دریا قدرتی پور: در پی اصلاح نرخ آرد و هدفمند شد یارانه این محصول، نانوایی‌های دولتی که آرد یارانه‌ای دریافت می‌کنند اقدام به کاهش ساعات کاری خود کرده‌اند که تداوم این موضوع باعث شده صف های نانوایی در اصفهان قد بکشند.

این روزها دیگر دیدن شلوغی و صف هایی که بیش از اندازه جلوی برخی از نانوایی ها طولانی شده اند عجیب به نظر نمی رسد. بعد از اصلاحات در نرخ آرد و اجرا شدن آن، برخی از نانوایی ها زودتر از موعد تعطیل می کنند و باعث می شوند برخی دیگر از نانوایی ها که معمولاً با کیفیت بیشتری هم نان می پزند صف های بی سابقه ای را تجربه کنند؛ صفوف شلوغ و آزار دهنده ای که این شائبه را به وجود آورده که برخی از نانوایی ها با فروش آرد یارانه ای خود تخلف می کنند و بنابراین پیش از موعد تعیین شده تعطیل می شوند.

اینها همه در حالی است که  ساعات کار نانوایی‌ها متناسب با میزان سهمیه، نوع نان و الگوی مصرف در مناطق شهری تعیین شده است و باید بر آن اساس پخت داشته باشند؛ اما چرا این روزها در اصفهان شاهد تعطیلی زودهنگام خبازی‌ها به ویژه در نوبت عصر هستیم؟

جالب اینکه هیچ تغییری در قیمت، یارانه و سهمیه آرد نانوایی‌ها به وجود نیامده اما ظاهراً فاصله زیاد قیمت آرد دولتی با آزاد باعث شده برخی نانوایی‌ها سهمیه آرد خود را به کارخانه‌ها یا قنادی‌ها بفروشند و آردها سر از جای دیگری دربیاورند.

به گفته یکی از خبازان با سابقه دولتی پز در خیابان 17 شهریور ملکشهر، این اختلاف قیمت به حدی زیاد است که برخی از نانواها بخش زیادی از آرد یارانه‌ای را به بخش صنعت، قنادان و فانتزی‌پزها می‌فروشند و اینگونه با کم شدن ساعت کاری‌ خبازی‌ها، شاهد طولانی شدن صف خرید نان هستیم.

صحبت های او به این معنی است که برخی از نانواها بخشی از آرد یارانه‌ای را به نرخ آزاد می‌فروشند و بخشی از آن را پخت می‌کنند که اینگونه، ردی هم برای بازرسی نگذاشته باشند که نتیجه چنین عملی تشکیل صف‌های طولانی و دست خالی برگشتن تعدادی از مردم از نانوایی‌هاست.

یک نانوای با سابقه دیگر در میدان قدس در این زمینه به «نصف جهان» می گوید: بسیاری از نانوایی ها برایشان به صرفه نیست که با تورم موجود هم دستمزد کارگر بدهند و هم پول آب و برق و گاز را پرداخت کنند و بنابراین ترجیح می دهند بدون اینکه زحمتی بکشند اقدام به فروش آرد خود کنند و از این طریق سود به دست بیاورند.

او درباره بسته بودن نانوایی ها در موعد غیر معمول می گوید: این موضوع به خصوص در رابطه با نانوایی های آزادپز پیش می آید که در بیشتر مواقع عصرها تعطیل هستند. این تعطیلی ها باعث کلافگی مردم برای انتظار برای خرید نان در صف های طولانی شده است. قادری از جمله کسانی است که به گفته خودش چند ساعت از روزش در هفته را باید صرف ایستادن در صف های طولانی نان کند. او و امثال او از این مسئله دل خوشی ندارند و معتقدند مسئولان بیش از اینها باید نسبت به مسئله نان جدی باشند و برخوردهای لازم را با متخلفان بکنند. خباز دیگری در خیابان ضابط زاده که صف طولانی جلوی نانوایی اش، نشان می دهد که آزادپز نیست هم می گوید: متأسفانه هستند خبازانی که در شرایط موجود به جای پخت نان، آرد فروشی می‌کنند و همین امر مشکلات متعددی را از جمله تعطیلی زودهنگام، شلوغی صف‌ها، کمبود آرد در نانوایی‌های فعال، سردرگمی مردم و تخلفات و چالش‌های دیگر را به دنبال می آورد.

او البته به مشکل دیگری هم که مربوط به شلوغ شدن بیش از حد نانوایی هاست اشاره می کند: به این دلیل که مشتری ها زیاد می شوند آرد سهمیه ای که به ما می دهند در برخی مواقع به اتمام می رسد و مجبور می شویم که آرد آزاد خریداری کنیم و این برای ما به صرفه نیست و باعث می شود که تعطیل کنیم و مادامی‌که مشکلات موجود پیش‌روی نانوایی‌ها برطرف نشود، مردم نمی‌توانند به‌طور متعارف نان مطلوبی را مصرف کنند.

به نظر می رسد که این مشکل از آنجا آب بخورد که نایب رئیس انجمن علوم و فنون غلات اصفهان، آن را شفاف بیان کرده است. به گفته محمدرضا خواجه امروز نه نانوایان از نرخ نان راضی هستند و نه سهمیه آرد آنها بر اساس نیاز محلی تأمین می‌شود؛ یعنی یک منطقه سهمیه آرد دارد، اما مشتری ندارد و یک منطقه مشتری دارد، اما سهمیه آرد ندارد.

خواجه با بیان اینکه نیاز ماهیانه نانوایان اصفهان به آرد حدود 30 هزار کیسه است، گفته: متأسفانه بازرسی‌های موجود از نانوایی‌ها براساس منطق علمی و فنی نیست، بنابراین نیازسنجی دقیقی برای تأمین آرد و مهارت انجام نمی‌شود.

همین باعث شده که اکنون مردم اصفهان با کاهش ساعت کار نانوایی، شلوغی بیش از اندازه صف های نانوایی ها و محدودیت فروش و پخت بی‌کیفیت نان روبه رو باشند. در حالی که بر اساس اطلاعیه‌ای که در تمامی نانوایی‌ها نصب شده تأکید شده که مردم باید هرگونه کم فروشی، کاهش ساعت کاری، گرانفروشی و مسائل بهداشتی را به دستگاه‌های ذیربط برای رسیدگی اطلاع دهند.