لادن ایرانمنش: با اینکه سال های سال است کارگران ساختمانی برای بیمه ای که ندارند، پایشان روی بیل رفته است، اما همچنان این موضوع در پرده ای از ابهام است.  کارگرانی که خیلی وقت است پشت تصمیمات مقدماتی دولت برای بیمه شدن مانده اند و حالا تعدادشان رسیده به 23 هزار نفر، کسانی که اکنون بیشترین حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص می دهند.

در این سال ها با اینکه دولت تصمیم داشته کارگران ساختمانی را تحت پوشش بیمه قرار دهد و یا به آن‌ها مهارت بیاموزد اما ظاهر امر نشان می‌دهد که هنوز در نخستین گام‌ها در این مورد هم لنگ می‌زند!

آمارهایی که از حوادث کار منتشر شده، نشان می دهد که اکثر این حادثه ها در بخش‌های ساختمانی و پروژه‌های عمرانی رخ داده و معمولاً شامل حال کارگرانی شده که به صورت مقطعی در آن کار حضور دارند و عملأ بیمه نیستند.  دلیل بیمه نبودنشان هم همیشه بر این اساس توجیه شده که کارهای عمرانی و ساختمانی فعالیت های مقطعی به شمار می رود و بنابراین کارفرما هم خیالش راحت است که نمی خواهد کارگر را بیمه کند و بار بیمه را از دوش خود برداشته است.

این در حالی است که در بسیاری از موارد کارفرما نه تنها اقدام به بیمه کارگرانش نمی کند بلکه به الزامات قانون کار و دستورالعمل‌های شورای حفاظت فنی نیز چندان اهمیتی نمی دهد و زیر بار خرید کفش،کلاه و لباس کار برای حفظ ایمنی کارگران نمی رود و همین موضوع چرخه حوادث ناشی از کار را سرعت می بخشد.

در حال حاضر، حجم زیادی از حوادث کار شامل حال کارگرانی شود که نه تنها بیمه نیستند بلکه اگر به دلیل حادثه بیکار شوند شامل حال بیمه های بیکاری هم نمی شوند.

این در حالی است که یک کارگر ساختمانی به‌طور میانگین 15 روز از هرماه را مشغول کار است و در هر شرایطی باید حق بیمه سهم خود را پرداخت کند در صورتی که چنین اتفاقی نمی افتد. این موضوع با شیوع کرونا و با تعطیلی کسب و کارها هم وضعیت بدتری را ایجاد کرده تا جایی که طی دو سال گذشته، صدها کارگر ساختمانی در حالی بیکار شدند که هیچ حمایت موثری از آنها صورت نگرفت بلکه به نان شبشان هم محتاج شدند.

حالا بعد از دو سال از این وقایع، با اینکه هنوز هم پرونده کارگران ساختمانی روی میز مجلس است، اما به نظر می رسد که زمزمه های حل شدن این موضوع بلند شده است.  

سه ماه پیش از این، کیومرث سرمدی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، در تشریح آخرین وضعیت طرح ساماندهی بیمه کارگران ساختمانی و فصلی، از تصویب کلیات این طرح در جلسه علنی خبر داد و اعلام کرد که  این طرح پس از بررسی جزئیات در نهایت به دلیل اینکه نمایندگان رویکردهای مختلفی نسبت به آن داشتند، پیشنهادات مختلفی را مطرح کردند که در نهایت مقرر شده تا برای ارزیابی بیشتر به کمیسیون اجتماعی ارجاع شود.

 آن طور که او گفته، پس از ارجاع طرح ساماندهی بیمه کارگران ساختمانی به کمیسیون به دلیل وجود طرح ها و لوایحی که در دستورکار کمیسیون قرار دارد، رسیدگی به این طرح هنوز در دستورکار قرار نگرفته است.

به گفته عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در حال حاضر با توجه به اینکه این طرح همچنان در صحن مجلس باقی مانده بسیاری از کارگران از جمله کارگران فصلی و ساختمانی هنوز هم امنیت شغلی ندارند و بسیاری از این کارگران یا بیمه ندارند یا اگر بیمه دارند حق البیمه آنها به صورت ناقص واریز شده که عملا فایده‌ای برای آنها ندارد.

با این اوصاف و به این خاطر که هیچ حمایت تمام و کمالی از این کارگران نمی‌شود و در حوزه غرامت دستمزد نیز اگر کارگر بیمه باشد یا کارت مهارت داشته باشد می تواند از مزایای تأمین اجتماعی برخوردار شود و در غیر این صورت غرامت دستمزد ندارد به این نکته می رسیم که این کارگران به دلیل نداشتن بیمه، زیر بار تبعیض های بسیاری می روند و حوادث ممکن است جان و مالشان را بدون هیچ پشتوانه ای از آنها بگیرد.