ایرج ناظمی: به دنبال «محمد اسلامی» بودند تا به عنوان شهردار اصفهان معرفی شود. کسی که وزیر دولت روحانی بود و چندی بعد شانه های سازمان انرژی اتمی کشور را به دست گرفت. از همان ابتدا مشخص بود که طرح نام چنین فردی، بیشتر یک لاف تبلیغاتی است تا گزینه سازی برای کلیدداری شهر. چه بسا نه او خود حاضر به پذیرفتن چنین مسئولیتی بود که در برابر سمت قبلی اش به هیچ شبیه بود و نه پارلمان نشینان شهر می توانستند در کنار او عرض اندام کنند. برای همین بود که بعد از یک «بازی» تک حذفی به «علی قاسم زاده» رسیدند. کسی که سعی کردند او را به عنوان یک چهره فرهنگی به شهر بقبولانند.

این انتخاب شورا، دقیقا مانند عادت بسیاری از رانندگان است که در تقاطع، راهنمای چپ می زنند ولی به راست می پیچند و در نتیجه این سرگردانی، تردد در یک مسیر هموار را برای سایرین با تنش و چالش مواجه می سازند. از یک طرف نام فردی را مطرح کرده بودند که حداقل چند سال تجربه مستقیم در عمران و ساخت و ساز مسکن و خیابان و جاده داشت. ولی بعد کسی را انتخاب کردند که معتقد است اصفهان دیگر به خیابان جدید نیاز ندارد و کار عمرانی به اندازه کافی در شهر صورت گرفته است.

در جهان امروز، شهرداری ها به عنوان هسته اولیه و نقطه ثقل شکل گیری فعالیت های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و عمرانی شناخته می شوند و انجام امور خدماتی، زیباسازی، تسهیل تردد به همراه عمران و آبادانی شهر، از جمله وظایف اساسی و ساختاری شان تلقی می شود.

در حال حاضر و در اصفهان ما، انجام امور خدماتی که جمع آوری زباله مهم ترین آن است با چالش جدی مواجه شده و سرویس دهی به مردم از پانزده روز در ماه به 12 روز کاهش یافته است. آن هم در شرایطی که جهت گیری شهرهای بزرگ جهان، به خدمات رسانی روزانه گرایش پیدا کرده است.

در حوزه زیبا سازی کمترین اتفاق موثری در سطح شهر هویدا نیست و به جز آذین بندی های مناسبتی ناشیانه و سطحی، چیزی به چشم نمی آید.

در حوزه سامان دهی به ترافیک و حمل و نقل هم که گلایه شدید و تذکر یکی از اعضای شورای شهر در این زمینه، گویای وضعیت اسفبار جاری است.

این مجموعه نواقص و کوتاهی در مسیر اعتلای شهر که پس از سکانداری «علی قاسم زاده» بروز پیدا کرده، در شرایطی است که او در حوزه انجام امور عمرانی به صورت کلی منکر لزوم آن است. به عبارت بهتر، او معتقد است که طی دوره ها و سال های گذشته در اصفهان به اندازه کافی ابر پروژه ها به فرجام رسیده اند و دیگر نیازی به خیابان سازی و فعالیت های عمرانی بزرگ احساس نمی شود.

«قاسم زاده» سال گذشته و تقریبا در چنین ایامی بود که در برابر اعضای شورای شهر قرار گرفت تا برای آخرین بار از برنامه خود دفاع کند. وی در بخشی از سخنان خود تاکید کرد که الان دیگر نیازی به پروژه های بزرگ شهری نداریم. معابر ما تقریبا تکمیل شده و باید به کیفیت شهر بپردازیم.

تعجب آن است شورایی که این حرفها را شنید، به سادگی از آن گذشت و بدون این که متوجه باشد گزینه شهرداری چه در سر می پروراند، باز هم او را به عنوان شهردار اصفهان برگزید و بعد هم در برابر تسری این اعتقاد سکوت کرد تا امروز و در اصفهان ما، نه پروژه بزرگ شهری داشته باشیم و نه کیفیت زندگی تغییر کرده باشد.

