نشانه هاي «تيول داري» در شهر
کد خبر: ۳۴۲۵۳
تاریخ انتشار: ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۲۲:۳۲

اين خوردن با همه خوردن ها که تا امروز ديده ايد فرق مي کند. مکان آن هم نه يک رستوران شيک و يا برندهاي معروف فست فود که زمين هايي است که مرغوبيت داشته باشند و به قولي « ترقي» کنند. و اين « ترقي» کردن نه به واسطه خوردن ميگو که به وسيله داشتن دوستان صاحب نفوذ حاصل مي شود.

سپاهان شهر، شهرک نگين، شهرک اميريه و مواردي از اين دست را مي توان نمونه اي کامل از زمين خواري در سطح اصفهان دانست و شايد نمونه متأخر آن ورزشگاه نقش جهان باشد.

محمد مجابي، معاون توسعه مديريت، حقوقي و امور مجلس سازمان حفاظت محيطزيست، تازهترين آمارها را دراينباره اعلام ‏کرده است. او با بيان اينکه درحال حاضر بالغ بر 2967 هکتار پرونده مفتوح در محاکم قضائي داريم، گفته است: «بخش حقوقي ‏سازمان محيطزيست در سراسر کشور پيگير رفع تصرفات اين اراضي است و ادارات کل محيطزيست استانها به نمايندگي از سازمان ‏حفاظت محيطزيست درحال پيگيري و رفع اين تصرفات هستند.»‏

مجابي درباره استانهايي که بيشترين زمينخواريها در آنها اتفاق افتاده هم گفته است: «‏بهطورکلي در استان هاي آذربايجان غربي، اصفهان، کرمانشاه و گيلان ميزان دست اندازي بالا بوده است.»‏

زمين خورهاي اصفهان ازکجا شروع مي کنند؟

«زمينخوارها» افرادي هستند که تصور ميکنند حاشيه امني دارند، پس شروع کننده تخلفات هستند و بعد هم ‏افراد ديگر وارد اين حيطه ميشوند.‏

زمينخواري چيست؟

چنين جرمي، با اين عنوان، به طور رسمي در قوانين ايران تعريف نشده است. اين اصطلاح را کارشناسان حقوقي و قضائي اينگونه تفسير مي کنند: منظور از زمين خواري «تصرف، تملک و تصاحب اموال دولتي، منابع ملي و منابع طبيعي همچنين عرصه ‏رودخانههاست».‏

به غير از اين، به مواردي از اعمال نفوذ براي تغيير کاربري اراضي هم زمينخواري ميگويند، از خانه و ويلا ساختن در زمينهاي ‏کشاورزي و صنعتي گرفته، تا سوءاستفاده در تغيير کاربري بعضي زمينهاي ديگر.‏

استفاده از «رانت اطلاعاتي» هم به عنوان يک راه ديگر زمينخواري ذکر ميشود، يعني تملک زميني که با اجراي طرحي که ‏عموم مردم از آن مطلع نيستند، قيمت آن در آينده نزديک زياد خواهد شد.‏ از اين راهها ميشود با بهايي اندک صاحب زميني شد که خيلي ارزش دارد. ‏

زمين خوارها چگونه فعاليت مي کنند؟

اغلب زمينخواران دو خصيصه مشترک دارند. ويژگي اول اين است که با همکاري چند نفر و به صورت گروهي يا «باندي» اين کار را انجام مي دهند.

ويژگي ديگر بسياري از پروندههاي زمينخواري بزرگ اين است که به نحوي جايي مربوط ميشوند و در حاشيه آنجا اين کار را انجام مي دهند.‏

واما ريشههاي زمينخواري کجاست؟

زمين در ايران، همچون بسياري کشورهاي ديگر، يکي از عوامل ريشهاي شکل دادن به ساختار طبقاتي جامعه بوده و در تنظيم روابط ‏گروههاي مختلف جامعه نقش محوري داشته است.‏

قرنها بخش عمده اقتصاد کشاورزي ايران در قالب تيول داري اداره ميشد و شاه عوايد يک زمين و گاه بخشي از اختيارات سياسي خود ‏در محدوده آن زمين را به يکي از مقامهاي ديواني يا لشکري واگذار ميکرد. اين امتياز موروثي بود.‏

به اين ترتيب، زمين هم رابطه ارباب (خان) و رعيت را شکل ميداد و هم رابطه گروههاي قدرتمند و ثروتمند را با حکومت.‏

با انقلاب مشروطه نظام تيول داري لغو شد و چند دهه بعد با اصلاحات اراضي تغييرات عمدهاي در نظام مالکيت ‏زمين در ايران ايجاد کرد.‏

در سالهاي نخست پس از انقلاب املاک زيادي مصادره شدند. هر چند شوراي نگهبان نفس اصلاحات اراضي را غيرقانوني اعلام کرده ‏بود، در دهه 1370 مجمع تشخيص مصلحت آن را قانوني دانست.‏

