحران یک بار دیگر نیمی از لیگ برتر را در بر می گیرد. یکی از همکارانمان در تحلیلی مفصل در این باره پیشنهاد داده که از فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ انتظار می رود که به فکر کیفیت مسابقات هم باشند و حالا که امکان رفع مشکلات نیست در تعداد تیم ها تجدید نظر کنند. به نظر می رسد که این پیشنهاد جای بررسی دارد و با ساز و کارهایی می تواند عملیاتی شود.