منابع تامین آب در جهان محدود است و تنها 3 درصد آب‌های کره زمین قابل آشامیدن است و 97 درصد دیگر آب‌های موجود شور بوده و غیرقابل آشامیدن هستند، به همین دلیل الگوی مصرف صحیح آب باید جزو برنامه‌های روزمره همه شهروندان باشد.

به گزارش ایسنا، در حال حاضر با توجه به خشکی فصلی زاینده‌رود ظرفیت آبدهی چاه‌های آب شرب به شدت کاهش یافته و با استمرار خشکسالی ظرفیت سد زاینده رود که حدود یک میلیارد و 400 میلیون مترمکعب بود به 169 میلیون مترمکعب رسیده است.

وضعیت رودخانه زاینده‌رود هر روز بدتر می‌شود و این در حالی است که در سال‌های گذشته چنین اعداد و ارقام اسفناکی از وضعیت این رودخانه به چشم نمی‌خورد، بر اساس آخرین آمار، حجم سد زاینده‌رود بیش از ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است.

تأخیر در بارش‌های پاییزی، جاری نبودن زاینده‌رود، کاهش چشم‌گیر آبدهی چاه‌های آب شرب در اصفهان و هم‌چنین کاهش تخصیص آب شرب از جمله عواملی است که مدیران طرح آبرسانی اصفهان را بر آن می‌دارد آب را میلی‌متری مدیریت کنند تا آب شرب مشترکان در فصول گرم و سرد سال به طور پایدار تأمین شود.

برای بررسی بیشتر خبرنگار ایسنا منطقه اصفهان با هاشم امینی- مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان به گفت‌و گو پرداخت که در ادامه می خوانید:

اصفهان شکننده است

امینی با بیان این که فرهنگ سازی در حوزه مدیریت مصرف آب و توجه مشترکین به این مهم حلقه اصلی و کلیدی در کاهش مصرف آب است، گفت: استان اصفهان به جهت منابع آبی و شرایطی که فلات مرکزی ایران در منابع آب سطحی و زیرزمینی دارد بسیار حساس و شکننده است و این امر باعث شده که در حوزه‌های مصرفی مختلف مانند شرب، کشاورزی و صنعت با مشکل مواجه شویم.

وی با تاکید بر این‌که کشاورزی، صنعت و آب شرب از مهم‌ترین چالش‌های استان اصفهان و کشور در زمینه مصرف آب هستند، افزود: نمود خاص شرایط سخت بی آبی در استان اصفهان رودخانه زاینده رود است. تمامی این چالش‌ها و کمبودها باعث شده تا در حوزه‌های مصرفی دقت ویژه‌ای داشته باشیم و بتوانیم وضعیت آب مصرفی را با منابع سالیانه آب تطبیق دهیم، به نحوی که خدمات شرکت آب و فاضلاب در حوزه شرب دچار نقصان نشود.

کاهش سرانه آب شرب در اصفهان

امینی ادامه داد: خوشبختانه در چندین سال گذشته آمار و ارقام به طور ملموس نشان داده‌اند که با وجود کمبودهای آب در استان اصفهان میزان مصرفی آب شرب کاهش یافته است. در مقایسه‌ای بین سال‌های ۸۶ و ۹۴ با روند نزولی در مصرف آب شرب روبرو بوده‌ایم به گونه‌ای که در بخش سرانه مسکونی به عنوان یکی از جوامع هدف اصلی سرانه مصرف آب خانگی از سال ۸۶ که میزان مصرف آب شرب ۱۸۹ لیتر برای هر نفر در شبانه روز بوده است به ۱۵۴ لیتر برای هر نفر در شبانه روز در سال ۹۴ کاهش یافته است.

مدیرعامل شرکت آبفا استان اصفهان اضافه کرد: نشریه سازمان مدیریت در سال گذشته تاکید کرده که میزان آب مصرفی ۱۳۰ لیتر برای هر نفر در شبانه روز باشد و این میزان از استانداردهای دنیا و متناسب با فرهنگ ایرانی توصیه شده است. همواره تلاش بر این بوده است که میزان مصرف آب با توجه به کمبود منابع کاهش یابد.

آب بدون درآمد اصفهان کاهش یافت

امینی با اشاره به مطرح بودن آب بدون در آمد در صنعت آب و فاضلاب، اظهار کرد: آب بدون درآمد به آبی گفته می‌شود که به ازای آن درآمدی برای شرکت آب و فاضلاب ایجاد نشود. به عبارت دیگر نسبت آب تولیدی به آب مصرفی، آب بدون درآمد است.

