«شهدا یک خوان گسترده نعمت اند؛ هر کس که شرف، وجدان و لیاقت استفاده از آن‌ها را دارد؛ بسم الله» و «شهدا که قابل مصادره نیستند، اما رفتارهای جریانات سیاسی، چهره‌ها و شخصیت‌ها می‌توانند در نگاه افکار عمومی تطبیق آن شخصیت و جریان سیاسی با راهی که آن شهید به شهادت رسیده است را نشان بدهد»؛ اینها جملاتی است درباره موضوع «مصادره شهدا» که از زبان دو عضو جبهه پایداری مطرح شده است.

ایسنا- محمدرضا نورمحمدیان: روزهای پایانی مذاکرات هسته‌یی ایران و ۵ قدرت بزرگ دنیا بود و دیپلمات‌های کشورمان در حال آماده شدن برای عزیمت به وین و نشستن سر میز مذاکرات بودند؛ مذاکره‌ای که بعدها به عنوان یکی از سخت‌ترین مذاکرات تاریخ لقب گرفت؛ خبر آمد که پس از ۳۰ سال از عملیات کربلای ۴ با تلاش کمیته جستجوی مفقودین در جنوب عراق، فاو، ابوفلوس، شلمچه، مجنون و زبیدات پیکرهای ۱۷۵ شهید غواص با دستان بسته پیدا شده است. شهدای تفحص شده ۲۸ اردیبهشت سال ۹۴ از مرز شلمچه وارد کشور شدند و مورد استقبال عشایر دشت آزادگان قرار گرفتند.

انتشار این خبر احساسات مردم سراسر کشور را برانگیخت. در فضای مجازی نیز بازخوردهای فراوانی نسبت به این خبر منتشر شد و کاربران شبکه‌های اجتماعی تحت تاثیر این واقعه با انتشار تصاویر، اشعار و دلنوشته‌هایی به استقبال این شهدا رفتند. پس از برنامه‌ریزی های انجام شده، اعلام شد که طی مراسمی رسمی پیکر شهدای غواص و ۱۰۰ شهید دیگر ۲۶ خرداد از میدان بهارستان تهران به سمت معراج‌الشهدا(محل نگهداری موقت شهدا) تشییع می‌شوند.

روز تشییع شهدا گروه‌های مختلفی که از قبل برای حضور در این مراسم اعلام آمادگی کرده بودند، جمعیتی پر شور از مردم تهران به استقبال ۲۷۰ شهید تازه تفحص شده رفتند و آن‌ها را تا معراج‌الشهدا تشییع و بدرقه کردند؛ در آن روز مانند روزهای ملی و تجمعات همگانی، حضور همه تفکرها در مراسم تشییع شهدا محسوس بود؛ همه به احترام غواصان‌شان آمده بودند. «شهدا شرمنده‌ایم»، «چه دیر آمدند اما بالاخره آمدند» و «چه خوب شد که بازگشتند» از دست نوشته‌هایی بود که مردم در دست داشتند. آنها همچنین شعارهایی از جمله «لبیک یا حسین» سر می‌دادند.

مراسم به خوبی در حال برگزاری بود اما در گوشه‌هایی از این مراسم ملی صحنه‌های خودنمایی می‌کرد که در شان یک مراسم ملی آن هم از نوع تشییع پیکر مطهر شهدا نبود؛ این اتفاق نا زیبا تلاش گروه‌هایی برای استفاده از جمعیت پرشمار مردم در جهت تامین برخی منافع گروهی، سیاسی و حزبی بود. این گروه در تلاش بودند تا با پخش کردن دست‌نوشته هایی تفرقه آمیز با مضامینی که از قدرت دیپلمات‌های کشورمان پای میز مذاکرات می‌کاست، میان مردم به حضور پر شور آنها رنگ و بوی سیاسی بدهند، اما مردم فهیم و موقعیت شناس با اطلاع از نیت تفرقه افکنان از همکاری با آنها خودداری کردند.

گرچه این گروه‌های تفرقه افکن موفق به دستیابی اهداف خود نشدند اما تلاش‌های واهی آنها با واکنش‌های مختلفی از سوی مردم و مسئولان مواجه شد. کابران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها نیز به طور گسترده در محکومیت این عده اندک اقدام به انتشار مطالبی کردند. همه یک‌صدا فریاد زدند که «شهدا بی رنگ بودند؛ رنگی‌شان نکنید!»

***

کمتر از یک ماه پیش سراسر فضای مجازی را تصویری از به اسارت درآمدن محسن حججی -رزمنده مدافع حرم- توسط داعش در جبهه‌های مقاومت فرا گرفت. این تصاویر در حال دست به دست شدن میان مردم بود که خبر آمد او مظلومانه و در دوران اسارت به درجه رفیع شهادت نائل آمده است. بار دیگر فضای جامعه و احساسات مردم تحت تاثیر انتشار تصاویری از آن شهید بزرگوار برانگیخته شد؛ هر فردی که خبر به شهادت رسیدن مظلومانه شهید حججی به گوشش می‌رسید و تصاویر او پیش از شهادت را می‌دید، ناخودآگاه تصویری از واقعه کربلا و صحنه به شهادت رسیدن سیدالشهدا(ع) را تجسم می‌کرد.

