نصف جهان: در حال حاضر و با توجه به کیک زرد تولیدی در داخل کشور و محصولات خریداری شده از خارج، علاوه بر 400 تن ذخیره گاز UF6، ایران حدود 500 تن کیک زرد نیز در اختیار دارد.

علی‌اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی دوم بهمن ماه 1397 در برنامه «رو در رو» شبکه چهارم سیما از انتقال 30 تن کیک زرد تولیدی کارخانه اردکان یزد (مجتمع شهید رضایی‌نژاد) به تأسیسات فرآوری اورانیوم UCF اصفهان خبر داد و پس از آن بود که بارگیری این 30 تن با حضور صالحی در کارخانه اردکان انجام و محموله مذکور راهی اصفهان شد تا در تأسیسات UCF مورد استفاده قرار گیرد.

محموله‌ای که روز سه‌شنبه (دهم بهمن ماه) با حضور علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی راهی اصفهان شد دومین محموله تولیدی این کارخانه است. 20 فروردین 1397 نیز همزمان با روز ملی فناوری هسته‌ای 10 تن کیک زرد تولیدی اردکان به کارخانه UCF اصفهان ارسال شد.

کیک زرد یکی از معروف‌ترین محصولات میانی در چرخه سوخت است که علیرغم نامش، پودری تیره رنگ، متمایل به سبز بسیار تیره است و با توجه به اینکه به صورت طبیعی میزان اورانیوم در کانسنگ‌های آن از عیار تقریباً پایینی برخوردار هستند، به دلیل امکانپذیری مصرف آن در کارخانه‌های فرآوری اورانیوم (UCF) کانسنگ اورانیوم باید در ابتدا در کارخانه تولید کیک زرد، تغلیظ و پرعیار شود.

محصول کیک زرد در نهایت برای تولید گاز UF6 طبیعی که خوراک اولیه سایت‌های غنی‌سازی است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. گاز UF6 ماده اولیه مجتمع‌های غنی‌سازی مثل نطنز است تا با استفاده از روش سانتریفیوژ گازی به غنای مورد نیاز برسد.

در واقع کیک زرد تولیدشده در کارخانه اردکان یزد، در مجتمع UCF اصفهان خالص‌سازی شده و سپس به‌منظور غنی‌سازی به مجتمع هسته‌ای شهید احمدی روشن نطنز منتقل می‌شود.

لازم به ذکر است خلوص اورانیوم حاصل از معدن ساغند یزد حدود 300 تا 400 گرم در تن است که به عنوان یک سنگ معدن با عیاری متوسط در کشور به حساب می‌آید اما با توجه به سطح برنامه غنی‌سازی صنعتی کشور لازم بوده که ذخایر راهبردی کیک زرد با خریدهای خارجی افزایش یابد. در همین خصوص قبل از انقلاب حدود 500 تن کیک زرد از آفریقای جنوبی خریداری شد و علیرغم تلاش‌های انجام شده در سال‌های بعد از آن به خاطر تحریم‌های مختلف هیچ تولید کننده خارجی حاضر به فروش کیک زرد به ایران نشد. بعد از توافق ایران با گروه 1+5 ، جمهوری اسلامی ایران در 10 دی ماه 1394 حدود 11 تن اورانیوم غنی‌شده زیر 5 درصد خود را با 197 تن کیک زرد روسیه معاوضه کرد و پیش از آن هم در هفتم دی ماه محموله 60 تنی کیک زرد از قزاقستان با همکاری نروژ وارد کشور شد.

بعد از اجرای برجام 149 تن کیک زرد از روسیه خریداری و این محموله 149 تنی در چهار مرحله از هفتم تا 19 بهمن ماه 1395 در فرودگاه شهید بهشتی اصفهان به ایران تحویل داده و به مجتمع UCF اصفهان منتقل شد.

علاوه بر کیک زردهای خریداری شده، در 20 فروردین 1397 نیز همزمان با روز ملی فناوری هسته‌ای 10 تن کیک زرد تولیدی اردکان به کارخانه UCF اصفهان ارسال و دومین محموله هم روز سه‌شنبه دهم بهمن ماه به اصفهان ارسال شد.

علی‌اکبر صالحی پیش از این در خصوص ارزش کیک زرد گفته بود: اگر کیک زرد نداشته باشیم مثل این است که بهترین خودرو را داشته باشیم ولی بنزین نداشته باشیم.