مانی مهدوی: همزمان با اوضاع نامناسب اقتصادی در این روزها، پیکان انتقادات به سمت سیاست های بانک مرکزی گرفته شده است. بانک مرکزی سیاستگذار اصلی در امور اقتصادی کشور نیست اما اختیارات رؤسای کل بانک مرکزی آنقدر بوده و هست که در روند اقتصاد کشور تأثیرگذار باشد.

به همین دلیل هم خبرهای مربوط به این طبقه از مدیران ارشد معمولاً با حساسیت پیگیری شده و آنچه خود آنها می گویند یا دیگران درباره شان نظریه پردازی می کنند بلافاصله وایرال می شود. همین دیروز روزنامه «کارگزاران» تصویر بزرگ ولی ا...سیف، رئیس کل بانک مرکزی در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی را در صفحه اولش کار کرد و خبر داد که پرونده او دوباره در دادگاه به جریان افتاده است. او پیش تر به اتهام برهم زدن نظم و آرامش بازار ارزی کشور و زمینه سازی برای خرید و فروش غیر قانونی ارز محاکمه شده بود.

از طرفی یکی دیگر از رؤسای بانک مرکزی که از قضا او هم در دولت روحانی سمت داشت فعلاً پای ثابت اظهارنظر درباره اوضاع اقتصادی کشور شده است. عبدالناصر همتی که نتوانست در انتخابات ریاست جمهوری سال قبل حائز اکثریت آراء شود و بار بزرگی را به ابراهیم رئیسی واگذار کرد، حالا به اندازه یک رئیس جمهور ایده پردازی می کند و همه را به چالش می کشد!

اما سومین مورد نه یک رئیس بانک مرکزی که وزیر اقتصاد ایران در دهه 60 است. او محمدجواد ایروانی است که هیچ زمانی جلوس بر کرسی ریاست بانک مرکزی را تجربه نکرده اما روز گذشته در مصاحبه بلندی که از او در خبرگزاری «تسنیم» منتشر شد، درباره تأثیر عملکرد این بانک و رئیس آن بر اقتصاد کشور نظریه پردازی کرد. از نظریه های ایروانی در این مصاحبه، یکی هم به شخصیت شناسی او درباره رئیس  کل بانک مرکزی است. ایروانی گفته: «رئیس بانک مرکزی باید مثل سامورایی مقتدر باشد و البته منصف هم باشد. مسلط باشد به فنونی که لازم دارد و اجرا کند. همه بترسند از او. نه اینکه تخلف کنند بعد بنشینند با هم مذاکره کنند. وقتی حساب بانک قرمز می‌شود باید تنبیهش کنند.»

ویژگی مهم یک سامورایی

سامورایی ها ویژگی های زیادی داشته اند. مهمترین این ویژگی ها که عامه مردم از آن یاد می کنند، صفت جنگجو بودن آنهاست. اما شاید مهمترین ویژگی یک سامورایی این باشد که زیر بار حرف غیر منطقی نمی رفت. بر اساس آنچه محمدجواد ایروانی مطرح کرده است، اگر فرض کنیم قرار باشد رئیس کل بانک مرکزی ایران مانند یک سامورایی با امور مختلف برخورد کند، در گام اول نباید به دولت اجازه بدهد هر زمان اراده کرد دست در خزانه این بانک کرده و امورات جاری را راه بیاندازد؛ کاری که برای تمام دولت های این کشور در ادوار مختلف یک عادت روزمره بوده است. رئیس بانک مرکزی سامورایی نباید به هیچ عنوان زیر بار چنین درخواستی برود.

اما کدام رئیس بانکی را سراغ دارید که با چنین درخواست هایی مخالف کرده باشد؟ هیچکس. اصلاً اگر چنین کسی با چنین صفتی بر کرسی تصمیم گری بانک مرکزی بنشیند قطعاً کارش به «هاراگیری» کشیده می شود! سامورایی باشی و ببینی دست دولت از جیب بانک مرکزی بیرون نمی آید اما خودت را زنده نگه داری؟! امکان ندارد. به همین دلیل هم یک سامورایی هیچ وقت نمی تواند رئیس کل بانک مرکزی ایران شود!