موضوع فرونشست زمين دراصفهان از زمان خشکسالي شکل گرفت به طوري که بابحران کم آبي در اين استان و روي آوردن مردم به چاه هاي غير مجاز و البته حفر چاه هاي عميق حتي تا بيش از 40 تا50 متر باعث شد که در سال هاي اخير کارشناسان زيادي هشدار فرونشست زمين و زمين لرزه را در آينده اي نه چندان دور بدهند.

هر بار که آب در بستر زاينده رود جاري مي شود، قبل از اينکه لب هاي خشکيده وترک خورده بستر آن طعم آب را حس کند؛ چاه هاي آبي که در اطراف آن حفرشده سيراب مي شوند تا ذخيره اي براي دوران کم آبي باشند.

در اين رهگذر که مدت هاست ذخاير آب هاي زيرزميني کاسته شده است و به سبب کاهش ميزان بارش رحمت الهي تغذيه نمي شوند، خطر فرونشست زمين به تهديدي بزرگ براي اصفهان تبديل شده است.

هشدار کارشناسان درباره فرونشست زمين در حالي داده مي شود که بي توجهي به آن از سوي مسئولان در ماه گذشته سبب فرو ريختن تعدادي از خانه ها در شهر دامنه از توابع شهرستان فريدونشهر و آواره شدن شماري از مردم شد.

مديريت مصرف آب تنها راهکار مقابله با فرونشست زمين

مدير عامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان، تنها راهکار مقابله با فرونشست زمين و تقويت سفره هاي آب زيرزميني را موضوع مديريت مصرف آب در حوزه کشاورزي مي داند.

هاشم اميني معتقد است طي نيم قرن اخير به جهت عدم دقت در مديريت منابع و ذخايرآبي بيلان منفي را در استان اصفهان شاهد هستيم و متأسفانه شرايط بسيار سختي را سپري مي کنيم؛ البته شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان 85 درصد مصرف آب خود را از منابع سطحي تأمين مي کند.

وي تأکيد مي کند: متأسفانه به دنبال موضوع فرونشست زمين و پايين رفتن سفره آب هاي زيرزميني و کاهش کيفيت آب، مجبور شديم ميزان برداشت آب از سفره هاي آب زيرزميني در حوزه شرب را کاهش دهيم.

مدير عامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با اعلام اينکه از 214 حلقه چاه اين شرکت، 124 حلقه چاه خشک شده يا به جهت اينکه کيفيت آب آن کاهش يافته مرکز بهداشت اجازه استفاده از اين چاه ها را نمي دهد، تصريح کرد: تنها راهکار مقابله با فرونشست زمين و تقويت سفره هاي آب زيرزميني، مديريت مصرف آب در حوزه کشاورزي است.

لرزه بر اندام اصفهان

مديرطرح هاي ساماندهي، حفاظت و بهره برداري زاينده رود اما در اين باره مي گويد: جلسه اي در اوايل فروردين ماه سال 90 به دستور استاندار وقت و با حضور شش نفر از مديران شرکت آب منطقه اي، براي بررسي وضعيت حقابه هاي اصفهان تشکيل شد که در صورتجلسه آن آمده بود شهرداري اصفهان 420 حلقه چاه دارد.

اسفنديار اميني افزود: جلسه ديگري هم سال گذشته برگزار شد و در آن جلسه مديرعامل سازمان پارک ها و فضاي سبز شهرداري اصفهان عنوان کرد که شهرداري اصفهان 363 حلقه چاه دارد.

وي با اشاره به اينکه بر اساس صحبت آب منطقه اي که اعلام مي کنند 111 مجوز بيشتر براي چاه هاي شهرداري اصفهان صادر نکرده است، به اين نتيجه مي رسيم که 252 چاه شهرداري غير قانوني است، اظهارداشت: جالب تر اينکه اگر صورتجلسه اول صحيح باشد که اعلام شده بود شهرداري 420 حلقه چاه دارد، به اين نتيجه مي رسيم که نزديک 309 حلقه چاه شهرداري غير قانوني است!

اميني اين موضوع را بسيار خطرناک دانست و افزود: خطرناک تر از آن اين است که اخيراً شهرداري طرحي را دنبال مي کند که چاه هاي شهر را با لوله به هم ارتباط داده و آب آن را به ارتفاعات باغ رضوان، صفه، اتوبان شرق اصفهان و جاهاي ديگر ببرد و همه اينها بدان معناست که ذخاير آب هاي زيرزميني کم و شهر در حال فرونشست است.

وي يادآور شد: قبل از اين طرح سالانه شهر اصفهان 8 ميليمتر فرونشست داشت، اما قطعاً با عملياتي شدن اقدام جديد شهرداري اصفهان بر سرعت فرونشست ها افزوده خواهد شد.

مديرطرح هاي ساماندهي، حفاظت و بهره برداري زاينده رود با ابراز تأسف از اينکه به رغم مصوبات شوراي امنيت ملي، شورايعالي آب، شوراي هماهنگي زاينده رود، شوراي تأمين استان و همه دستگاه هاي مرتبط مبني بر عدم بارگذاري يا برداشت جديدي از روخانه زاينده رود، شهرداري اصفهان همچنان به اين موضوع ادامه مي دهد، گفت: شهرداري اصفهان به صورت مستقيم از آب رودخانه پمپاژ مي کند و براي پر شدن تمام چاه ها، به صورت غيرمستقيم از رودخانه برداشت مي کنند. وي مي افزايد: اينکه ما اعلام مي کنيم رودخانه پِرت آب پيدا کرده، معناي پرت آب سربالايي رفتن آن نيست بلکه پرت آب به اين معناست که قبلاً آبخوان ها را تخليه کرده اند؛ هنگامي که آب در زاينده رود جاري مي شود ابتدا آبخوان ها پر مي شود و متأسفانه نمي دانم چرا به رغم پيگيري هايي که انجام مي شود متأسفانه شوراي حفاظت شهرستان هم به شهرداري اجازه داده که طرح کوپلينک (ارتباط دادن چاه ها با يکديگر) را اجرا کند.

اتهام زني ها به شهرداري اصفهان واهي است

اما به رغم تأکيدات مديرطرح هاي ساماندهي، حفاظت و بهره برداري زاينده رود، معاون خدمات شهري شهرداري اصفهان مي گويد: شهرداري اصفهان به هيچ عنوان برداشت آب به صورت مستقيم از آب زاينده رود نداشته و نمي دانم چرا دوستان ما علاقه دارند اين حرف ها را تکرار کنند، شايد دليل آن اين است که در مديريت زاينده رود و در حوضه هاي بالادست به مشکلاتي برخورد کرده اند و ترجيح مي دهند يک نهاد را مقصر تلقي کنند.

احمدرضا مصور ادامه داد: شهرداري اصفهان از قديم با مجوز و پروانه بهره برداري تعدادي چاه آب داشته که متأسفانه به محض بسته شدن رودخانه، تعدادي از آنها خشک مي شوند.

وي تصريح کرد: ميزان برداشت آب کل فضاي سبز شهر اصفهان در سال 30 ميليون متر مکعب است که در مقابل حقابه شهر اصفهان از رودخانه زاينده رود، عدد بسيار ناچيزي است.

وي با تکذيب آمار اعلام شده از تعداد چاه هاي شهرداري اصفهان، اعلام مي کند: شهرداري اصفهان در حدود 170 چاه دارد که پروانه هاي همه آنها توسط آب منطقه اي اصفهان کنترل و ليست بندي شده است.