دریا قدرتی پور: چهارراه حکیم نظامی، آنجا که معمولاً به محله اعیان نشین ها معروف است و یک طرفش به خیابان نظر وصل می شود، همین چند روز پیش یکدفعه دهان باز کرد و موجب وحشت مردم این منطقه شد. کسبه محل می گویند این فرورفتگی باعث نگرانی آنها شده است و چندان دل خوشی از این اتفاقات ندارند.

خبرهای فرونشست زمین که همه روزه در رسانه ها منتشر می شود، حالا آنها را ترسانده. ساکنان محله ای که حدود ده روز پیش از بالای برج ها و خانه های ویلایی به پایین نگاه کردند تا گودالی را ببینند که کنار خیابان مثل یک صفر بزرگ خالی شده بود. محمد عامری یکی از کسانی است که در این منطقه فروشگاه کفش فروشی دارد. او در حال فروختن کفش به مشتری هایش بوده که یکدفعه صدایی شنیده و بعد مردمی را دیده که دور گودال کنار خیابان جمع شده بودند. ابروهایش را درهم می کشد و می گوید: «این اولین بار نیست که این اتفاقات در این منطقه می افتد، سال گذشته هم یکدفعه زمین دهان باز کرده و شبکه فرسوده فاضلاب شکسته شد و چند روزی خیابان بسته بود و مردم این منطقه بسیار گله مند بودند.» 

قفسه کفش هایش را مرتب می کند و بعد آه می کشد و حرفش را ادامه می دهد: «تا کی باید این اتفاقات بیافتد؟ واقعاً عادی نیست. بقیه خیابان ها را ببینید! آسفالت ها ترک خورده. این واقعاً وحشتناک است. به نظر من علت این موضوع فقط شبکه فرسوده فاضلاب نیست.»

یک فروشنده لباس که چهار پنج متر آن طرف تر مغازه دارد می گوید: «بعد از اینکه این اتفاق افتاد مردم منطقه به فکر مهاجرت افتاده و می خواهند جای دیگری خانه بخرند. آنها می گویند اصفهان دارد فرو می رود. مسئولان می گویند این نشست ها مربوط به شبکه فاضلاب است اما انگار موضوع بیش از این حرف هاست.»

این اتفاق که افتاد، خیابان قفل شد. یک گودال بزرگ توی زمین باز شده بود. این فروشنده از خالی شدن زمین در این منطقه به شدت شاکی است و معتقد است کاملاً مشهود است که اصفهان دچار مشکل شده؛ حالا چه فرونشست زمین باشد یا به دلیل فرسوده بودن شبکه فاضلاب، باید فکری برایش کرد.

جای گودال هنوز مشخص است اما تلی از خاک و سیمان روی گودال را پوشانده و حالا به زحمت می شود تصور کرد که اینجا سوراخ شده است. اما همسطح نبودن تل سیمانی با آسفالت خیابان نشان می دهد که در حدود دو سه متری این قسمت از خیابان خالی شده بود. پشته سیمانی به زحمت از دید رهگذران مخفی می ماند، هر رهگذری که رد می شود، با نگاهی مکث می کند و بعد از این قسمت می گذرد. 

کمی جلوتر، کارمندان بانک ملت که چسبیده به پیاده رویی است که حادثه در آن اتفاق افتاده هم این صحنه را دیده اند. به نظر آنها این حفره های ایجاد شده بخاطر شبکه فرسوده فاضلاب بوده است. به گفته آنها سال گذشته هم، چنین اتفاقی افتاده و ربطی به فرونشست زمین ندارد و هر بار این خیابان دچار این حادثه می شود. اما اهالی و کسبه جور دیگری به این قضیه نگاه می کنند به نظر آنها پدیده فرونشست باعث شده که شبکه فاضلاب هم در فاصله های کوتاه دچار مشکل شود.

هر چه هست، آدم های اینجا ترسیده اند و نگران از اینکه یکدفعه زمین دهان باز کند و مغازه هایشان را ببلعد. احسان جوان 35 ساله ای است که در همین خیابان یک مغازه لباس ورزشی و اسپرت دارد و چند متر آن طرف تر است اما نگران از خسارت وارد شده است و می گوید: «شما خودتان را بگذارید جای کسبه این محدوده. اگر زمین یکدفعه فرو برود تکلیف ما چیست.»

