اعتماد به تماس های تلفنی تحت عنوان برنده شدن در مسابقات، زمینه کلاهبرداری تلفنی را برای سودجویان فراهم کرده است.

 کلاهبرداری از طریق تماس تلفنی یکی از شایع ترین پرونده های پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) است که با وجود اطلاع رسانی در زمینه اعتماد نکردن به این قبیل تماس ها، اما همچنان شاهد تشکیل پرونده های متعدد در این ارتباط هستیم.

مجرمان سایبری برای دستیابی به هدفشان نیازمند داشتن اطلاعات بانکی افراد هستند بنابراین با ارسال پیامک یا تماس تلفنی فرد را مجاب به ارائه اطلاعات می کنند.

داشتن اطلاعات بانکی افراد یکی از ملزمات اصلی تخلیه حساب افراد است بنابراین باید بهانه ای برای دریافت این اطلاعات وجود داشته باشند.

موضوع برنده شدن در قرعه کشی و مسابقات معتبر و مواردی از این دست به عنوان یک شیوه مرسوم و قدیمی همچنان به عنوان اهرمی برای دستیابی به اطلاعات بانکی افراد است.

کلاهبرداری در حوزه تخلیه حساب بانکی به دو شیوه پیامکی و کارت به کارت صورت می گیرد که برای نوع نخست می توان مهمترین کلاهبرداری پیامکی پلیس فتا همدان را مثال زد.

**کلاهبرداری از زندان با 1100 خط تلفن

مهمترین پرونده کلاهبرداری پیامکی پلیس فتا همدان مربوط به یک باند کلاهبرداری اینترنتی است که با استفاده از عامل اصلی خود در بیرون از زندان اقدام به ارسال پیامک هایی با مضمون برنده شدن در جشنواره های مختلف و فریب شهروندان می کرد.

این پیامک ها با استفاده از یکهزار و 100 خط تلفن همراه برای بیش از پنج هزار و 250 نفر ارسال شده بود که در نهایت کلاهبرداران موفق به اغفال 290 نفر و تخلیه حساب آنها شدند.

اعضای این باند با هدایت طعمه به سمت عابر بانک، رمز و گذر واژهای مورد نیاز را دریافت کرده و به صورت اینترنتی یا کارت به کارت حساب بانکی افراد را تخلیه می کردند.

پس از شکایت فردی مبنی بر برداشت غیرمجاز از حساب بانکی موضوع در دستور کار کارشناسان پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات همدان قرار گرفت که یکی از اعضای باند بزرگ کلاهبرداری اینترنتی دستگیر شد.

افراد متخلف اقدام به کلاهبرداری در استان های تهران، همدان، زنجان و البرز کرده بودند که ماموران پلیس فتا پس از چندین نوبت تحقیقات غیرمحسوس در این استان ها اعضای باند یاد شده را شناسایی کردند.

تحقیقات صورت گرفته از اعضای این باند گویای این است که متخلفان موفق به برداشت غیرمجاز از حساب 209 نفر به میزان 11 میلیارد و 86 میلیون ریال با استفاده از خطوط تلفن همراه شدند.

اعضای این باند شامل هفت مرد و یک زن بودند که یکی از زندانیان با استفاده از همسر خود که در بیرون از زندان به سر می برد این کلاهبرداری اینترنتی را طراحی کرده بود.

**سوء استفاده از احساسات مذهبی

یکی از شیوه های کلاهبرداری سوء استفاده از احساسات مذهبی شهروندان است با این توضیح که افرد کلاهبردار هنگام تماس با فرد مورد نظرشان عنوان می کنند که شما به صورت تصادفی برای عزیمت به عتبات عالیات یا یک سفر زیارتی برنده شده اید و هم اینک مسئول سازمان یا اداره کل خاص پشت خط تلفن درصدد صحبت و تبریک این موفقیت به شما است.

این طیف از کلاهبرداران با موزی گری و روش های روانشناسانه برای عملی کرن هدف خود مالباخته را بر سر 2 راهی قرار داده و عنوان می کنند چنانچه هم اینک زمینه سفر را ندارید می توانید به جای آن هدیه نقدی دریافت کنید.

کلاهبرداران می دانند که در مواردی مخاطب شان دریافت هدیه نقدی را ترجیح می دهند بنابراین قسمت دوم سناریو مبنی بر کشاندن فرد به کنار دستگاه عابربانک کلید می خورد.

این شیوه کلاهبرداری علاوه بر تماس تلفنی با قربانی به صورت ارسال پیامک نیز مرسوم است در هر 2 حالت افراد طعمه را به پای باجه عابر بانک کشانده و حساب آنها را با دریافت اطلاعات بانکی تخلیه می کنند.

**ترفند کلاهبرداران برای تخلیه حساب شرکت ها

شماری از کلاهبرداران اینترنتی نیز در تماس با شرکت ها و ادارات ابتدا از افراد فعال در آن مجموعه اطلاعات کافی را دریافت کرده سپس با مسئول آن مجموعه مذاکره و آن را تطمیع می کنند.

برای مثال فردی با یک دندانپزشکی تماس برقرار کرده و عنوان می کند که 100 تن از فعالان در یک مجموعه قصد ترمیم دندان در این مطب یا کلینیک را دارند.

آنها از مسئول آن مجموعه درخواست می کنند تا برای یک هفته به دیگر مراجعه کنندگان وقت ندهند سپس با عملی شدن این خواسته عنوان می کنند که نیمی از هزینه پیش انجام هر نوع ویزیتی به حساب پزشک واریز می شود.

این ترفند، پزشک و مسئول کلینیک را به وجد و شوق آورده تا جایی که به دیگر خواسته های کلاهبرداران نیز تن می دهند.