وی افزود: بخشی از آب بدون درآمد، اشتباه در قرائت، خطای کنتورنویسی و مشکل قبوض است، اما بخشی از آن به صورت عینی تلفات ظاهری از شبکه آب است و مربوط به آبی می‌شود که از شبکه نشت می‌کند. آب بدون درآمد هم‌چنین شامل شیرهای آتش نشانی، آبی که در اثر وقوع حادثه هدر می‌رود و شستشوی مخازن و شبکه‌های آب نیز می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان خاطرنشان کرد: شرکت آبفای اصفهان با اقداماتی که در زمینه سامانه‌ها و فناوری‌های نوینی چون سامانه تله متری و مدیریت فشار داشته است، میزان آب بدون درآمد را از 30.93 درصد در سال 86 به 17.6 درصد در سال 94رسانده است، به طوری که استان اصفهان جایگاه نخست را در کشور از نظر کاهش مصرف آب بدون درآمد به خود اختصاص داده است.

امینی با بیان این‌که امروزه در کل سامانه آبرسانی اصفهان بزرگ که حدود ۵۶ شهر و ۳۰۰ روستا را تحت پوشش قرار می‌دهد، این فناوری‌ها مورد استفاده قرار گرفته است، گفت: استفاده از سامانه‌های تله مسی و تله کنترل مدیریت هوشیار، کنتوردار کردن تمامی موارد مصرف آب و رصد کردن آن‌ها، نشت‌گیری از خطوط و کنترل آبی که با سرعت 600-500 لیتر بر ثانیه در حال هدر رفت بوده و به چرخه توزیع بازگشته است، راه اندازی واحدی در سازمان آبفا با دستگاه‌های روز دنیا که وظیفه آن نشت‌یابی روزانه از خطوط است، اصلاح شبکه‌های فرسوده و اصلاح انشعابات از جمله راهکارهایی بوده است که باعث شده تا استان اصفهان به مقام نخست کشور در کاهش مصرف آب بدون درآمد نایل آید.

وی ادامه داد: تمامی موارد ذکر شده باعث شده‌اند تا میزان آب بدون درآمد روند کاهشی داشته باشد و در عین حال سعی بر این است که تولیدات آب نیز کاهش یابد. با وجود این‌که از سال ۸۶ تاکنون حدود 500هزار مشترک به شرکت آب و فاضلاب اضافه شده است، اما میزان تولید آب ثابت مانده و روند افزایش میزان مصرف آب با این تعداد انشعاب 5-4 درصد بوده است.

اولویت نخست، مدیریت آب شرب

مدیرعامل آبفا استان اصفهان با بیان این‌که طبق برنامه‌ریزی وزارت نیرو اولویت اصلی، مدیریت آب شرب است، تصریح کرد: پس از آن به موارد کشاورزی و صنعت پرداخته خواهد شد. جمعیتی حدود 6 میلیون نفر از استان اصفهان و استان‌های همجوار از مخزن زاینده رود استفاده می‌کنند. در صورت بارندگی وضعیت مخزن بحرانی نخواهد بود، اما در غیر این صورت به صرفه جویی مردم و سخت‌گیری سازمان آب و فاضلاب نیاز است. همکاری مردم برای مهار کمبود آب شرب یک ضرورت است و مردم در حال حاضر دغدغه لازم برای این امر مهم را ندارند.

امینی گفت: اقدامات سازمان آب و فاضلاب پیرامون مدیریت مصرف شامل اقدامات سخت افزاری، نرم افزاری و استفاده از تکنولوژی‌های روز است، اما بخشی از این اقدامات مربوط به موضوعات فرهنگی می‌شود و حلقه اصلی مدیریت مصرف آب، مباحث فرهنگی و اجتماعی است.

وی تاکید کرد: در چندین سال گذشته اصفهان تنها استانی بوده که در تمامی فصول سال تبلیغات در زمینه فرهنگ صرفه جویی را داشته است. در این راستا پرتال و اپلیکیشن مدیریت مصرف آب و خانه فرهنگ آب نیز راه اندازی شده است؛ در خانه فرهنگ آب، دانش آموزان دبستان و حتی پیش دبستانی‌ها حضور پیدا می‌کنند و آموزش‌هایی در مورد مدیریت مصرف آب به آنها داده می‌شود. فرهنگ سازی در حوزه مدیریت مصرف آب و توجه مشترکین به این مهم حلقه اصلی و کلیدی در کاهش مصرف آب است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان، اظهار کرد: در برنامه پنج ساله ششم، لایحه‌ای به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شده و به تصویب رسیده است که هدف آن طرح‌های تشویقی برای استفاده از سیستم‌های کاهشی و بهینه سازی مصرف آب در منازل و ساختمان‌ها است.