کمی آن طرف تر مرد جوانی که مغازه تجهیزات جانبی موبایل دارد با لُپ های گل انداخته و بدنی فربه در پاگرد مغازه اش ایستاده و به شوخی می گوید: «همه مان قرار است فرو برویم؛ امروز نشد، فردا. باید می دیدید چطوری اینجا گودال درست شده بود. شیب شده بود به داخل. خدا را شکر که این بار خطر جانی و مالی نداشت اما معلوم نیست دفعه بعدی چه اتفاقی بیافتد. به سرعت درستش کردند و گفتند بخاطر شبکه فاضلاب بوده اما ما باور نمی کنیم. زاینده رود آب ندارد و زمین دارد می تَپد، این را همه اهالی این محله می دانند.»

گودالِ پر شده خیابان حکیم نظامی، حالا مردم و کسبه محله را به وحشت انداخته است. آنها می ترسند که جان و مالشان را از دست بدهند و معتقدند تا سال گذشته این همه ترس و نگرانی نبود اما حالا با شنیدن اخبار فرونشست اصفهان و وضعیت بحرانی که پیش آمده وحشت کرده اند.

پیرمردی که ساکن همین محله است با ناراحتی می گوید: «ما نمی دانیم دست به دامن چه کسی بشویم؛ پلیس؟ شهرداری منطقه؟ یا استانداری؟ هر کسی که باید این وضعیت را سامان دهد باید پا پیش بگذارد وگرنه ما از نگرانی و دلواپسی معلوم نیست به کجا برسیم. نباید این مسئله را نادیده بگیرند. امروز اینجاست؛ حتماً چند روز دیگر، چند متر آن طرف تر. نباید این مسئله را سَرسری گرفت، وضع خطرناکی است، شاید هم نمی خواهند به ما بگویند که چه اتفاقی افتاده و می گویند بخاطر شبکه فاضلاب است. خدا به دادمان برسد.»

وحشت مردم محله از این وضعیت وصف شدنی نیست، فقط کافی است حرف‌های مردم محله و کسبه را بشنوی.

***

در خیابان آپادانا هم وضعیت بهتری حاکم نیست. حرف های مردم این منطقه هم چندان خوشایند نیست. 17 فروردین ماه بود که بخشی از این خیابان دچار فرونشست شد.

کسبه این خیابان می گویند ما نگرانیم اما هیچ کاری هم از دستمان برنمی آید. یکی از کسانی که در این محله مغازه لباس فروشی دارد و مغازه اش درست مقابل گودال فرونشسته قرار گرفته از این وضع ابراز ناراحتی می کند و می گوید: «از کجا معلوم که یک روز ما پایین نرویم. اینجا خطرناک شده.» انگشت اشاره اش می رود رو به سوی مغازه کناری اش که لوازم آرایش فروشی است: «این بنده خدا را می بینید! سه ماه نیست که اینجا را اجاره کرده و حالا قصد دارد برود. می گوید اگر زمین اینجا یکباره فرو برود، تمام اجناسی که در مغازه اش هست از بین می رود. بماند که موضوع تنها به افراد تازه وارد ختم نمی شود و کسانی که ساکنان قدیمی این منطقه هستند نیز نگران از فرونشست شده اند. آنها هم از این وضعیت شاکی هستند و نگران که نکند خانه هایشان در گودال هایی که قرار است در آینده حفر شود فرو برود.»

عباس حسینی، به قول خودش 40 سال است که صاحب یک مغازه شیرآلات فروشی در خیابان آپاداناست. در حالی که کتاب قطوری را به دست گرفته و در حال خواندن است می گوید: «نگرانیم. نه فقط برای خودمان؛ بلکه برای چند میلیون نفر اصفهانی. فرونشست حتماً راهکار دارد. باید با کارهای مطالعاتی و زمین شناسی کاری کرد. به هر حال خشکسالی وجود دارد ولی اینکه بنشینیم و دست روی دست بگذاریم و بگوییم چاره ای نیست فکر غلطی است. مسئولان باید به این معضل به شکل کارشناسی شده نگاه کنند. امروز اینجا فرو می نشیند و معلوم نیست فردا کجا باشد. به هر حال پایین رفتن سفره های آب زیرزمینی این معضل را ایجاد کرده است و به همین خاطر باید با آن به شکل درست برخورد شود.» 

***

پایین رفتن سفره های آب زیرزمینی و شبکه فرسوده فاضلاب به خیابان آمادگاه هم رحم نکرد. 9 فروردین ماه امسال بخشی از خیابان آمادگاه شرقی هم به دلیل آسیب ایجادشده ناشی از حفاری مترو فرونشست و این اولین حادثه ای از این جنس بود که امسال در اصفهان تجربه شد و بعد از آن دو فرونشست دیگر ابتدا در خیابان آپادانا و بعد در خیابان حکیم نظامی؛ سه حادثه تکراری طی یک ماه در خیابان های اصفهان که هنوز هم به درستی معلوم نیست ناشی از فرونشست زمین بوده است یا فرسوده بودن شبکه فاضلاب.