یک سال از فعالیت دوره فعلی شورای شهر و تصدی شهرداری «قاسم زاده» می گذرد و همان گونه که شاهدیم، توسعه عمرانی در کمترین میزان ممکن بروز یافته و تنها معطوف به اجرای پروژه های نیمه تمام شهرداران قبلی و ساختمان های کوچک محله محور است. این در حالی است که حتی پیشرفته ترین شهرهای جهان که در اوج توسعه و آبادانی سیر می کنند و کمترین نقصی در تردد و خدمات رسانی به شهروندان و تامین رفاه و آسایش آنان ندارند، باز هم فعالیت عمرانی و گسترش مسیرهای ارتباطی را فراموش نکرده و هر روز و هر ماه بر آن تامل ویژه دارند. شاید به همین دلیل است که وقتی با کمبود فضای لازم برای این منظور مواجه می شوند، به احداث خیابان ها و بزرگراه های دو طبقه و چند طبقه ای می پردازند که نقشی عمده در تسهیل تردد و افزایش سرعت رفت و آمد و حمل و نقل درون شهری دارد.

توسعه فعالیت های عمرانی و افزایش معابر ارتباطی فقط به صرف تسهیل تردد نیست. یک مسیر جدید، یک خیابان و یک بزرگراه در اولین تاثیر خود رونق اقتصادی را به همراه دارد. افزایش تعاملات اجتماعی را به ارمغان می آورد. فرهنگ سازی می کند. خدمات رسانی را تسهیل و تمام نازیبایی ها را به چالش می کشد. امنیت عمومی را تامین و سلامت شهروندان را تضمین می کند. نشاط و شادی را به روح شهر تزریق و آسیب های رونی را کاهش می دهد.

حال با چنین ویژگی هایی، آیا باز هم باید پذیرفت که اصفهان ما که بخش عمده ای از آن در بافت فرسوده آرمیده است و نقاط مختلف آن با انبوه معضلات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی مواجه است، دیگر به توسعه فعالیت های عمرانی و خیابان کشی و بزگراه نیاز ندارد؟

گروهی در توجیه نظر شهردار اصفهان، عدم فعالیت های عمرانی را به تامین بودجه و مشکلات اقتصادی جاری ربط می دهند. صد البته توسعه شهری به پول نیاز دارد ولی اصفهان هم فقیر نیست. شهر ما روی پول خوابیده است. آنان که می گویند درآمدی نیست، حرف بی جا می زنند. یا دروغ می گویند و یا عُرضه تامین درآمد ندارند. کافی است این شهر خودش را تکان بدهد تا میلیارد میلیارد از آن بیرون بریزد و صرف اموری شود که در کمترین زمان ممکن، نه تنها تمام هزینه های صورت گرفته را برگرداند، بلکه سود سرشار اقتصادی، رفاهی و اجتماعی به همراه داشته باشد.

طبیعتا تمام مردم و بخصوص سرمایه گذاران بخش خصوصی هم، چنان که تاکنون نشان داده اند پا به میدان هستند. فقط کافی است بدانند که آن چه را هزینه می کنند، برای شهر و آینده آن صرف می شود؛ نه آن که سرمایه ای برای تامین مقاصد سیاسی و مصدرنشینی فرد یا گروهی خاص شود.

شهرداران مطرح اصفهان نظیر جمالی نژاد، سقاییان نژاد، جوادی، عظیمیان و ملک مدنی که شهر را به شکوفایی عمرانی رساندند، با تکیه بر همین کلید واژه مشارکت عمومی و اهتمام بر خرد جمعی و آتیه نگری برای فردای مردم بود. وگرنه آنان هم با مشکلات اقتصادی زمان خود درگیر و از حمایت ارکان دولتی در مضیقه بودند. ارثیه پدری هم نداشتند که با آن، انبوه پروژه های عمرانی را به فرجام برسانند.

