تسنیم: تلگراف گزارش داد که شیمون پرز نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی که در پی سکته مغزی در بیمارستان بستری شده بود، مرد.

خبرگزاری فرانسه پیشتر به‌نقل از یک منبع نزدیک به وی که خواست نامش فاش نشود، اعلام کرده بود که وضعیت پرز روز سه‌شنبه بحرانی شده و وی با مرگ دست وپنجه نرم می‌کند.

شیمون پرز 93ساله حدود دو هفته پیش براثر سکته مغزی و خونریزی داخلی به بیمارستان منتقل و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد.وی در این مدت به‌کمک دستگاه تنفس می‌کرد.

یمعون برنسکی معروف به شیمون پرز دوم آگوست 1923 در شهر ویشنوا در منطقه‌ای امروزه بخشی از کشور بلاروس و در آن زمان بخشی از لهستان بود به دنیا آمد. پدر و مادر او در سال 1932 به فلسطین مهاجرت کردند. در سال 1947 به‌عنوان مسئول خرید سلاح به سازمان شبه‌نظامی «هاگانا» پیوست؛ گروهی که مسئولیت اصلی آن پاک‌سازی قومی روستاهای فلسطینی طی سال‌ها 1947 تا 1947 (سال‌های نکبت) بود.

جالب توجه است که علیرغم این مسأله که اخراج و آواره‌کردن خشونت‌آمیز فلسطینی‌ها در اسناد تاریخی ثبت و ضبط شده است، اما پرز در طول حیات خود همواره تأکید داشته است که «صهیونیسم» طی دوران تأسیس رژیم صهیونیستی از «شیوه‌های پاک و اخلاقی استفاده کرده» است. در واقع وی حتی ادعا کرده است که پیش از اینکه اسرائیل به وجود آید، «هیچ چیزی در آنجا وجود نداشت».

شیمون پرز طی 7 دهه گذشته، در جایگاه نخست‌وزیر و رئیس این رژیم فعالیت داشته است، هرچند که هیچگاه به شکل واقعی در انتخاباتی پیروز نشده بود. وی عضو 12 کابینه بوده است و در جایگاه وزیر جنگ، خارجه و دارایی مشغول فعالیت بوده است.

پرز در دنیای غرب احتمالا بیش از هرچیز به خاطر نقش‌آفرینی در مذاکراتی که به توافق 1993 اسلو منجر شده و در پی آن همراه با اسحاق رابین و یاسر عرفات برنده جایزه صلح نوبل شد، مشهور است.

اما برای فلسطینی‌ها و کشورهای منطقه خاورمیانه، سابقه پرز متفاوت از شهرتش در مغرب‌زمین به عنوان یک «کبوتر خستگی‌ناپذیر» است. در ادامه سابقه این فرد در خدمت به استعمار و آپارتاید اسرائیلی ارائه شده است:‌

سلاح‌های هسته‌ای

بین سال‌های 1953 تا 1965، شیمون پرز به عنوان اولین مدیرکل وزارت جنگ اسرائیل مشغول به کار شد، وی سپس تا معاونت وزارت جنگ نیز ارتقا یافت. در آن زمان و به عنوان بخشی از مسئولیت‌هایش، پرز به عنوان «معمار برنامه سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل» توصیف شده است، برنامه‌ای که تا امروز نیز «خارج از نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است».

در سال 1975، یادداشت محرمانه‌ای افشا شد که براساس آن پرز با پی.دابلیو بوتا، وزیر دفاع آفریقای جنوبی دیدار کرده و «پیشنهاد فروش کلاهک‌های هسته‌ای به این رژیم آپارتایدی را ارائه کرده است». در سال 1986 نیز پرز به موساد دستور داد تا مردخای وانونو - کسی که برنامه هسته‌ای اسرائیل را افشا کرد - را از شهر رم بربایند.

