مهر: سال نو شروع شده و مردم در فکر اين هستند که پول خود را کجا ببرند که بتوانند بخشي از هزينه‌هاي خود را از پس‌اندازشان تأمين کنند اما بانک مرکزي مي‌گويد که ارائه سود بالا، نشانه موفقيت بانک نيست.

در اين ميان، شرايطي که اکنون بر بازارهاي مختلف در اقتصاد ايران حاکم است، فلش سودآوري مطمئن و بي‌دغدغه، بدون ماليات و از دست رفتن بخشي از اصل سرمايه را به سمت بانک ها هدايت مي‌کند؛ بانک هايي که اکنون محل امني براي سپرده‌هاي خرد مردم شده‌اند و حداقل مبالغ مطمئني را براي آنها به عنوان سود به همراه دارند؛ يعني يک سپرده‌گذار، اين دغدغه را ندارد که سود پولش کم و زياد شود يا اينکه، بخشي از آن به عنوان ماليات از کف او برود.

در چنين وضعيتي، بانک ها نيز که با مضيقه‌هاي بسيار مواجه هستند و بخش عمده‌از دارايي‌هاي آنها، منجمد بوده و در ساختمان‌هايي بلوکه شده که بازارشان کساد است، ترجيح مي‌دهند با هر روشي که شده، حتي رقابت‌هاي ناسالم بانکي، منابع مالي مردم را به سمت خود هدايت کنند؛ به همين دليل، طرح‌هاي جذابي را هرچند وقت يکبار رو مي‌کنند.

عمده اين طرح‌ها با محور توزيع بيشتر سود بين سپرده‌گذاران متمرکز است و بانک ها تلاش دارند از هر فرصتي استفاده کنند تا بلکه منابع مالي مردم را به سمت خود جلب نمايند. البته آنها کف و حداقلي را هم براي جذب سپرده‌ها و ارائه سود بيشتر از حد معمول برگزيده‌اند که اعداد و ارقام متفاوتي را در بر مي‌گيرد.

اما حال سياستگذار پولي و بانکي به صراحت به مردم هشدار مي‌دهد که ارائه سود بالا، نشانه يک بانک موفق نيست و برخي بانک ها به دليل اينکه وضعيت نامناسبي دارند، اقدام به توزيع سود بيشتر مي‌کنند؛ بنابراين مردم اين تصور را نداشته باشند که اگر سود بيشتري دريافت مي‌کنند؛ حتماً سپرده‌هاي شان در جايي امن، نگهداري مي‌شود. اين سخن مسئولان بانک مرکزي، هشدار جدي به سپرده‌گذاران است که چندان نسبت به آينده برخي بانک ها و سپرده‌هاي شان خوشبين نباشند، اگرچه به هرحال تدابيري هم انديشيده شده که چنانچه بانک ها با مشکلاتي در اين عرصه مواجه شده و ديگر توان ادامه مسير را نداشتند، صندوق ضمانت سپرده‌ها ريسک آن را پوشش دهد.

ولي‌ا... سيف رئيس‌کل بانک مرکزي مي‌گويد: بانکي که در حال ورشکستگي بوده، ممکن است نرخ سود بالا بدهد تا بتواند شرايط را تغيير دهد. بانک مرکزي به تمام سپرده‌گذاران بانک ها علامت مي‌دهد تا در اين راستا مراقب باشند.وي افزود: بر اين اساس مردم فکر نکنند تمام بانک هايي که از بانک مرکزي مجوز دارند، در وضعيت يکساني قرار گرفته اند، بلکه ممکن است در شرايط فعلي، بانک هايي که نرخ سود بالا دارند، يکي از دلايلشان اين باشد که ريسک بالايي مي دهند. نرخ بالا احتمال ريسک بالا هم دارد.

رئيس کل بانک مرکزي مي گويد: ممکن است آن بانک در شرف ورشکستگي قرار داشته باشد و چاره‌اي جز پرداخت نرخ سود بالا نداشته باشد، يعني مردم نبايد جذب بانک هايي شوند که نرخ سود بالا مي‌دهد، بلکه بايد اين احتمال را هم بدهند که ممکن است در پس پرده ريسکي هم در کار باشد. متأسفانه مردم به هشدارها توجه نمي کنند و حتي بخاطر يک تا 2 درصد سود بيشتر، در مؤسسات مالي و اعتباري غيرمجاز سرمايه گذاري کرده و سرمايه‌هايشان را به خطر مي اندازند.

اين اولين باري نيست که بانک مرکزي نسبت به سپرده‌گذاري در مؤسسات مالي و اعتباري غيرمجاز هشدار داده بود اما تا به حال با اين صراحت به مردم هشدار داده نشده بود که بايد مراقب نرخ سود بانکي در بانک هاي رسمي و مجوزدار هم باشند.

حال اين مردم هستند که بايد تصميم بگيرند که در مقابل بانک ها، چطور عمل کنند. آيا پول خود را به دست بانک هايي بسپارند که واقعاً بانک هستند و برخي تصور مي‌کنند که جاي هيچ شک و ترديدي در عملکرد آنها نيست يا اينکه، قبل از سپرده‌گذاري اطلاعاتي را هم کسب کنند که هر بانک، چه عملکردي دارد و صورت هاي مالي آن تا چقدر شفاف است؟ آيا فقط سود بالا توزيع مي‌کند و در مقابل، براي فرداي سپرده‌گذارانش تدبيري نيانديشيده است يا اينکه در چارچوب قواعد و قوانين و با لحاظ کردن همه جوانب، نرخ سود جذاب را روي پيشخوان خود و مقابل سپرده‌گذاران قرار مي دهد.