29مهر1396

نصف جهان: آخرین روزهای مهرماه امسال اتفاقی در شهر اصفهان افتاد که هنوز هم در محافل رسمی و غیر رسمی از آن یاد می شود. این اتفاق به نمادی از شیوه زندگیِ بخشی از نوجوانان امروز تبدیل شد و رسانه ها و افکار عمومی سراسر کشور را چنان متأثر از خود کرد که بعید است به این زودی ها از حافظه بلندمدت کسی پاک شود.

ظهر روز 29 مهرماه هم مثل همه روزهای دیگر سال، زندگی در شهر جریان داشت. هزاران نفر در حال تردد در خیابان ها بودند تا زودتر به خانه هایشان برسند و ظهر را در کنار خانواده بگذرانند. اما برای دو دختر پانزده شانزده ساله اول دبیرستانی با تیپ امروزی چنین چیزی معنا و مفهومی نداشت. آنها در حال رفتن به سمت پل چمران بودند تا نیتی را که قبلاً درباره اش با هم حرف زده بودند عملی کنند.

«همه مغازه‌دارهای کنار پل، "نیلوفر" و "ع" را دیده‌اند؛ از کنار مغازه‌های آنها رد شده‌اند و رفته‌اند روی پل، از نرده‌ها رفته‌اند آن طرف، "ع" خودش را پایین انداخته، اما "نیلوفر" ترسیده، برگشته آن طرف نرده، اما دوباره از نرده‌ها رد شده، پایین را نگاه کرده جوی خون زیر سر "ع" را دیده، اما به فاصله چند دقیقه بعد خودش را پایین انداخته است!»

تا اینجای کار حادثه خودکشی این دو دختر اگر چه افکار عمومی را تحت تأثیر قرار داده بود اما چیز جدید در آن دیده نمی شد چه، پیش از این چند خودکشی دیگر هم از روی این پل انجام شده و بعد از چند روز هم از اذهان پاک شده بود. اما اظهارنظر فرمانده جدید انتظامی اصفهان که یکی دو روز بعد از این حادثه در رسانه ها منتشر شد، پرونده را به سمت دیگری سوق داد: «پس از بررسی شواهد مشخص شد دو دختر 15 و 16 ساله تحت تأثیر بازی نهنگ آبی بوده‌اند و پیش از اقدام به خودکشی در یک دستگاه ضبط صوت ضمن خداحافظی با خانواده شان، علت پرتاب همزمان خود را از روی پل روگذر، انجام بازی آنلاین "نهنگ آبی" در فضای مجازی عنوان کرده‌اند.»

نهنگ آبی نام یک بازی آنلاین است که گفته می شود آخرین مرحله آن به خودکشی کسی منتهی می شود که در حال انجام این بازی است. تا پیش از خودکشی این دو نفر، خبرها و نظرهای فراوانی درباره بازی نهنگ آبی ورد زبان ها بود و در واقع همزمانی این اتفاق با انتشار هرروزه ویژگی های بازی نهنگ آبی باعث شد تا خبر خودکشی دو دختر نوجوان به شدت مورد توجه قرار بگیرد.

جالب آنکه سایر مقامات اصفهان و از جمله دیگر رؤسای پلیس، ارتباط میان این دو موضوع را تأیید نکردند اما اظهار نظر فرمانده انتظامی استان کار خودش را کرد و خبر خودکشی دو دختر نوجوان به صدر اخبار جنجالی ایران آمد. در همین حین گفته شد که یکی از این دو دختر به نام نیلوفر از حادثه خودکشی جان سالم به دربرده و بی هوش در بیمارستان بستری است تا این هم دلیل دیگری برای پیگیری پرونده توسط افکار عمومی شود. همه منتظر بودند نیلوفر به هوش بیاید و بگوید چرا همراه با دوستش تصمیم به این کار گرفته اند. روابط عمومی علوم پزشکی اصفهان اعلام کرد: «یکی از دختران حادثه به محض برخورد با زمین هوشیاری خود را از دست داده و به کمای عمیق رفت و در همان ساعات اولیه در بیمارستان غرضی به علت شدت ضربه وارده و عدم هوشیاری جان خود را از دست داد. دختر دیگر هم با شکستگی‌های متعدد استخوانی روبه‌رو شد و به بیمارستان امین منتقل شد.»

