دریا قدرتی پور: تب مارک وقتی توی گلویت گیر کند دیگر فرقی نمی کند که چه قیمتی بر روی پیشانی پاپوش ها خورده باشد و به چه اندازه صفر داشته باشند. به اسم مارک، گاهی کفش ها تا شش یا هفت میلیون قیمت می خورند.

اینجا اصفهان است و شاید کمتر کسی را پیدا کنی که نداند پاساژهای گرانقیمت کجا هستند. ویترین هایی که هر وقت از کنارشان رد می شوی امپراطوری صفرها را در آنها به خوبی مشاهده می کنی.

کفش های مارک دار بیشتر در بالای شهر قدم می زنند. فقط کافی است گرفتار تب مارک و برند خارجی شوی و آن موقع است که سر از پاساژهایی درمی آوری که تنها شنیدن قیمت برخی اقلام کفش نفست را در سینه حبس می کند.

نایک،بِنِتون یا اکو، آدیداس، تیمبرلند یا 361 این مارک ها هستند که قیمت ها را تعیین می کنند و برای خود پادشاهی به راه انداخته اند. به گفته فروشندگان، این کالاها از طریق افراد و واردکنندگان خرد در بازار دست به دست می شوند و به شکل چمدانی وارد شده و در ویترین ها جا خوش می کنند.

فروشنده ای در خیابان شیخ صدوق نرسیده به برج، کفش هایی را برای فروش گذاشته که به قول خودش از هر کدام یک نمونه دارد و به همین دلیل قیمت هایشان هم نمونه شده است.

مازیار، کفش آدیداسی را در دستش می گیرد و مارک پشت زبانه اش را نشان می دهد و می گوید: «ببینید! این مارک مشخص می کند که فِیک است یا اصلی. بماند که تنها مارک بازها هستند که قادر به شناخت مارک های اصلی از تقلبی هستند و بخاطر شباهت بسیار زیاد به راحتی قدرت تشخیص مارک دارهای اصلی با تقلبی وجود ندارد.»

قیمت این کفش ها نه به نظر اتحادیه توجیهی دارند و نه نظارت زیادی روی آنهاست. آنها تنها به درد مارک بازان حرفه ای می خورند چرا که هیجانی وصف ناپذیر در میان متقاضیانشان ایجاد کرده و صفرهایشان را به خوبی به رخ کسانی که دیوانه این کالاها هستند می کشند. محصولات متنوع و با رنگ و لعاب ویژه ای که چشم هر خریداری را فریب می دهد چرا که به گفته مشتریان این نوع کفش ها حتی اگر دست چندم چینی باشند باز هم تک و خاص هستند.

یکی از مغازه ها در خیابان توحید که فقط مال افراد خاص است نمایندگی یکی از شرکت های بزرگی را گرفته که کمترین قیمت روی کفش هایش 4 میلیون تومان است و این قیمت آنقدر بالا می رود که تا 8 میلیون هم می رسد. گرچه این همه ماجرا نیست و گاهی برخی از کفش های کمیاب تا ده میلیون هم برچسب می خورند.

سالار یکی از کسانی است که می توانی در همین نمایندگی ها پیدایش کنی. مارک باز است و عاشق خرید کفش های گرانقیمت. وقتی ماشین شاسی بلندش را کنار خیابان پارک می کند انعکاس ویترین کفش فروشی توی شیشه های ماشین تمام قد می افتد. جرأتش برای نپسندیدن کفش هایی که گاهی تا 5 میلیون قیمت دارند و درخواستش برای کفش هایی با قیمت های بالاتر نشان می دهد که از خانواده متمولی است. او یک کفش باز حرفه ای است و به قول خودش کلکسیونی از کفش های لاکچری و مارک دارد: «دوست دارم کفشی انتخاب کنم که خاص باشد، کفش خاص تنها یک چیز را تداعی می کند؛ اینکه مارک است و قیمتش هم نجومی.»

چند کفش را قیمت می کند و نپسندیده، مغازه را ترک می کند تا برای وارد شدن به مغازه ای بالاتر عزمش را جزم کند.

به غیر از پسران این منطقه، دخترانی هم هستند که به قول خودشان مارک بازند و عاشق کفش و کیف. مونا یکی از همان هاست. او تا کنون کفش چینی پا نزده و فقط و فقط کفش های مارک دار اصلی می پوشد: «اگر یک فروشگاه نمایندگی رسمی یک برند باشد، دلیلش این نیست که محصولی که ارائه می دهد کیفیت مطلوب داشته باشد، چرا که گاهی اوقات یک جنس چینی مشابه اصلی محصول را می بینی که در همین نمایندگی ها ارائه می شود بدون اینکه اصالت داشته باشد. برای همین به هر نمایندگی کفش نمی شود اعتماد کرد.»

اعتماد، مسئله ای است که در بازار کفش مارک دار کلمه ای کمرنگ است به این خاطر که در اینجا گنجشک را رنگ می کنند و به جای قناری می فروشند. یعنی جنس چینی را معادل یک جنس آلمانی یا کره ای به فروش می رسانند.

عرشیا، 25 ساله هم به نوبه خودش مارک باز است. او به قول خودش تا حالا کفشی پایین تر از سه میلیون تومان نخریده است و می گوید: «هر چه پول بدهی آش می خوری، اما گاهی همین آش ممکن است دهانت را بسوزاند چرا که وقتی یک کفش با برند معتبر با همتای چینی اش رقابت می کند دیگر باید پیه واقعی بودن یا نبودن را به دلت بمالی.»

یکی از فروشندگان با 12سال سابقه در خیابان نظر غربی در معرفی برندها همچنان کار را جدی گرفته است. او در این زمینه نظرش این است که هم اکنون با وجود جمعیت جوان کشور و آگاهی این قشر از آخرین مدها، رسیدگی بیشتر به این بخش درنهایت، هم به نفع سرمایه گذار خواهد بود هم مخاطبان بی شمار آن چرا که هم اکنون به دلیل قیمت های بالای این کالاها که گاهی تقلبی هم از آب درمی آیند مردم به هوای اینکه مارک می خرند اما قیمت کمتری برای آن می پردازند، خشنودند، دریغ از اینکه اجناس به مراتب بی کیفیت تر و بی اصالتی را خریداری می کنند. در این میان تر و خشک باهم می سوزند. البته بماند که این شامل خریداران حرفه ای نمی شود چون آنها خوب می دانند که جنس چینی بی کیفیت تر از جنس واقعی است.

به گفته عرشیا، خیلی فرق می کند که نایک چینی بخری یا نایک واقعی. بین بنتون چینی و بنتون ایتالیایی هم تفاوت بسیاری هست؛ هم از لحاظ رنگ و هم از لحاظ موادی که در کفش ها به کار رفته است. اما با اینهمه آنچه در بازار ایران و اصفهان می گذرد چیز دیگری را تداعی می کند؛ اینکه قیمتگذاری ها کاملاً متفاوت است. تفاوتی که خریداران این محصولات باید جبران کنند.

فقط کافی است میان هیاهوی خیابان های بالای شهر بخواهی برندهای گران را پیدا کنی، بازار این نوع کفش ها متفاوت از کفش های عادی است؛ آدیداس به عنوان بزرگ ترین برند ورزشی هر روز صفرهایش زیادتر می شود و ربوک و مکس فلی تیلورمید و غیره هم مدال های گرانی را بر گردن آویخته اند؛مارک های گرانقیمتی که گاهی با قیمت های نجومی، وسیله تفریح یا یک عادت اجتناب ناپذیر شده اند.