نصف جهان: اگر اشتباه نکنیم این چهارمین گفتگوی اختصاصی ما با «زلاتکو کرانچار» و کاملاً متفاوت از سایر گفتگوهاست. بازگشت او به سپاهان و روزهای عمدتاً تلخی که به جز یک مقطع در بازگشت دوباره داشت بهانه گفتگوهای قبلی بود و حالا که او دیگر هدایت زردپوشان را برعهده ندارد و البته در کسوت سرمربی تیم ملی امید همچنان در فوتبال ایران است گفتگویی با شکلی متفاوت با او داشته ایم. از رضا چلنگر، مترجم محبوب کشورمان هم بابت همکاری در انجام این مصاحبه بی نهایت سپاسگزاریم.

این شما و این گفتگو با آقای جنتلمن!

آقای کرانچار! این گفتگوی ما با سایر گپ و گفت هایی که با شما داشتیم متفاوت است! آن روزها در مورد سپاهان می پرسیدیم و حالا می خواهیم بیشتر از خودتان سئوال کنیم. از آغاز فوتبالتان و اینکه زلاتکو از کجا آغاز کرد که در فوتبال کرواسی و اروپا تبدیل به یک مرد بزرگ شد؟ در این مورد توضیحات کاملی را لطفاً برایمان داشته باشید.

سلام. خوشحالم که حالا که دیگر در سپاهان نیستم هم مرا فراموش نکرده اید و همیشه به من لطف دارید. من فوتبال را از سن هفت سالگی در زمینی با چمنی نه چندان عالی شروع کردم، اما از سن 11 سالگی به طور جدی وارد عرصه فوتبال شدم و در رده های پایه تیم دیناموزاگرب ثبت نام کردم. همه رده های سنی پایه را در این تیم با موفقیت پشت سر گذاشتم و به تیم بزرگسالان راه پیدا کردم و موفق شدم در لیگ برتر یوگسلاوی سابق به عنوان یک بازیکن قوی شناخته شوم. و بعد از آن حدود هشت سال به دنبال تجارب بین المللی رفته و از سال 1983 تا سال 1990 به تیم راپیدوین رفتم. از همان تیم های پایه تا بزرگسالی عضو تیم ملی یوگسلاوی سابق بودم و همه رده های ملی را نیز پشت سر گذاشتم و در مسابقات بسیاری شرکت کردم و همزمان به عنوان یک بازیکن لژیونر در باشگاه راپیدوین نیز حضور داشتم و تا فینال جام در جام اروپا هم با این تیم پیش رفتم. این را هم بگویم که من در واقع بعد از استقلال کرواسی به عنوان یک کشور مستقل، به عنوان اولین کاپیتان تیم ملی این کشور انتخاب شدم و نخستین بازی تیم ملی کرواسی با تیم ملی ایالات متحده آمریکا در 17 اکتبر 1990 انجام شد. ورزشکاران کرواسی نه تنها در رشته های تیمی بلکه در رشته های انفرادی نیز سعی می کردند که نام کشور تازه استقلال یافته کرواسی را در دنیا مطرح کنند. تیم فوتبال کرواسی چه در زمانی که کاپیتانش بودنم و چه در زمانی که مربی بودم به موفقیت های زیادی دست پیدا کرد، تا جایی که در مسابقات جام جهانی 2006 آلمان توانستیم به عنوان تیم 15 دنیا معرفی شویم و نسل بعد از من نیز توانسته است این رتبه را تا جایگاه 4 دنیا ارتقا دهد و این نشان می دهد در این راه بسیار تلاش و مطالعه شده است که سطح کیفی فوتبال کرواسی بالا نگه داشته شود. تنها دوره ای که کرواسی به طور مستقیم و نه بازی در پلی آف به جام جهانی صعود کرد دوره ای بود که من سرمربیگری آن را برعهده داشتم.

از موفقیت هایتان در دورانی که بازی می کردید بگویید.

بزرگ ترین موفقیت من نایب قهرمانی در جام در جام باشگاه های اروپا در سال 1984به همراه تیم راپیدوین بود و این نخستین تجربه بین المللی من بود که به همراه این تیم به دست آوردم. ما در فینال بدشانسی آوردیم و مغلوب اورتون انگلیس شدیم که در آن زمان از قدرت زیادی برخوردار بود. هر چند نایب قهرمانی در آن رقابت ها هم افتخار بزرگی بود ولی حالا که به آن روزها فکر می کنم می بینم که ما می توانستیم در آن جام قهرمان هم بشویم.

