نصف جهان: تعدادي از استادکاران مرمت و دوستداران ميراث فرهنگي استان اصفهان، با حضور در دفتر اتحاديه صنف صنايع‌دستي اين استان، خواستار توقف مرمت گنبد مسجد شيخ لطف‌ا... تا برگزاري کنگره نقد مرمت و رفع شبهات موجود شدند.

مرتضي فرشته نژاد و فريماه هوشيار دو مرمتگر بناهاي تاريخي، هوشنگ رسام و غلامرضا عنايتي دو هنرمند باسابقه کاشي‌کاري، به همراه چند تن از دوستداران ميراث فرهنگي اصفهان و همچنين عباس شيردل، رئيس اتحاديه صنايع‌دستي استان اصفهان، روز چهارشنبه نهم تيرماه در دفتر اين اتحاديه دور هم جمع شدند تا براي نجات مسجد شيخ لطف ا... که مرمت گنبد آن به دست همان مرمتگر پيشين آغاز شده، چاره‌اي بينديشند.

فريماه هوشيار، کارشناس ارشد مرمت بناهاي تاريخي در اين نشست، با مروري بر اظهارات متناقضي که مسئولان ميراث فرهنگي استان اصفهان طي دو سال گذشته درباره مرمت اين گنبد داشته‌اند، از اينکه هرگز به سؤالات منتقدان پاسخ شفاف و منطقي‌اي از سوي اين اداره کل داده نشده اظهار تأسف کرد.

در ادامه، مرتضي فرشته نژاد، مرمتگر باسابقه بناهاي تاريخي استان اصفهان گفت: قرار بود من از گنبد بازديد کنم، اما گفتند داربست نيست و نمي‌شود. بااين‌همه، حتي از دور هم پيداست که سربندهاي گنبد مسجد شيخ لطف ا... با هم نمي‌خواند و ترک‌ها فاصله پيدا کرده است.

وي، با شرح خطر بزرگ‌تري که کل مسجد شيخ لطف ا... را تهديد مي‌کند، ادامه داد: زماني بازاريان گفتند ما مي‌خواهيم در مسجد شيخ لطفا... نماز بخوانيم و چون براي بخش بالاي مسجد بليت‌فروشي انجام مي‌شد، تصميم گرفتند پايين را به شبستان تبديل کنند، اما آيا شاه‌عباس يا استاد محمدرضاي بنا نمي‌توانستند بعد از ساختن مسجد شيخ لطف‌ا... پايين آن را هم کاشي کنند و شبستان بزنند؟ معلوم است که مي‌توانستند اما نمي‌خواستند، چون مسجد شيخ لطف‌ا... يک مسجد کوشکي بدون صحن است و رطوبت آن بايد از طريق همين زيرزمين رد شود.

اين استادکار باسابقه مرمت تصريح کرد: متأسفانه تمام ناکش‌هايي که در اين قسمت وجود داشت، کور کردند و ديوار کشيدند و از آن زمان مسجد شيخ لطف ا... مثل آدمي شده که دم دهان و بيني او را گرفته‌اند؛ معلوم است که عن‌قريب خفه مي‌شود و مي‌ميرد؛ معلوم است که سقف اين بناي نفيس ريزش مي‌کند.

وي افزود: از وقتي اين حرکت اشتباه را انجام دادند مدام کاشي‌ها ترک مي‌خورد و روي آن را مي‌پوشانند. بخشي از اين زيرزمين را هم به کافي‌شاپ تبديل کرده‌اند و براي آن آب و فاضلاب کشيده‌اند.

فرشته نژاد خاطرنشان کرد: استاد محمدرضا معمار مسجد شيخ لطف ا... از متخصصان رشته‌هاي مختلف مثل صوت‌شناس و کاشي‌کار و ... استفاده کرده و چنين شاهکاري را ساخته است. چند صد سال قبل هر کس کار خودش را انجام مي‌داده، اما متأسفانه امروز صوت‌شناسي در دانشکده‌هاي معماري هم تدريس نمي‌شود.

عباس شيردل، رئيس اتحاديه صنف صنايع‌دستي استان اصفهان نيز اظهار کرد:  وقتي به يکي از مسئولان در استانداري اصفهان شکايت برديم که چرا مرمت گنبد شيخ لطف ا... را با همان مرمتگر آغاز کرده‌اند، گفت بودجه‌اي که لحاظ شده نبايد برمي‌گشت و ما هم گفتيم اگر بودجه برگردد، بهتر از اين است که نگين فيروزه جهان اسلام خراب شود.

وي يادآور شد: اولين و مهم‌ترين درخواست ما اين است که عايق‌بندي زيرزمين مسجد شيخ لطف ا... را بردارند تا بنا به شکل اوليه خود بازگردد، سپس، يک گروه پژوهشي قدرتمند وضعيت تمام مسجد را بررسي کنند و با حضور متخصصان براي حفظ بنا چاره‌جويي شود.

بعد از ايراد اين سخنان، متن نامه سرگشاده‌اي که قرار است به دست مقام قضايي و نمايندگان اصفهان در مجلس شوراي اسلامي برسد، توسط حاضرين امضا شد. در اين نامه آمده: بايد قاطعانه هشدار دهيم که اگر فاز دوم پروژه مرمت مانند فاز اول با آن ايرادات فاحش انجام شود، ممکن است در آينده شاهد گسست و ريزش کاشي‌ها و مشکلات فراوان در تزيينات و سازه اين گنبد يگانه باشيم که ترميم و جبران آن نياز به هزينه بسيار بالا دارد و عملاً تضييع دوباره بيت‌المال است. ازاين‌رو از مسئولين، به‌ويژه مقامات قضايي و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي خواهشمنديم تا زمان روشن شدن پاسخ اين سؤالات و شفاف‌سازي تمام ابعاد اين پروژه، به‌ويژه مبادلات مالي آن، از ادامه کار مرمت جلوگيري کرده و اجازه ندهند اين ميراث ارزشمند جهاني، با يک مرمت غلط براي هميشه آسيب ببيند و آبروي اين استان و کشور بيش‌ازپيش خدشه‌دار شود.