مصرف آب خاکستری در ساختمان‌های جدید

امینی اضافه کرد: شهروندان می‌توانند برای کاهش مصرف آب در منازل شیرآلات و تجهیزاتی نصب کنند که باعث کاهش مصرف آب می‌شود. همچنین طبق توافق نامه‌ای که بین سازمان آبفا و سازمان مهندسی ساختمان استان منعقد شده قرار است در ساختمان‌های جدید از آب خاکستری به نحوی کارآمد استفاده شود.

به گزارش ایسنا؛ آب خاکستری آب‌های ضایعاتی (پساب) حاصل از فعالیت‌های معمول روزانه نظیر رخت‌شویی، شستشوی ظروف و حمام کردن است، که می‌تواند برای اموری مثل آبیاری فضاهای سبز، سیفون توالت و ساختمان‌های نیازمند رطوبت زیاد همچون گلخانه‌ها، به مصرف مجدد برسد. آب خاکستری نام خویش را از ظاهر تیره‌ای که حد واسط آب آشامیدنی با مفهوم "آب سفید" و "گنداب‌های توالتی" یا "آب سیاه" هستند، گرفته است.

وی با بیان این‌که امروزه دو چالش جدی کشور بحران آب و محیط زیست است که در صورت عدم مدیریت در آینده‌ای نزدیک دچار مشکل خواهیم شد، خاطرنشان کرد: از نظر من باز هم اقدامات شرکت آب و فاضلاب در حوزه تشویقی مانند تشویق مشترکان برای استفاده از شیرآلات کاهنده باید انجام شود.

مدیرعامل آبفا استان اصفهان تصریح کرد: اولین اقدام مورد تاکید شرکت آبفا با پیگیری گسترده استانداری آغاز مصرف بهینه آب توسط ادارات استان بوده است که خوشبختانه در تامین آب اضطراری و نصب شیرآلات کاهنده مصرف آب در ادارات با دقت بیشتری عمل می‌شود. با وجود این‌که نسبت به بخش مسکونی در کاهش مصرف آب با پیشرفت زیادی روبرو نبوده‌ایم، اما در بخش ادارات و دستگاه‌ها به نتایج مطلوبی دست یافته‌ایم.

آبیاری نشدن چمن ورزشگاه‌ها با آب شرب

امینی پیرامون آبیاری زمین‌های چمن در ورزشگاه‌های استان، خاطرنشان کرد: تاکید سازمان آبفا بر این است که در حد امکان برای آبیاری چمن از آب شرب استفاده نشود. اگرچه سازمان ورزش و جوانان، زمین چمن را یکی از مهم‌ترین عوامل برای پایداری و فعالیت رشته‌های ورزشی اعلام می‌کند، اما شرکت آبفا در توزیع آب سالیانه، این مصارف را در نظر گرفته زیرا شرط اصلی عدم استفاده بی رویه از آب است و پرسنل آبیاری موظف‌اند به نحوی عمل کنند تا بیشترین بهره وری از منابع آب صورت گیرد.

مصرف 90 لیتر آب در روز مطلوب است

وی افزود: عده‌ای از مردم از وضع موجود ناامید شده و عده‌ای بر این باورند که صرفه جویی مانع سلامت و رعایت بهداشت می‌شود، در حالی که مصرف بهینه و درست، از منابع آبی هیچ منافاتی با سلامت و رعایت بهداشت ندارد؛ در بسیاری از کشورهای دنیا که در جایگاه مطلوبی از لحاظ سلامت و بهداشت قرار گرفته‌اند، میزان آب مصرفی کمتر از 90 لیتر در روز برای هر نفر است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان اظهار کرد: از شهروندان خواهشمندم که مصارف آب را مدیریت کرده و با مسئولان همکاری لازم را داشته باشند. افرادی که کنترل و نظارت کافی را ندارند مسئولیت اجتماعی خود را نپذیرفته‌اند و باید در نحوه نگرش و تفکر خود تجدید نظر کنند و با مسئولان همگام شوند تا تامین آب برای همه مردم در تمامی نقاط استان با اطمینان خاطر صورت بگیرد.