برویم سراغ بحث مربیگری که از چه زمانی وارد این عرصه شدید و به نظر می رسد منهای چند مرحله، در مربیگری هم درخشش های زیادی داشتید.

من از سال 1991 که بازی را کنار گذاشتم به سمت حرفه مربیگری رفتم و برای به دست آوردن تحصیلات عالیه ای که برای این حرفه احتیاج داشتم به دانشگاه رفتم. نخستین تیمی که برای مربیگیری انتخاب کردم؛ تیم دوران نوجوانیم، یعنی دیناموزاگرب بود. این تیم نه تنها در یوگسلاوی سابق بلکه در اروپا و در هر زمانی جزو بهترین تیم های مطرح اروپایی به شمار می رود و من نیز توانستم جام های بسیاری را با این تیم کسب کرده و تقدیم این باشگاه کنم. همانطور که شما هم اشاره کردید در حرفه مربیگری فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشتم و بعد از باشگاه دیناموزاگرب به تیم های متعددی رفتم. در سال 2004 مربی تیم ملی کرواسی شده و با این تیم موفق به حضور در جام جهانی 2006 آلمان شدم و این تیم با مربیگری من به جام جهانی راه پیدا کرد. بعد از آن مربیگری در چند تیم باشگاهی خارجی دیگر را تجربه کردم و در سال 2010 مربی تیم ملی مونته نگرو شدم و توانستم این تیم را با نتایج بسیار عالی به مرحله نهایی مقدماتی اروپا برسانم. در سال های مربیگری خود تجربه های بسیاری کسب کردم و بعد از برکناری از تیم مونته نگرو با کمی فاصله وارد تیم سپاهان شدم و این قسمت سپاهان بود که بعد از کسب تجارب بسیار غنی با تیم های بین المللی مختلف وارد باشگاه سپاهان شوم و تجربیات خود را در اختیار این تیم قرار دهم و دو قهرمانی و روزهای طلایی هم با این تیم پشت سر گذاشتم. منتها در بازگشت دومم به این تیم در ابتدا خوب عمل کردیم و این تیم را در مسابقات پایانی و در حالی که در جدول شرایط خوبی نداشت تا رده پنجم بالا بردیم اما در لیگ سال گذشته کلکسیونی از بدشانسی ها به سراغمان آمد و مجبور به خداحافظی شدم.

آقای کرانچار از بلاژویچ برایمان بگویید. به هر حال او یکی از مردانی است که در ایران با وجود اینکه در مقطعی هم ناکام بود ولی همیشه نام نیکی از خود بر جای گذاشته است.

بلاژویچ، مرد فوق العاده ای در فوتبال کرواسی است.از سال 1981 تا سال 1983 میلادی زیر نظر ایشان در تیم دیناموزاگرب فوتبال بازی می کردم، که در آن دوران این تیم تحت حمایت بلاژویچ توانست بعد از 24 سال مجدداً قهرمان لیگ و جام حذفی شود، در آن زمان همه اهالی فوتبال منتظر حضور او در تیم بودیم و او موفق شد با مهارت خاص خودش یک نسل جدید و قوی را در فوتبال گرد هم جمع کند و پرورش دهد. من خاطرات بسیار خوبی از دوران شاگردی ایشان دارم که این خاطرات خوب، من را به آن دوران متصل می کند. بعد از آن موفقیت ها راه من از بلاژویچ جدا شد و من به عنوان بازیکن راهی وین شدم و ایشان به عنوان مربی همان مسیر را ادامه داد، تا اینکه در سال 1994 مجدداً ایشان را ملاقات کردم، اما این بار من به عنوان مربی تیم دیناموزاگرب و او به عنوان مدیر باشگاه دیناموزاگرب با یکدیگر روبه رو شدیم. بلاژویچ ویژگی های مدیریتی و مربیگری بالایی دارد، به همان صورت که در گذشته مربیگری تیم ملی ایران و تیم مس کرمان را بر عهده داشته و در هر دو جایگاه موفق به پیشرفت های زیادی شده است، شاید موفق به کسب جامی با تیم های ایرانی نشد، اما پیشرفت های خوبی در تیم های زیر نظرش ایجاد و بعد از آن ایران را ترک کرد.