روزنامه ها و سایت ها مملو از گزارش و خبر درباره خودکشی این دو دختر نوجوان شد. بسیاری از این رسانه ها فرصت را غنیمت شمرده و با خطرناک توصیف کردن بازی های آنلاین، مضرات فضای مجازی را یادآور شدند. این در حالی بود که به جز همان یک اظهار نظر فرمانده انتظامی اصفهان، هنوز هیچ مقام دیگری ارتباط بین بازی نهنگ آبی با خودکشی دو دختر را تأیید نکرده بود.

در همین اثنا روز دوم آبان ماه، خبر به هوش آمدن نیلوفر روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت. حالا همه می خواستند بدانند این دختر نوجوان درباره خودکشی خودش و دوستش و اینکه چرا دست به این کار زده اند چه خواهد گفت. روزنامه ایران روز چهارم آبان ماه نوشت که نیلوفر در اولین اظهار نظر بعد از به هوش آمدنش گفته است نمی خواسته خودکشی کند بلکه تصمیم داشته برای نجات دوستش اقدام کند که به پایین افتاده است. گفته های نیلوفر البته با اظهارات شاهدان عینی کاملاً مغایرت داشت.

در حالی که بحث وگفتگو درباره اقدام به خودکشی این دو نفر همچنان ادامه داشت اما برد خبری آن به تدریج در حال کمرنگ شدن بود، به یکباره انتشار یک فیلم در فضای مجازی دوباره حادثه پل چمران اصفهان را به صدر اخبار جنجالی ایران باز گرداند. این فیلم که قریب یک هفته بعد از حادثه منتشر شد، این دو دختر نوجوان را در حال ضبط ویدئویی نشان می داد که به قول روزنامه جام جم، «وصیت تصویری» این دو نفر بود: «حالا خیلی‌ها خواسته یا ناخواسته این فیلم را دیده اند، وصیت تصویری این دو دختر نوجوان، سه روز است که کانال‌های تلگرامی، اینستاگرام و دنیای مجازی را قرق کرده؛ فیلمی کوتاه که نقش اولش هر دو دختری هستند که چند روز پیش بین زندگی و مرگ، مرگ را انتخاب کردند. نوجوان هایی که در این فیلم با آب و تاب، با لبی خندان و چشم هایی پر از شیطنت، به همه آنهایی که بعد از مرگشان قرار است این فیلم را ببیند، سلام می‌کنند. تماشای این فیلم شوکه کننده است، خیلی‌ها با ناباوری لحظات خداحافظی دو دختر دهه هشتادی را از دنیا تماشا کرده اند؛ لحظاتی که آنها نزدیکانشان را خطاب قرار می‌دهند و خودشان را آرام و آهسته می‌رسانند به بلندترین ارتفاعی که برای خودکشی به ذهنشان آمده یعنی پل شهید چمران اصفهان و در این مسیر هیچ عاملی، هیچ دلیلی نیست که دست دلشان را بگیرد و پشیمانشان کند برای رفتن. اینکه قدم هایشان آهسته‌تر شود و پاهایشان سنگین‌تر و تردید کنند حتی چند لحظه برای استقبال از مرگ.»

این فیلم باور نکردنی، گره ای کور بر پرونده خودکشی دو دختر زد و داستان نهنگ آبی را به کل از این پرونده بیرون برد. از روزی که این فیلم منتشر شده تا همین امروز، یک جور ناباوری در میان جامعه شناسان و روانشناسان رسوخ کرده که واقعاً چطور می شود دو دختر نوجوان با لب خندان و روی گشاده و طنازی، خود را به آغوش مرگ بیاندازند. برای این سئوال هنوز کسی پاسخ قانع کننده ای پیدا نکرده الا اینکه بگویند دهه هشتادی ها در بحران زندگی می کنند! کاش لااقل نیلوفر در این باره حرفی می زد اما از او هم بعد از به هوش آمدنش هیچ خبری نیست و کسی نمی داند با چه حال جسمی و روحی زندگی می کند یا در حال انجام چه کاری است.