هدف قرار دادن شهروندان فلسطینی‌ها

شیمون پرز نقشی کلیدی در اِعمالِ رژیم نظامی بر شهروندان فلسطینی در سال‌های منتهی به 1966 میلادی داشت، دورانی که مقامات اسرائیل، به صورت گسترده به غصب اراضی و اخراج فلسطینی‌ها دست می‌زدند.

یکی از ابزارهای آن‌ها «ماده 125» بود که اجازه می‌داد اراضی فلسطینی به عنوان منطقه بسته نظامی اعلام شود، و در پی آن به صاحبان اراضی اجازه دسترسی به آن‌ها داده نمی‌شد و پس از مدتی به عنوان اراضی «بایر» مصادره می‌شدند. پرز از «ماده 125» به عنوان ابزاری برای «ادامه مستقیم تلاش‌ها برای اسکان یهودیان و مهاجرت یهودیان» تمجید کرده است.

یکی دیگر از مسئولیت‌های پرز به عهوان مدیرکل وزارت جنگ، «یهودی‌سازی» منطقه الجلیل بود،‌ سیاستی که هدف آن کاهش نسبت شهروندان فلسطینی در قیاس با یهودیان بود.

شیمون پرز در سال 2005 نیز به عنوان معاون نخست‌وزیر در کابینه آریل شارون، با طرح‌هایی به منظور تشویق صهیونیست‌ها برای جابه‌جای به منطقه الجلیل، بار دیگر حملاتش به شهروندان فلسطینی را تجدید کرد. طرح «توسعه» وی شامل بیش از 104 اجتماع محلی بود که 100 عدد از آن‌ها برای صهیونیست‌نشین‌ها بود.

در همان سال، پرز طی مذاکره‌ای محرمانه با مقامات آمریکایی، ادعا کرد که اسرائیل «یک هزار هکتار از اراضی صحرای نقب را به صحرانشینین "بدوین" باخته است»، به گفته وی «توسعه» مناطق نقب و الجلیل می‌تواند «این تهدید جمعیتی را رفع کند».

حمایت از شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در کرانه باختری

هرچند پروژه شهرک‌نشینی اسرائیل در کرانه باختری اغلب با حزب لیکود و دیگر گروه‌های راست‌گرا مرتبط است، اما در حقیقت این حزب کار بود که موضوع استعمار اراضی جدیدالاشغال فلسطینی را آغاز کرد و پرز یکی از کسانی بود که در این پروژه با علاقه بسیار مشارکت داشت.

طی دورانی که پرز وزیر جنگ اسرائیل (1974 تا 1977) بود، دولت اسحاق رابین تعدادی شهرک صهیونیست‌نشین از جمله اوفرا را در کرانه باختری تأسیس کرد، شهرک‌هایی که بر زمین‌هایی که متعلق به شهروندان فلسطینی بوده و توسط اسرائیل مصادره شده بودند، ساخته شدند.

وی هرچند در روزهای ابتدایی طرح‌های شهرک‌سازی نقشی کلیدی داشت، اما در سال‌های اخیر به بهانه دفاع از «مذاکرات سازش» مخالف هرگونه اقدام علیه این شهرک‌سازی‌های غیرقانونی بود.

کشتار قانا

شیمون پرز در سال 1996 به عنوان نخست‌وزیر اسرایئل بر «عملیات خوشه‌های خشم» نظارت داشت، علمیاتی که طی آن نیروهای مسلح اسرائیلی حدود 154 شهروند غیرنظامی لبنانی را به قتل رسانده و حدود 351 تن را مجروح کردند. در این عملیات که از سوی ناظران به عنوان یک نمایش قدرت پیش از انتخابات داخلی اسرائیل تفسیر شده است، شهروندان غیرنظامی لبنانی به صورت عامدانه هدف قرار گرفتند.

طبق اعلام وبگاه رسمی نیروی هوایی ارتش اسرائیل (به زبان عبری و نه انگلیسی)، این عملیات شامل «بمباران وسیع روستاهای شیعه‌نشین در جنوب لبنان به منظور اجبار شهروندان به مهاجرت به سمت شمال و بیروت و در نتیجه وارد آوردن فشار به سوریه و لبنان برای محدود کردن حزب‌الله بود.

