در شرايطي که سينماي ايران اين روزها در تب و تاب و جنجال‌هاي داوري‌هاي جشنواره فيلم فجر و اعتراضات و انتقادات فيلم‌ها و فيلمسازان ناکام مانده و حتي جايزه‌برده به حواشي سرسام‌آوري دچار آمده است، موفقيت پيش‌بيني‌ناپذير فيلم بدون تاريخ بدون امضا در نخستين روزهاي اکرانش سينماي ايران را شگفت‌زده کرده است.

بدون تاريخ بدون امضا که با آن داستان اجتماعي و فضاي تلخش به نظر مي‌رسيد که دوره نمايشي آرام با موفقيتي نسبي را به تجربه خواهد نشست، اما از همان نخستين دقايق آغاز اکران، طوفاني آغاز کرد و رکوردهايي را به ثبت رساند که پيش از اين منحصر به آثار سطحي کميک بود که همين هم موفقيت اين فيلم را بيشتر جلوه مي‌دهد. فيلم سينمايي بدون تاريخ بدون امضا که به واسطه حضورهاي بين‌المللي و جوايزي که از فستيوال‌هاي بين‌المللي گرفته از آن به‌عنوان پرافتخارترين فيلم ايراني ‌سال ٩٦ نيز نام برده مي‌شود، از همان نخستين دقايق اکران با استقبال کم‌نظير مخاطبان مواجه شد.

اين فيلم که از ساعت ١٢ بامداد چهارشنبه بيست‌‌وپنج بهمن‌ماه اکران شد، در دو ساعت به ٢٠ سانس فوق‌العاده در سينماهاي نمايش‌‌دهنده رسيد. همچنين براي نخستين‌بار در تاريخ اکران پرديس کورش، اين فيلم در مراسم اکران مردمي توانست در مدت زمان ٤٠ دقيقه در ٩ سانس فوق‌العاده اکران شود و مخاطبان تا پاسي از شب در کنار عوامل بدون تاريخ بدون امضا به تماشاي اين فيلم نشستند.

در حقيقت در نخستين اکران مردمى فيلم بدون تاريخ بدون امضا که از ساعت ٠٠: ١٠ بامداد آغاز شد و به علت استقبال بى‌نظير مخاطب با طول زمانى ٤٠ دقيقه يعنى تا ساعت ٠٠: ٥٠ در ٩سانس تمديد شد - که يک رکورد تازه در سينماى ايران محسوب مي‌شود که به نام پرديس کورش ثبت خواهد شد- اين فيلم از دقايق اوليه اکرانش رکوردشکني‌هايش را کليد زد که با توجه به فضا و جو فوق العاده‌اي که پيرامون اين ساخته تحسين‌شده وحيد جليلوند به وجود آمده، انتظار مي‌رود اين رکوردشکني‌ها ادامه پيدا کند.

بدون تاريخ بدون امضا

وحيد جليلوند فيلم بدون تاريخ بدون امضا را به نويسندگي علي زرنگار و وحيد جليلوند و تهيه‌کنندگي احسان عليخاني و علي جليلوند در ‌سال 1395 جلوي دوربين برد. اين فيلم که در همان نخستين نمايشش در جشنواره ملي فيلم فجر مورد توجه مردم و منتقدان قرار گرفت، داستاني تکان‌دهنده دارد درباره يک پزشک شاغل در پزشکي قانوني که وقتي با جسدي در سر کارش مواجه مي‌شود به ترديد دچار مي‌شود که آيا او در مرگ اين نوجوان نقشي داشته يا نه؟

در فيلم بدون تاريخ بدون امضا سعيد داخ، نويد محمدزاده، هديه تهراني، عليرضا استادي، امير آقايي، زکيه بهبهاني و ماهان نصيري ندا ايفاي نقش کرده‌اند.