سيستم اقتصادي تيول داري چيست؟

در سيستم اقتصادي متکي بر تيولداري، مالکيت از آنِ دولت است و موقع خصوصيسازي هم، اين مالکيت به شرکتهاي دولتي يا نيمهدولتي يا شبهدولتي انتقال مييابد که نتيجه آن، انتخاب مديراني با پايگاه سياسي و نه توان حرفهاي است و خروجي نهايي اين وضعيت، فرصتجويي تيولداران براي شخصيسازي اموال عمومي از طرق مختلف اعم از ايجاد انحصارهاي فروش، جلوگيري از ورود رقيب و در مراحل پيشرفته اختلاسها يا پرداختيهاي نجومي به حلقه اصلي مديران است. پارادوکس وجود همزمان «بنگاههاي ورشکسته» و «مديران ميلياردر دولتي» تنها در اين چارچوب، قابل توضيح است.

واما زمين خواران اصفهان چه کساني هستند؟

با توضيحات گفته شده فکر نمي کنيم کسي در اصفهان زمين خواري کند. در ادامه به ارائه برخي گزارش ها در ارتباط با زمين خواري در اصفهان مي پردازيم:

25 آذر1394: گروهي از کشاورزان روستاي تاريخي «ورتون» در استان اصفهان در اعتراض به «زمينخواري» مقابل استانداري اين شهر تجمع کردند. کشاورزان معترض که حدود 150 نفر بودند به واگذاري دهها هکتار از اراضي خود به مجتمع گردشگري «دهکده گل سرخ» اعتراض داشتند.

کشاورزان ميگويند اداره اوقاف و گردشگري تنها مالک 9 هکتار زمين در منطقه بوده، اما 90 هکتار از اراضي متعلق به آنها را «اشغال» کرده است. اين کشاورزان افزودهاند «در داخل اين اراضي چندين چشمه متعلق به حقابه مردم روستاي ورتون قرار گرفته است». «ورتون» در 60 کيلومتري شمال شرقي اصفهان واقع شده و حوضخانه چشمه آب گرم آن به ثبت ميراث ملي نيز رسيده است.

19 آذر 1394: مالباختگان پرونده زمينخواري خيابان غرضي مقابل ورزشگاه نقش جهان با تجمع مقابل دادگستري اصفهان در خيابان نيکبخت خواستار رسيدگي به اين پرونده شدند.

13 مهر 1395: رئيس انجمن حمايت از کشاورزان شهرستان اصفهان گفت: با خبر شديم که مجموعه تفريحي باغ جوان که وابسته به شهرداري منطقه 4 است به حريم و بستر رودخانه دست درازي کرده ‏است. با بازديدي که از آن محل داشتيم با بريده شدن درختان در بيشه حريم زاينده رود و سوزاندن درختان و قلع و قمع آنها مواجه شديم. ‏در اين محل، قصد دارند پيست ماشين سواري و اسب سواري احداث کنند و باشگاه پينت بال در اين محل تکميل شده و فعال است.‏

حسين محمدرضايي اظهار داشت: تخريب محيط زيست اصفهان با سکوت و فقدان عملکرد صحيح مسئولان شرکت آب منطقهاي، شهرداري و اداره کل حفاظت از محيط زيست استان اصفهان وارد فاز جديدي شده است. اکنون مجموعه تفريحي باغ جوان وابسته به سازمان فرهنگي و تفريحي شهرداري اصفهان در حال تجاوز به حريم و بستر زاينده رود و تخريب بيشه هاي آن است. وي افزود: زمين خواري و تجاوز به حريم بستر زاينده رود از بيمارستان شهيد چمران اصفهان واقع در خيابان مشتاق سوم، به مجموعه تفريحي باغ جوان وابسته به سازمان فرهنگي و تفريحي شهرداري اصفهان رسيد.

محمدرضايي خاطرنشان کرد: در اين مورد شرکت آب منطقهاي استان اصفهان که خود متولي حفظ و حراست از حريم و بستر زاينده رود بوده و بايد براي حفظ و حراست از حريم رودخانه بکوشد و پيگير اين اقدامات خلاف و غير قانوني باشد، اقدامي انجام نداده و تنها نظارهگر اين زمينخواري شده است.

2 آذر 1395: هنگامي که يکي از نمايندگان مجلس به روستاي «ونداده» اصفهان براي واگذاري زمين براي کلنگزني و احداث کارخانه مي رود مورد اعتراض شديد اهالي قرار مي گيرد.

اهالي روستا مي گويند جوانان اينجا همه به زمين خواري معترض هستند که هکتار هکتار زمين هايشان براي ساخت کارخانه ها و صنعتي شدن مي رود ولي خودشان يک تکه زمين براي کار ندارند.

روستاي ونداده در 80 کيلومتري غرب اصفهان درکنار جاده اصلي تهران-اصفهان قرار دارد. شغل اکثر مردم آن کشاورزي ودامداري است.

و ...


ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰
پربیننده ترین
ویدئو
آخرین اخبار