در جام جهانی 1998 وقتی آلمان، ایران را با سه گل برد، خیلی از ایرانی ها دوست داشتند که آلمان در ادامه کار متوقف شود و البته این تیم ملی کشور شما بود که بلای بزرگی را بر سر ژرمن ها آورد و شگفتی ساز آن جام جهانی شد. در مورد آن دیدار برایمان صحبت کنید.

به نظر من کرواسی با تحقیق و مطالعه بر روی تیم ها در مقابل هر تیمی ظاهر می شد و در جام جهانی نیز در مقابل آلمانی که فکر می کرد مثل بقیه تیم هایی که از سر راه خود برداشته است از جمله ایران، کرواسی را نیز کنار خواهد زد، ایستاد و با شیوه ای بسیار متفاوت در مقابل آلمان ظاهر شد و با یک نتیجه سزاوارانه 3 بر صفر موفق به شکست تیم آلمان شد. آن سال، سال فوق العاده ای برای فوتبال کرواسی بود.

حالا که در جام جهانی 2018 روسیه کرواسی بار دیگر به جمع هشت تیم آمده خیلی از کارشناسان و فوتبالدوستان کشور شما اعتقاد دارند که این تیم حتی می تواند قهرمان جهان شود! نظر شما هم همین است؟

کار خیلی مشکلی است که با وجود تیم هایی مانند برزیل، فرانسه، اروگوئه، بلژیک و بقیه تیم های این مرحله واقعاً مبارزه دشواری را می طلبد. دالیچ و بازیکنان کرواسی تا بدینجای جام فوق العاده عمل کرده اند که توانسته اند تا این مرحله بالا بیایند و من اطمینان دارم اگر به همین شکل مبارزه را ادامه دهند باز هم به مراحل بالا خواهند رفت. ما باید مرحله به مرحله تمرکز کنیم و شاید موضوع قهرمانی جهان اگر بخواهد مرتباً مطرح شود تمرکز بازیکنان را بر هم زند. فعلاً همه فکر و ذکر بازیکنان تیم ملی کرواسی باید عبور از تیم میزبان یعنی روسیه در مرحله یک چهارم نهایی باشد تا به نیمه نهایی صعود کنیم.

برگردیم به سئوالات قبلی مان! زمانی که سرمربیگری مونته نگرو را بر عهده داشتید با این تیم کوچک دست به یک کار بزرگ زدید و تیم ملی انگلیس با هدایت فابیو کاپلو را در لندن متوقف کردید. در مورد آن دیدار هم برایمان صحبت کنید.

آن دیدار هم در فوتبال مونته نگرو تبدیل به دیداری خاطره انگیز شد. با حضور من در جام ملت های اروپا تیم مونته‌نگرو در لندن توانست تیم ملی انگلیس و شاگردان کاپلو را متوقف کند و همه افراد حتماً به این نکته توجه کرده اند که کشور مونته‌نگرو یک کشور بسیار کوچک و ناشناس است که در آن زمان به تازگی استقلال پیدا کرده بود. در آن بازی ها دقیقاً داشت حکایت موفقیت من با تیم ملی کرواسی بار دیگر تکرار می شد و اگر این اتفاق می افتاد این موفقیت بیشتر به چشم می آمد زیرا این تیم در رده بندی جهانی فیفا در رده 86 قرار داشت و بعد از هدایت من به رده 28 صعود کرده بود و همچنین در لیست کنفدراسیون فوتبال اروپا نیز به رده 16 رسید و هیچکس از یک تیم گمنام تازه تأسیس توقع نداشت که در خانه انگلستان بتواند آن تیم پرستاره را متوقف کند و به خانه بازگردد و این موفقیت انعکاس بسیار زیادی داشت و من اطمینان دارم که پیشرفت این تیم که با عملکرد من آغاز شده است، متوقف نخواهد شد.