اکران مردمي

بدون تاريخ بدون امضا که ‌سال گذشته در چند نوبت تا پاي اکران رفت، اما بنا به صلاحديد سازندگان، نمايش آن به زماني مناسب موکول شد، مدت‌ها بود که قرار بود از تاريخ 25 بهمن 1396 در سينماهاي ايران اکران شود. اين فيلم که با موفقيت در فستيوال‌هاي درجه يک سينمايي کنجکاوي فراواني را ميان تماشاگران به وجود آورده بود، از همان نخستين اکران مردمي مورد استقبال پرشور سينمادوستان قرار گرفت؛ به نحوي که همان‌گونه که گفته شد نخستين اکران مردمي آن‌که با حضور عوامل فيلم برگزار ‌شد، با 9 سانس‌ فوق‌العاده روبه‌رو شد.

در اکران مردمي اين فيلم در بامداد روز چهارشنبه ٢٤ بهمن نويد محمدزاده، زکيه بهبهانى، سعيد داخ، وحيد منافى، علي جليلوند و وحيد جليلوند با مخاطبان‌شان ديدار کردند. نويد محمدزاده ضمن خوشامدگويى به مخاطبان فيلم گفت: بسيار خوشحالم چون در فيلمى بازي کرده‌ام که بعد از تماشاى آن مي‌توانم با افتخار در چشم شما نگاه کنم. او به حرف‌هايش اين را علاوه کرد: خدا را شکر فيلمسازان شريفى مثل برادران جليلوند در سينماى ما کار مى‌کنند که با شرافت براى مردم فيلم مي‌سازند.

من هميشه دنبال اين بوده‌ام که انتخاب کنم و خدا را شکر که انتخاب مي‌شوم براى سينمايى که براى مردم است نه عليه مردم. محمدزاده که با گريم جديدى در اکران مردمى کورش حاضر شده بود با شوخى حرف‌هايش را اين طور ادامه داد: وقتى مو و ريشم را زدم، تازه فهميدم آقاى ‌هاشم‌پور چقدر جذاب است و ما نيستيم. اين حرف او تشويق جمعيت را به همراه داشت. وحيد جليلوند نيز ضمن تشکر از استقبال مردم گفت: فيلم ما خيلي پيام پيچيده‌اي ندارد. ما در يک فيلم ساده با يک درام ساده سعي کرده‌ايم پيغامى را به مخاطب منتقل کنيم که اميدوارم اين پيغام به خوبى و بدون لکنت به شما منتقل شود.

پرافتخارترين

بدون تاريخ بدون امضا در يک‌سال گذشته با حضور در بيست‌ويکمين جشنواره فيلم بوسان، بيست‌وپنجمين فستيوال فيلم ‌هامبورگ، سي‌وششمين جشنواره بين‌المللي فيلم ونکوور، بيست‌وهشتمين جشنواره فيلم لوبيانا اسلوونيا، چهل‌ويکمين جشنواره فيلم سائو پائولو، هجدهمين فستيوال فيلم‌هاي آسيايي سن ديگو آمريکا، بيست‌وهشتمين جشنواره بين‌المللي فيلم سنگاپور، چهل‌وهشتمين جشنواره فيلم گواهند، چهاردهمين جشنواره بين‌المللي فيلم دوبي، بيست‌وهشتمين جشنواره فيلم پالم اسپرينگ آمريکا و چهل‌وهفتمين جشنواره فيلم روتردام هلند و البته دريافت جوايزي چون سيمرغ بلورين بهترين کارگرداني، سيمرغ بلورين بهترين بازيگر مرد نقش مکمل براي نويد محمدزاده و سيمرغ بلورين بهترين صداگذاري براي سيد عليرضا علويان از سي‌وپنجمين جشنواره فجر، جايزه بهترين کارگرداني براي وحيد جليلوند و جايزه بهترين بازيگري بخش افق‌ها براي نويد محمدزاده از هفتادوچهارمين جشنواره فيلم ونيز، جايزه هوگو طلايي کارگرداني از پنجاه‌وسومين جشنواره فيلم شيکاگو، جايزه سيلور الکساندر و جايزه منتقدان از پنجاه‌وهشتمين جشنواره فيلم تسالونيکي يونان، جايزه بهترين بازيگر براي نويد محمدزاده و جايزه منتقدان از نوزدهمين جشنواره فيلم براتيسلاوا، جايزه بهترين فيلمنامه از نوزدهمين جشنواره فيلم استکهلم، جايزه بهترين کارگرداني از جشنواره فيلم شيد، جايزه بهترين بازيگري براي نويد محمدزاده و جايزه ويژه هيأت داوران از سومين دوره فستيوال فيلم سينه ايران و نيز جايزه ويژه هيأت داوران براي بهترين بازيگر مرد از يازدهمين آکادمي فيلم آسيا پاسفيک؛ پرحضورترين و پرافتخارترين فيلم سينماي ايران در ‌سال ٩٦ در مجامع بين‌المللي لقب گرفته است.