پس از قرار گرفتن آنها در دام ، کلاهبردار واریز مبلغ را منوط به حضور در باجه عابر بانک و لینک اطلاعات می کند.

این قبیل کلاهبرداری ها گویای این است که قربانیان تنها قشر کم سواد نیستند بلکه افراد تحصیلکرده جامعه نیز در معرض و هدف کلاهبرداران قرار دارند.

**فاش کردن اطلاعات شخصی ممنوع

شماری از کلاهبرداران با وجود مقاومت افراد برای حضور در باجه عابربانک به علت ناتوانی جسمی یا نداشتن وقت و فرصت، اما همچنان به تخلیه حساب قربانی امیدوارند.

آنها با حیله و نیرنگ اطلاعات شخصی افراد نظیر شماره تماس منزل و تلفن همراه، تاریخ تولد، کدملی را به همراه شماره کارت عابر بانک مطالبه می کنند.

کلاهبردان می دانند که بیشتر شهروندان از اطلاعات شخصی برای رمز عابر بانک استفاده می کنند بنابراین با داشتن اطلاعات شخصی قربانی، حساب او را تخلیه می کنند.

** صبر کلاهبردار

داشتن کارت عابر بانکی مخصوص هزینه های روزمره برای پیشگیری از تخلیه هنگفت حساب در صورت فاش شدن اطلاعات مورد تاکید است.

برخی بر این باورند در صورت ارائه اطلاعات حساب بانکی فاقد هیچگونه موجودی می توانند از گزند کلاهبرداران مصون بمانند.

اما تجربه و پرونده های موجود در پلیس فتا موید این است که کلاهبرداران صبور بوده و تا زمان واریز وجه نقد به این حساب، رمز و اطلاعات کارت را نگه می دارند.

چراکه پرونده هایی هم اینک در پلیس فتا در جریان است که یک سال از فاش شدن اطلاعات بانکی کارت هایی که پیشتر فاقد موجودی بودند گذشته اما هم اینک قربانی در دام گرفتار شده است.

**کلاهبرداری بین المللی

یکی دیگر از شیوه های کلاهبرداری هنگام جابجایی پول برای افرادی ساکن در خارج از کشور رخ می دهد با این توضیح که کلاهبرداران با شیوه های یاد شده طعمه را پای باجه عابربانک می کشانند.

آنها با بیان اینکه در خارج از کشور ساکن هستند و برای واریز پول نیاز به همسان شدن سیستم باجه عابربانک با سیستم آنها در خارج از کشور دارد، از قربانی می خواهند به جای فارسی قسمت لاتین دستگاه عابربانک را انتخاب کند.

آنها با هدایت مالباخته به قسمت موجودی از وی می خواهند سه رقم سه رقم عددی را که مشاهده می کنند بخواند، غافل از اینکه قربانی در حال مخابره میزان موجودی خود برای کلاهبردار است.

سپس کلاهبردار اینترنتی عددی مقداری کمتر از موجودی فرد به صورت سه رقم سه رقم بیان کرده و از قربانی می خواهد آن را وارد نماید در حالیکه با فشار دادن صفحه کلید و انتخاب این اعداد، در اصل مبلغ واریزی به حساب کلاهبردار را وارد و تائید می کند.

مجرمان بسیار زیرکانه افراد را متقاعد به حضور در پای دستگاه خود پرداز و قرار دادن کارت داخل دستگاه کرده سپس با عملیاتی که به قربانی دیکته می کنند موجودی شان را به سرقت می برند.

**تائید دو مرحله ای بن بست کلاهبرداری

با توجه به اطلاع رسانی در زمینه کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک و کارت به کارت و سایر موارد اما همچنان شاهد تشکیل پرونده برداشت غیرمجاز هستیم.

بنابراین ارائه راهکاری مناسب برای پیشگیری از بروز این اتفاق ضروری به نظر می رسد که برای نمونه می توان تائید دو مرحله ای را پیشنهاد داد.

توضیح اینکه پس از وارد کردن رمز نخست توسط دارنده کارت، پیامکی به شماره همراه وی ارسال شود و برای ادامه فرایند انجام عملیات بانکی نیازمند وارد کردن این کد باشد.

همچنین استفاده از نرم افزار 60 یا رمز یک بار مصرف سرقت از عابر بانک را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد چراکه دارندگان کارت های عابر بانک هنگام خریدهای غیرنقدی با استفاده از کارت های بانکی از روی سادگی یا اطمینان، رمز بانکی را در اختیار فروشنده قرار می دهند و این اقدام آنها احتمال سوء استفاده های احتمالی را افزایش می دهد.

هنگام خریدهای اینترنتی نیز فرد تمامی اطلاعات بانکی از جمله رمز دوم را در سایت وارد می کند که در صورت جعلی بودن صفحه، سارقان اقدام به تخلیه حساب ها می کنند.

توصیه به تغییر مکرر رمز نیز در بیشتر مواقع مورد اقبال افراد قرار نمی گیرد و دارندگان کارت های بانکی در مواردی سال ها یک رمز ساده را برای خود برمی گزیدند.

برای رفع این مشکل می توان از رمزهای یک بار مصرف برای کارت بانکی استفاده کرد و با نصب این نرم افزار روی گوشی هوشمند، رمز اول و دوم یک بار مصرف که به مدت 60 ثانیه اعتبار دارد را دریافت کرده و در اختیار فروشنده کالا گذاشت.

در این روش رمز سابق همچنان باقی است و رمزی که از طریق این نرم افزار دریافت می شود موقتی بوده و تنها برای جلوگیری از سرقت های بانکی به کار می رود.