حیات وحش موته با مساحتی بالغ بر ۲۰۴ هزار هکتار در شمال غربی استان اصفهان و همچنین در کنار بزرگراه اصفهان – تهران، حد فاصل میمه و دلیجان و در مرز مشترک استان اصفهان با استان مرکزی قرار گرفته است. حدود ۳۰ درصد از این منطقه در استان مرکزی و ۷۰ درصد در استان اصفهان وجود دارد. اما نکته قابل ذکر این است که کل این محوطه تحت نظارت اداره کل محیط زیست استان اصفهان قرار دارد.

به گزارش مهردر همین باره مریم امیدی، کارشناس ارشد اداره کل محیط زیست اصفهان می‌گوید: سیمای این منطقه شامل سه تیپ زیستگاه از جمله کوهستان، تپه های ماهور و دشت های وسیع و شوره زار است. بنابراین در این منطقه وجود گیاهان شور پسند در برخی از قسمت ها مثل شور رباط ترک و شور آب باریک، موجب شده است که این منطقه به یکی از بهترین زیستگاه آهوی ایرانی در کشور تبدیل شود و جمعیت خیلی خوبی از آهو را در این منطقه شاهد هستیم. به نحوی که از لحاظ جمعیت آهو این منطقه رتبه اول در کشور را به خود اختصاص داده است.

وی در ادامه می‌گوید: همچنین بر اساس مطالعاتی که در طرح مدیریت منطقه ای صورت گرفته است، ۲۷ گونه پستاندار در حیات وحش موته شناسایی شده اند که از این تعداد سه گونه به دلیل کاهش جمعیت جهانی جزو گونه های آسیب پذیر و همچنین دو گونه نیز جزو ضمایم «I،«II طبقه بندی سایتیس قرار گرفته‌اند.

کارشناس ارشد اداره کل محیط زیست اصفهان در بخش دیگری از سخنانش، می‌افزاید: اما همانطور که گفتم گونه‌هایی مثل آهو، کل و بز و قوچ و میش در دسته های کوچک و بزرگ در این منطقه دیده می‌شوند.

تدبیر برای دور کردن آتش از قلب حیات وحش

وی در ادامه می‌افزاید: همچنین در این منطقه به دلیل تنوع زیستگاهی خاصی که وجود دارد گونه های گیاهی منحصر به فردی از جمله گون، دیگر گیاهان شورپسند و انواع گیاهان درختچه‌ای و بوته‌ای موجب شده است تا گونه‌های مختلف جانوری را در این مکان شاهد باشیم. در این منطقه گربه‌سانانی از جمله پلنگ، گربه وحشی، گربه پالاس و ... نیز دیده می‌شوند و همچنین شواهد نشان می‌دهد که گونه یوزپلنگ آسیایی نیز در این مکان وجود دارد اما هنوز این موضوع به اثبات نرسیده است.

امیدی در پاسخ به این سئوال که آتش سوزی در این منطقه می‌تواند حیات وحش را مورد تهدید جدی قرار دهد آیا برای پیشگیری و یا کنترل آتش در این ناحیه تدبیری اندیشیده شده است، بیان کرد: بله. از طریق کارگروه‌های مختلف از جمله کارگروه مخاطرات زیستی برنامه های مختلفی از جمله مانور، خرید تجهیزات مورد نیاز برای اطفای آتش و همچنین ماشین های مخصوص اطفای حریق و مواردی از این قبیل پیش بینی شده است.

عوامل تهدید کننده حیات وحش موته

کارشناس ارشد حیات وحش اداره کل محیط زیست اصفهان ادامه داد: تخریب اکوسیستم به دلایل مختلف اعم از عبور جاده و بزرگراه که موجب تکه‌تکه شدن این زیستگاه می شود و موجب می شود که حیات وحشی که مرگ نمی‌شناسد بخاطر تردد اتومبیل‌ها تلف شوند. وجود معادن مختلف در حال فعالیت در آن منطقه که از سال های بسیار گذشته تاکنون مجوز داشته‌اند، شکار بی رویه و غیر مجاز، حضور دام در این منطقه که البته باید بگویم که این دام‌ها مجوز برای چرا دارند اما به دلیل اینکه خارج از فصل پا به این منطقه می‌گذارند، موجب آسیب در این منطقه می شود. همچنین موضوع دیگر قابل ذکر بحث دام مازاد بر ظرفیت است که موجب صدمه زدن به اکوسیستم این ناحیه می شود.

وی در ادامه افزود: برداشت گیاهان موجود در این منطقه مانند ریواس و کنگر در فصل بهار توسط مردم بومی آنجا که با رعایت نکردن اصول برداشت، موجب صدمه زدن به آن زیستگاه می‌شوند، آخرین مورد بحث خشکسالی است که موجب تضعیف حیات وحش می‌شود و وقتی که حیات وحش تضعیف شود زاد و ولد در بین آنها کاهش می‌یابد و موجب کاهش آن گونه می‌شود.

با توجه به اینکه برخی گونه‌های زیستی در حیات وحش استان اصفهان جزو ناب‌ترین گونه‌های ساکن در این مناطق هستند بنابراین، باید آموزش به مردم بومی در راستای حفاظت از زیستگاه و نیز خود این حیوانات در دستور کار محیط زیست قرار گیرد و از سوی دیگر تصمیماتی که در کارگروه‌های تخصصی در خصوص حفاظت از این مناطق کم‌نظیر گرفته می‌شود با جدیت بیشتر مورد پیگیری قرار گیرد تا دیگر تیر شکارچیان غیرمجاز قلب حیات وحش نصف جهان را هدف قرار ندهد.