«قاسم زاده» متاسفانه در مسیر «نوروزی» حرکت می کند که کارنامه عمرانی اش چنان خالی بود که در سال آخر صدارتش، کنار خیابان ها را آجرکشی کرد و به عنوان رینگ دوچرخه سواری تحویل مردم داد. افزایش کیفیت زندگی مردم هم که «قاسم زاده» آن را پر طمطراق جلوه داد، تنها یک شعار است تا بر اساس آن بر ناتوانی خود در توسعه شهر سرپوش بگذارد. لابد الان هم معتقد است که طی یک سال گذشته کیفیت زندگی مردم را از صفر به صد رسانده است. چرا که سنجش کیفیت خط کش و کنتور ندارد و ادعای او هم آمپر نمی اندازد.

شاید آن چه شهردار اصفهان و اطرافیان او می پندارند آن است که همه چیز گل و بلبل شده ولی آن چه هویداست انجماد شهر در حوزه توسعه و گسترش خدمت رسانی عمومی است. متاسفانه در طول یک سال گذشته، اصفهان همسان و هم پای رشد و توسعه سایر عرصه ها حرکتی نداشته است. راه اندازی فلان سامانه و بهمان سایت هم فانتزی بازی است. نه آن که بد باشد ولی وقتی حرکتی در شهر صورت نمی گیرد، تمام فعالیت های جنبی اصلا ارزش و جایگاهی ندارند.

وقتی «سقاییان نژاد» استیضاح شد و از اصفهان رفت، یکی از سرمایه گذاران بزرگ شهر می گفت:«روزی را می بینم که باید تا «قم» پیاده برویم و او را به اصفهان برگردانیم.» ولی عملکرد یک سال گذشته شهردار فعلی کار را به جایی رسانده که باید فانوس به دست بگیریم و همان «نوروزی» را پیدا کنیم. چرا که او حداقل چهار تا کلنگ به زمین زد تا امروز به عنوان پروژه های نیمه تمام در حال احداث باشند وگرنه دریغ از یک فعالیت ساده عمرانی که در دوره فعلی شهرداری به سامان رسیده باشد.

البته شاید از «قاسم زاده» نمی توان بیش از این انتظار داشت. او همین است که هست و تغییر نگرش او هم به سادگی امکان پذیر نیست. او بیشتر علاقه دارد که در یک گوشه بنشیند و ایده پردازی کند. حداقل مدرک تحصیلی او گواهی بر این مدعاست. وگرنه به جای این که دکترای مشاوره بگیرد، دروس فنی و عمرانی می خواند تا با ساخت و ساز و پروژه های مختلف دست و پنجه نرم کند. در این میان سئوال و انتقاد اساسی از شورای شهر اصفهان است که در زمان انتخابات، ادعای شان به فلک می رسید.

باید از آنان پرسید شهری که به مردم وعده دادید همین بود؟ شهری که در مقطعی کارگاه عمرانی شده بود، آیا باید دلخوشی اش به راه اندازی یک تقاطع ساده محلی و یا یک پارکینگ کوچک در فلان خیابان باشد که تازه سنگ بنای آن هم در قدیم گذاشته شده؟

اعضای شورای شهر، اگر نان گندم نخورده باشند، حداقل آن را در شهرهای دیگر دیده اند. برخی از آن ها در دوره های پیشین شورای شهر استخوان خرد کرده اند و با شهرداران قبلی همکار و هم سخن بوده اند. این چه تفکری است که اجازه می دهد در برابر سکون و رکود و انجماد شهر، زبان در کام بگیرند و به آینده شهر نیاندیشند؟

دقیقا یک سال از آغاز فعالیت شورای ششم شهر اصفهان گذشته است و به صراحت می توان گفت که این شورا نه برای خود و نه برای شهردار منتخب خود، چیزی برای عرضه ندارد. آه و فغان از روزی که چهار سال گذشته باشد و باز هم چیزی برای گفتن نداشته باشند!