بزرگترین فاجعه طی این عملیات ماجرای «کشتار قانا» بود، این فاجعه زمانی رخ داد که اسرائیل مرکز سازمان ملل را گلوله‌باران کرد و 106 تن از شهروندان غیرنظامی پناه‌گرفته به این مرکز را به قتل رساند. در گزارش سازمان ملل آمده است که برخلاف انکار اسرائیلی‌ها، «احتمال کمی» وجود دارد که گلوله‌باران «نتیجه خطاهای فنی یا فرآیندی بود».

بعدها، اسرائیلی‌هایی که مسئول این گلوله‌باران بودند به تلویزیون این رژیم گفتند بابت این کشتار هیچ پیشمان نیستند، زیرا کشته‌ها «تنها یک مشت عرب» بودند. پرز نیز وجدانش راحت بود، زیرا به گفته وی «هرچیزی طبق منطقی روشن و با مسئولیت‌پذیری انجام شد ... من احساس آرامش می‌کنم».

غره - دفاع از محاصره و بی‌رحمی

پرز به نوبه خود و طی ده سال اخیر، یکی از مهمترین سفرا و رایزن‌های اسرائیل در جهان بود، دورانی که نوار غزه در معرض محاصره‌ای شدید و سه تهاجم عمده قرار گرفت. علیرغم خشم جهانی نسبت به چنین سیاست‌هایی، پرز همواره از تنبیه دسته‌جمعی و بی‌رحمی نظامی دفاع می‌کرد.

برای مثال در ژانویه سال 2009، علیرغم درخواست سازمان‌های حقوق بشری برای «متوقف کردن عملیات سرب گداخته»، شیمون پرز حمایت تمامی ساکنان سرزمین‌های اشغالی از این عملیات را «بهترین دوران اسرائیل» توصیف کرد. به گفته پرز، هدف این حمله «وارد کردن یه ضربه سهمگین به مردم غزه بود با این منظور که آن‌ها اشتیاق خود را برای شلیک به اسرائیل از دست دهند».

طی «عملیات ستون‌ ابر» در نوامبر سال 2012، پرز به تلاش‌های اسرائیل برای اقناع و کنترل افکار عمومی و انتقال دیدگاه‌های اسرائیل به رهبران جهان، کمک‌های زیادی کرد. در آستانه تهاجم اسرائیل، پرز به حماس هشدار داد که اگر خواهان زندگی عادی برای مردم غزه است، باید شلیک راکت به اسرائیل را متوقف کند.

در سال 2014 نیز، طی بمباران بی‌سابقه غره، پرز بار دیگر به عرصه میدان آمد تا بر جنایات جنگی رخ داده سرپوش گذارد. پس از اینکه چند کودک فلسطینی خردسالی که کنار ساحل در حال بازی بودند، توسط نیروهای اسرائیلی کشته شدند، پرز می‌دانست که چه کسی را باید مقصر بشمارد: فلسطینی‌ها؛ به گفته وی «آنجا منطقه‌ای بود که ما هشدار دادیم که بمباران خواهد شد و متأسفانه آن‌ها کودکان را از آنجا خارج نکردند».

محاصره خفه‌کننده غزه که در سطح بین‌المللی به عنوان یک تنبیه دسته‌جمعی محکوم شده است نیز از مواردی بود که پرز از آن دفاع کرده است و آن را دقیقا یک تنبه دسته‌جمعی توصیف کرده است. وی در سال 2014 گفت: «اگر غزه پرتاب راکت را متوقف کند، نیازی به محاصره نیست».

حمایت پرز از تنبه دسته‌جمعی حتی به موضوع ایران هم سرایت کرد. وی در سال 2012، در واکنش به این موضوع که شش میلیون ایرانی دچار سرطان به خاطر تحریم‌ها نمی‌توانند داروی مورد نیاز خود را به دست آورند، گفت: «اگر آن‌ها خواهان داشتن دوباره یک زندگی عادی هستند، پس باید عادی شوند».