نصف جهان: به مناسبت «سيصد و هشتادمين سالگرد چاپ نخستين کتاب در ايران» مراسمي در نمايشگاه بين‌المللي کتاب فرانکفورت و با حضور سفير ايران برگزار مي‌شود. اين نشست چهارشنبه 10 اکتبر تحت عنوان «سيصد و هشتادمين سالگرد چاپ نخستين کتاب در ايران» برگزار خواهد شد. 

نمايشگاه کتاب فرانکفورت از لحاظ تعداد ناشران و بازديدکنندگان يکي از بزرگ ترين و معتبرترين نمايشگاه هاي کتاب در دنيا محسوب مي‌شود. هرساله در اين نمايشگاه ده ها ناشر از کشورهاي مختلف شرکت مي کنند تا جديدترين هاي بازار نشر را به صدها هزار بازديدکننده نمايشگاه معرفي کنند. ايران هم از جمله کشورهايي است که تا امروز به طور مستمر در اين نمايشگاه شرکت کرده و قرار است امسال حضوري متفاوت را تجربه کند؛ حضوري که با نام اصفهان گره خورده است.

غرفه ملي جمهوري اسلامي ايران در هفتادمين نمايشگاه بين‌المللي کتاب فرانکفورت روز چهارشنبه همين هفته ميزبان نشست «سيصد و هشتادمين سالگرد چاپ نخستين کتاب در ايران» خواهد بود و ماجدي، سفير ايران در آلمان سخنران اين مراسم است؛ ضمن اينکه پيام شوراي خليفه‌گري ارامنه جنوب ايران هم قرائت خواهد شد. در اين مراسم ناشران حاضر در اين عرصه بين‌المللي شرکت خواهند کرد و مقامات نمايشگاه مذکور نيز حضور خواهند داشت.

آغاز ماجرا از جلفا

منشأ آنچه امروز به نام صنعت چاپ در ايران مطرح است، به اصفهان بر مي گردد. بر اساس‌ مدارک‌ موجود، نخستين‌ کتابي‌ که‌ در خود ايران‌ چاپ‌ شده‌، «زبور داود» يا «ساغموس»‌ است‌ که‌ در سال 1638 يعني 380 سال پيش به‌ زبان‌ و خط‌ ارمني‌ در 572 صفحه‌ در جلفاي‌ اصفهان‌ و به‌ دست‌ کشيشان‌ ارمني‌ به‌ چاپ‌ رسيده‌ است. اين کتاب از جمله کتاب هاي ادعيه مذهبي ارامنه اصفهان است.

سال ها بعد از اختراع اولين ماشين چاپ در آلمان توسط «گوتنبرگ»، «خاچاطور وارتاپد گساراتسي»، پيشواي مذهبي کليساي وانک بدون اينکه به تجربه گوتنبرگ دسترسي داشته باشد با کمک شاگردان و همکاران خود پس از يکسال و نيم تلاش، موفق به طراحي ماشين، کاغذ و مرکب چاپ شد و «زبور داود» را به چاپ رساند که اين سرآغاز تاريخ چاپ در ايران محسوب مي شود. کتاب 380 ساله «زبور داود» در حال حاضر در آکسفورد انگلستان نگهداري مي‌شود و نمونه موجود در کليساي وانک اصفهان رونوشت اين کتاب است اما ماشين چاپي که اين کتاب با آن به چاپ رسيد هم اکنون در موزه کليساي معروف اصفهان نگهداري مي شود. ارمنيان‌ حدود 30 سال‌ پس‌ از کوچ‌ به‌ جلفاي‌ اصفهان‌، بصمه‌خانه‌اي‌ در اين‌ شهر داير و چاپ‌ کتاب‌ را آغاز کردند. براساس‌ اشاره‌‌ سياحان‌ خارجي‌ به‌ويژه‌ «شاردن»‌، شماري‌ از ايرانيان‌ در عصر صفويه‌ از کار چاپ‌ و چاپخانه‌ آگاهي‌ داشته‌ و مشتاق ورود آن به ايران بوده‌اند.

قرار است روز چهارشنبه اين هفته در نمايشگاه کتاب فرانکفورت از صفحه اول کتابي که 380 سال پيش در اصفهان به چاپ رسيد و صنعت چاپ و نشر ايران را در مسير رشد قرار داد رونمايي شود.