بسياري از ناظران معتقدند با توجه به سابقه جريمه هاي سنگين مالي بانک هاي اروپايي از سوي آمريکا ، مديران اين بانک ها ترجيح مي دهند با ايران وارد معامله نشوند. پس از جلسه روز پنج شنبه جان کري وزير امور خارجه آمريکا با مديران ارشد 9 بانک بزرگ اروپايي در لندن، مدير حقوقي بزرگ ترين بانک اروپا اعلام کرده است با ايران وارد معامله نخواهند شد.

«استوارت لوي» مدير حقوقي بانک بريتانيايي «HSBC» با نگارش مقاله اي در روزنامه «وال استريت ژورنال» به توصيه وزير امور خارجه آمريکا درباره دادوستد بانک هاي اروپايي با ايران عليرغم ممنوع بودن معامله با ايران براي بانک هاي آمريکايي انتقاد کرده و موضع دولت واشنگتن را در اين زمينه «عجيب و غريب» دانسته است.

استوارت لوي که پيش تر (2004 تا 2011) معاون امور تروريسم و اطلاعات مالي وزارت خزانه داري آمريکا بوده است، در مقاله خود نوشته است:«از يک طرف دولت واشنگتن بانک هاي آمريکايي را از انجام هر گونه معامله و دادوستد با ايران منع مي کند و از طرف ديگر آقاي کري از بانک هاي اروپايي مي خواهد با ايران وارد معامله شوند بدون اينکه دولت آمريکا از اظهارات و مواضع گذشته خود درباره خطرات و ريسک هاي احتمالي معامله با ايران عقب نشيني کند.»

لوي که در جلسه ديدار کري با مديران بانک هاي اروپايي حضور نداشته است، در مقاله خود تأکيد کرده است که هيچ تضميني وجود ندارد که تمامي نهادهاي حاکميتي و نظام حقوقي و قضائي آمريکا با تصميم دولت واشنگتن مبني بر انجام معامله با ايران از سوي بانک هاي اروپايي همراهي داشته باشند و وزارت امور خارجه آمريکا هيچ نقش معناداري در کنترل تصميمات نظام قضائي آمريکا در جريمه بانک هاي غير آمريکايي بخاطر معامله با ايران ندارد.

گفتني است برخي از بانک هاي اروپايي پيش تر مبالغ کلاني را بخاطر نقض تحريم هاي آمريکا عليه کشورهاي ثالث از جمله ايران پرداخت کرده اند. بانک HSBC بريتانيا در سال 2012 از سوي آمريکا و بخاطر اتهام پولشويي اين بانک در مکزيک به مبلغ 2/1 ميليارد دلار جريمه شد. «بانک استاندارد چارترد» نيز بخاطر نقض تحريم هاي ايران 400 ميليون دلار جريمه مالي شد و بانک فرانسوي «پي. ان. بي پاريباس» در سال 2014 بخاطر نقض تحريم هاي ايران مبلغ 2/5 ميليارد دلار جريمه شد.

بسياري از ناظران معتقدند با توجه به سابقه جريمه هاي سنگين مالي بانک هاي اروپايي از سوي آمريکا، مديران اين بانک ها ترجيح مي دهند با ايران وارد معامله نشوند.

با اين حال مقامات آمريکا از جمله جان کري بارها تأکيد کرده اند بانک هاي اروپايي با ايران وارد معامله شوند و اگر از انجام چنين کاري خودداري مي کنند، آمريکا را بهانه عدم تمايل و انگيزه خود ندانند.

استورت لوي در مقاله خود در تشريح بي انگيزگي اين بانک و ديگر بانک هاي اروپايي براي معامله با ايران نوشته است «دولت واشنگتن بارها هشدار داده است شرکت هاي وابسته به سپاه پاسداران ايران کنترل بخش مهمي از اقتصاد ايران را در دست دارند. سپاه با وجود رفع تحريم هاي ايران همچنان در ليست تحريم هاي آمريکا و اتحاديه اروپاست .

در حالي که آمريکا،اتحاديه اروپا و سازمان ملل تحريم هاي مرتبط با برنامه هسته اي ايران را براي صدها بانک و شرکت ايراني لغو کرده اند ،هيچ اطميناني نيست که رفتار اين بانک ها و شرکت ها (در زمينه معاملات پوششي براي نهادهايي چون سپاه) تغيير کرده باشد.»

او همچنين تأکيد کرده است يکي ديگر از مشکلات بانک هاي اروپايي براي معامله با ايران ، عدم قطعيت درباره نظر و تصميم نهادهاي قضائي و دولتي آمريکا در تعيين مصاديق نقض تحريم هاي باقيمانده ايران است و اينکه وزارت امور خارجه آمريکا هيچ کنترلي بر تصميمات نهادهاي قضائي ، کنگره و وزارت خزانه داري آمريکا ندارد.

او اين معضلات را چالشي براي بانک هاي اروپايي از جملهHSBC دانسته و تأکيد کرده است تصميم مديران ارشد اين بانک انگليسي بر احتراز از وارد شدن در معاملات با ريسک و پرخطر است و به همين دليل اين بانک هيچ تمايل و انگيزه اي براي ورود دوباره به معامله با ايران ندارد.

گفتني است با وجودي که به نظر مي رسد نخستين جلسه جان کري با مديران بانک هاي اروپايي در لندن به نتايج ملموسي در زمينه کاهش نگراني اين بانک ها از ورود دوباره به بازار ايران نرسيده، قرار است دومين نشست اين مديران با کري و ديگر مقامات آمريکايي هفته آينده در آمريکا برگزار شود.