فضای مجازی این بار نیز در واکنش به این اتفاق دردناک به محلی برای ابراز احساسات کابران شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. کاربران مختلف اعم از مسئولان، هنرمندان و ... با انتشار تصاویر و دل‌نوشته‌هایی درباره آن شهید بزرگوار بر ادامه داشتن راه او تاکید و از فداکاری‌های مدافعان حرم تقدیر کردند. برخی که گویی مجددا فرصت را برای تفرقه افکنی مساعد دیده بودند، با انتشار مطالبی تفرقه افکنانه و تند سعی در ایجاد فضایی تقابلی با دوستداران آن شهید و مصادره شرایط به نفع جریانی خاص را داشتند.

این افراد با ارتباط دادن شهادت شهید حججی با مسائلی نظیر مذاکرات هسته‌یی، انتخابات اخیر، اظهارات برخی مقامات کشورمان و ... تلاش بسیاری کردند تا با سو استفاده از نام آن شهید ، مطالبی را علیه سیاست‌های اتخاذ شده از سوی مسئولان عالی‌رتبه کشورمان بیان کنند.

***

شهادت در راه خدا همواره مورد تاکید ائمه اطهار و بزرگان و مراجع دینی بوده است. آنها با شهادت خود عزت و سرافرازی را برای همه ملت فراهم می‌کنند. در همین زمینه حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز فرموده‌اند که «امروز، به فضل همین شهادت‌ها و به برکت خون شهدا، ملت ما، ملت سربلند و آبرومندی است و ملت‌ها آبرو و عزت را این‌گونه باید پیدا کنند.»

دو تن از اعضای جبهه پایداری انقلاب اسلامی (جریانی اعتقادی - سیاسی که با شعار «عقلانیت، معنویت و عدالت، حول محور ولایت» فعالیت می‌کند) در گفت‌و گوهایی اظهاراتی درباره طرح موضوع «مصادره شهدا» در جامعه بیان کرده‌اند.

هیچ کس نمی‌تواند شهدا را برای خود مصادره کند

مهدی کوچک زاده درباره طرح برخی مباحث راجع به مصادره شهدا و تقبیح این اتفاق معتقد است که «کسانی که حرف‌هایی می‌زنند که جریان، جماعت یا فردی می‌خواهد شهیدی را مصادره کند، شعورشان به جایگاه و مقام شهدا نمی‌رسد و نمی‌دانند که محیط و محاط کیست».

وی در همین زمینه می‌گوید: «این افراد نمی‌فهمند شهید یعنی چه که خیال می‌کنند گروهی می‌خواهد آن را مصادره کنند؛ زبونی خود آن‌هاست که این حرف‌ها را می‌زنند.»

این نماینده پیشین مجلس همچنین با تاکید بر اینکه «هیچ کس نمی‌تواند شهدا را برای خود مصادره کند و آن‌هایی که این حرف‌ها را می‌زنند، شهید را نمی‌شناسند»، می‌گوید: «شهدا یک خوان گسترده نعمت اند؛ هر کس که شرف، وجدان و لیاقت استفاده از آن‌ها را دارد؛ بسم الله».

حجت‌الاسلام و المسلمین حمید رسایی نیز در باره اینکه برخی می‌گویند «جناحی شهیدی را مصادره کرده است» معتقد است که «شهدا که قابل مصادره نیستند، اما رفتارهای جریانات سیاسی چهره‌ها و شخصیت‌ها می‌تواند در نگاه افکار عمومی تطبیق آن شخصیت و جریان سیاسی با راهی که آن شهید به شهادت رسیده است را نشان بدهد؛ بنابر این وقتی برخی عملکردشان بر خلاف مسیری است که شهدا حرکت می‌کنند و شعارهای‌شان بر خلاف شعارهایی است که شهدا به خاطر آن‌ها شهید شده‌اند، طبیعی است که این‌ها با همدیگر متجانس نیستند و نسبتی ندارند.»

او تاکید می‌کند: «کسانی‌که این حرف را می‌زنند، در حقیقت چون نمی‌توانند از شهدا بهره برداری کنند، ناراحت و عصبانی‌اند، وگرنه کسی نمی‌تواند شهدا را مصادره کند و بگوید که شهیدی برای من است».

این فعال سیاسی اصول‌گرا در پاسخ به این پرسش که آیا فکر نمی‌کنید قضاوت درباره اینکه ویژگی‌های شهدا در جریانی وجود دارد یا خیر بر عهده‌ جریانات سیاسی نیست، اظهارمی‌کند: «کسی قضاوت نمی‌کند، بلکه رفتارهای گروه‌ها بصورت طبیعی این موضوع را نشان می‌دهد. زمانی که می‌بینیم رزمندگانی که مدافع حرم هستند، حرف اصلی‌شان پیش از شهادت عدم سازش در برابر نظام سلطه است، اما عده‌ای می‌روند در برابر نظام سلطه زانو می‌زنند؛ آن فرد نمی‌تواند بگوید که من از جنس آن شهید هستم؛ اگر هم بگوید، کسی قبول نمی‌کند و به او می‌خندند.»

رسایی همچنین در واکنش به این پرسش که « فکر نمی‌کنید که جناح ها به این موضوع دامن می زنند؟»، می‌گوید: «اتفاقا به این حرف کسانی دامن می‌زنند که مسیرشان بر خلاف شهداست؛ چون نمی‌چسبند به آن‌ها و هیچ تجانسی ندارند و بصورت طبیعی جنس و راه‌شان یکی نیست و همچنین می‌بینند که افکار عمومی این نسبت را برقرار نمی‌کند، برای حل این موضوع می‌گویند که عده ای دیگر در حال جناحی کردن موضوع هستند».