تکرار اعتراض

با توجه به شرايطي که براي اکران اين فيلم در‌ سال گذشته پيش آمد و علاوه بر تعويق‌هاي مداوم در اکران عمومي بدون تاريخ بدون امضا، رسانه‌هايي خاص نيز اين فيلم را به سياه‌نمايي براي جلب توجه فستيوال‌هاي غربي متهم کردند. به نظر مي‌رسد موج حضور مردمي براي استقبال از اين فيلم ريشه در نوعي رفتار مدني از سوي مردم براي اعتراض به رانت‌هاي موجود در فضاي سينما و نيز حمايت‌هاي بي‌حساب و کتاب سازمان‌هاي فرهنگي اين ديار از يک‌سري سينماگر خاص داشته باشد.

اين اتفاق در چند وقت اخير چندبار ديگر هم رخ داده و موجب شده تا فيلم‌هاي اجتماعي سينماي ايران در آن برهه‌هاي زماني از ديگر رقباي حمايت‌شده‌شان پيشي بگيرند. فراموش نکرده‌ايم حمايت بي‌نظير سينمادوستان از فيلم جدايي نادر از سيمين را در نوروز ٩٠ که در رقابت با فيلم اخراجي‌ها ٣ فروشي ميلياردي را براي آن فيلم رقم زد؛ يا همين دو‌سال پيش که ابد و يک روز را در رقابت با فيلم باديگارد به فروشي ده و اندي ميلياردي رساند.

سينماي پرفروش اجتماعي

با اين‌که گفته مي‌شود و البته ادعايي صحيح نيز هست که در اين مرز و بوم براي رکوردشکني فقط و فقط مي‌توان روي سينماي کمدي شرط بست، اما در اين بين نبايد کتمان کرد که سينماي اجتماعي نيز در جدول پرفروش‌هاي تاريخ سينماي ايران موقعيتي غبطه‌برانگيز دارد. در اين فهرست «فروشنده» اصغر فرهادي با فروش نزديک به شانزده‌ميليارد تومان در رتبه چهارم پرفروش‌ترين فيلم‌هاي تاريخ سينماي ايران ايستاده و «ابد و يک روز» سعيد روستايي و «بارکد» مصطفي کيايي نيز با فروشي در حدود دوازده‌ميليارد جزو ده - دوازده فيلم پرفروش اين سينما هستند.

ساعت ٥ عصر، باديگارد و لانتوري نيز در اين فهرست جايگاهي آبرومند دارند. با اين‌حساب، مي‌توان گفت که بدون تاريخ بدون امضا با آغاز رويايي اکران، اميد خوبي براي تکرار موفقيت آن فيلم‌ها و رسيدن به جايگاهي بالا در جدول فروش سينماي ايران دارد. به ادعاي دفتر پخش‌کننده اين فيلم، بدون تاريخ بدون امضا قطعا در سومين روز اکرانش رقم فروش يک‌ميليارد تومان را پشت سر خواهد گذاشت و اگر اين اتفاق رخ دهد، هيچ بعيد نيست اين فيلم با ادامه اين راه به سرعت خود را به جدول پرفروش‌ترين فيلم‌هاي سينماي ايران برساند که براي فيلمي با اين درونمايه و سر و شکل منتقدانه دستاورد بزرگي خواهد بود.