آقای کرانچار! شما سال های زیادی در ایران بوده اید. در مقطع تقریباً اندکی در پرسپولیس و مدت زیادی هم در سپاهان و حالا هم در تیم ملی امید. اگر بخواهیم از شما در مورد مردمان ایران و البته ویژگی های مشترک هموطنان شما در کرواسی و ایرانیان سئوال کنیم چه پاسخی به ما می دهید؟

سئوال جالبی را مطرح کردید. یک روایت در تاریخ وجود دارد که کروات ها از ایران باستان مهاجرت کرده و به کرواسی نقل مکان کرده اند. هرچند که تاریخ کهن 7000 ساله ایران به هیچ عنوان با کرواسی قابل مقایسه نیست، اما تشابه هایی بین مردم این دو کشور وجود دارد، به عنوان مثال مردم کروات نیز به مانند مردم ایران با آغوش باز از مهمان استقبال می کنند و نسبت به سایر ملل اطراف خود اجتماعی تر هستند و اگر دقت کنیم این نکته را متوجه می شویم که در هر دو کشور رابطه خوبی بین خانواده ها وجود دارد و افراد خانواده با یکدیگر رابطه صمیمانه ای دارند و بسیار به یکدیگر وابسته هستند. آنطور که من متوجه شدم طبع غذایی کرواسی و ایران بسیار شبیه به هم است، زیرا غذایی به نام خورشت که در ایران وجود دارد، چیزی بسیار نزدیک به آن در کرواسی نیز طبخ می شود و حتی طبخ غذاهای دریایی در این دو کشور بسیار شبیه به یکدیگر است. در کرواسی نیز مانند ایران گوشت گوسفند به گوشت سایر حیوانات ترجیح داده می شود.

شما از بین غذاهای ایرانی طعم کدام را بیشتر می پسندید؟

از غذاهای ایرانی آبگوشت و کله پاچه را بسیار دوست دارم و هنگامی که در ایران هستم قطعاً این دو غذا را میلمی کنم. برخی رستوران ها در اصفهان این غذا را با مزه ای فوق العاده خوشمزه به مشتریان ارائه می دادند.

حیف است که ما در این مصاحبه راجع به رضا چلنگر از شما سئوال نکنیم. من فکر کنم یکی از فابریک ترین رفقای ایرانی شما همین آقا رضا باشد. درسته؟

بله دقیقاً همینطور است. رضا چلنگر دارای اوج سابقه در کنار بلاژویچ در تیم ملی است و توانسته است که به واسطه تیم ملی و با کمک رسانه ها رابطه خوبی با مردم پیدا کند و نخستین ارتباط من با چلنگر زمانی بود که من کرواسی بودم و او در تیم ملی ایران و یک بازی دوستانه بین این دو تیم برگزار شد، اما به طور جدی در باشگاه پرسپولیس به علت درگیری کاری با او رابطه نزدیک تری پیدا کردم و بعد از آن بار دیگر در سپاهان کنار یکدیگر قرار گرفتیم. چلنگر نه تنها یک رابطه خوب بین من، بازیکنان، کادر فنی و دیگر اطرافیان من برقرار می کند، بلکه به عنوان یک دوست می توانم به او تکیه بکنم. کار چلنگر تنها خاموش کردن شر و به پیش بردن کارها در راستای خیر و صلاح من بوده است. من از همه لطف هایی که رضا به من در مدت حضور در ایران داشته سپاسگزارم و حالا هم که در تیم ملی امید در کنار ماست.

ممنون آقای کرانچار! ما نتایج بد سپاهان در سالی که گذشت را به حساب شما نمی گذاریم و دیدیم که چه تیم بدشانسی داشتید و چه توپ های عجیب و غریبی تبدیل به گل نمی شد. امیدواریم در تیم ملی امید شرایط متفاوتی داشته باشید و با این تیم بتوانید هم در رقابت های آسیایی بدرخشید و مهمتر اینکه به المپیک صعود کنید.

ممنون از شما، من امیدوارم سپاهان در فصل جدید به دوران اوج خود بازگردد. در مورد تیم ملی امید هم همه ما باید متحد شویم تا ایران پس از دهه ها به المپیک راه پیدا کند و بسیار به این رخداد شیرین خوشبینم و با ستارگان جوانی که ایران در اختیار دارد این اتفاق خواهد افتاد.