دریا قدرتی پور: سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی یکی از ثروت های معادن اصفهان است که اگر خام فروشی نشود و چرخه فرآوری آن کامل شود به اقتصاد استان و کشور رونق می‌بخشد.

به گفته کارشناسان اقتصادی، ارزش افزوده حاصل از فرآوری گوهرها بسیار زیاد است به طوری که ارزش تولید و تجارت جهانی سنگ های قیمتی بیش از هزار میلیارد دلار تخمین زده می شود.

استان اصفهان هم یکی از استان های کشور است که در این زمینه از مزیت های بالایی برخوردار بوده و اکنون این استان با تعداد 337 معدن سنگ تزیینی با سرمایه گذاری دو هزار و 743 میلیارد ریال و میزان استخراج اسمی 7 میلیون تن و اشتغال حدود 5 هزار نفر به عنوان قطب صنعت سنگ های تزیینی کشور شناخته می شود که در دو بخش معدن و فرآوری فعالیت می کند و محصولات خود را به صورت خام و فرآوری شده جهت استفاده از صنایع مختلف عرضه می کند.

آمارها نشان می دهد که اکنون اصفهان به عنوان کلکسیونی از سنگ های تزیینی به شمار می رود و در زمینه سنگ‌های گرانیت، مرمریت، تراورتن بیشترین تولید کشور را به خود اختصاص داده و فعالیت دو هزار کارخانه فرآوری و 337 فقره پروانه بهره برداری این استان را حائز اهمیت در کشور کرده است.

اما با وجود اینکه بازار صادرات سنگ های تزیینی در سال های اخیر رشد مناسبی داشته و سالانه بیش از 40 درصد از این سنگ ها به کشورهای همسایه از جمله عراق، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و کشور‌های استقلال یافته شوروی سابق صادر می‌شود، اما در حال حاضر به علت تحریم‌ها از دسترسی به بازار‌های دور دست همچنان محروم هستیم که با توجه به ذخایر تنوع و منحصر به فرد سنگ‌های ایران می‌توان با ایجاد ارتباط مؤثر با بازار‌های جهانی ارتقای کیفیت فرآوری محصول، زمینه توسعه صادرات سنگ‌های تزیینی را بیشتر فراهم کرد.

حال سئوال این است که چرا با وجود این میزان از معادن سنگ در کشور و در استان، تاکنون نتوانسته‌ایم سهم مناسبی از صادرات صنعت سنگ را به دست آوریم؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند تنها راهکار حل این مشکل کنترل و مدیریت تولید داخل است. واضح است که هم‌اکنون اصفهان دارای ظرفیت‌های بسیاری در زمینه ذخایر و معادن سنگ است اما آنچه مهم به نظر می‌رسد این است که باید فرآوری آن را نیز به دست گیریم تا بازارهای همجوار را هم از آن خود کنیم و این موضوعی است که رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران بر روی آن تأکید دارد.

به گفته عبدالوهاب سهل آبادی، باید در صنعت سنگ به مرحله‌ای دست یابیم که تمام مواد استخراج شده از معادن کشور در داخل فرآوری و از صادرات خام مواد معدنی کشور جلوگیری شود.

سهل‌آبادی معتقد است مهمترین عاملی که باعث شده تاکنون به این قابلیت مهم در صنعت سنگ دست نیابیم، به‌روز نبودن کارخانه‌های سنگ استان است که باید با نوسازی و بازسازی کارخانه‌ها، باعث رشد و ارتقای جایگاه صادراتی اصفهان شویم.

سهل‌آبادی می‌افزاید: فرآوری منابع در داخل برابر با اشتغال و جلوگیری از خام فروشی و ارزش افزوده است اما تا وقتی که صنعت فرآوری سنگ استان، کهنه و فرسوده است نمی‌توان انتظاری برای شکوفایی صنعت سنگ داشت.

به گفته این مقام مسئول، بیشتر کارخانه‌های این صنعت نیاز به بازسازی ساختار خود دارند، ولی این نکته هم قابل تأمل است که به‌روز کردن ماشین‌آلات، نیازمند سرمایه در گردشی است که فعلاً تولیدکنندگان از آن بی‌بهره مانده‌اند.

در وضعیتی که فشار ناشی از وضع تحریم‌ها اقتصاد ایران را در شرایط دشواری قرار داده است،‌ یکی از مهمترین و هوشمندانه‌ترین راه حل‌ها برای مقابله با تحریم‌ها، تنوع بخشیدن به کالاهای صادراتی است. صنعت سنگ تزیینی یکی از تواناترین و پرظرفیت‌ترین صنعت‌های اقتصاد ایران و اصفهان است و تقویت این صنعت و حمایت از صادرات آن می تواند برای اقتصاد اصفهان بسیار راهگشا باشد.

در این زمینه رئیس انجمن معدنداران اصفهان نیز برداشته شدن موانع از پیش پای فعالان این صنعت را راهکاری مناسب برای توسعه صادرات می داند. به گفته جمشید مولایی، اگر دولت موانع ایجاد شده را از پیش روی فعالان این بخش بردارد، صنعت سنگ با بهره‌گیری از این حمایت‌ها می‌تواند روند توسعه صادرات را بیش از پیش سرعت ببخشد و درآمد ارزی مناسبی را  نصیب کشور کند.

به گفته مولایی، مهمترین مشکل بخش معدن و صنعت سنگ در بخش تجارت بین‌الملل،کمبود شرکت‌های بین‌المللی معتبر در این بخش است که قادر به بازاریابی، بازارسازی و برندسازی محصولات معادن ایران باشند. در کنار این، مشکلات گمرکی ناشی از عدم عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و یا تعرفه‌های ترجیحی و نبود امکان حمایت از مالکیت معنوی بین‌المللی و برند را می‌توان از دیگر معضلات این حوزه عنوان کرد.

در حال حاضر سیاستگذاری نامناسب، غفلت از ظرفیت‌های صنعت سنگ و تصمیمات خلق الساعه غیرکارشناسی و بی ثباتی در نظام تعرفه گذاری صادرات سنگ از جمله مشکلاتی است که باعث شده ظرفیت‌های این صنعت به درستی مورد استفاده قرار نگیرد.