در شش ماه نخست امسال بیش از ۲۰ قلم انواع میوه به ۴۴ کشورجهان صادرشده است که به ۲۲۱ هزار و ۷۶۴ تن به ارزش ۸۵ میلیون و ۳۲۴ هزار و ۳۶۷ دلار می‌رسد و بر اساس این آمار به راحتی می توان دریافت که هر کیلوگرم میوه صادراتی درجه یک ایرانی به صورت میانگین ۳۸ سنت به کشورهای مختلف صادر شده که با احتساب نرخ سه هزار و 500 تومانی دلار معادل کیلویی هزار و 330 تومان است.

این در حالی است که آمارهای رسمی منتشر شده از بازار خرده فروشی تره‌بار نشان می‌دهد که قیمت متوسط هرکیلوگرم میوه در بازار داخلی بیش از پنج هزار و 500 تومان است چراکه بر اساس گزارش‌های هفتگی منتشر شده بانک مرکزی از متوسط قیمت مواد خوراکی در سطح خرده‌فروشی در شهر تهران نشان می دهد که هفته گذشته متوسط قیمت هر کیلوگرم میوه پنج هزار و 758 تومان بوده است که البته این قیمت برای میادین میوه‌وتره‌بار با قدری نوسان پایین‌تر است.

اما جای چند سئوال در این میان باقی می ماند اینکه اگر قیمت هزار و 330 تومانی برای میوه‌های صادراتی از نظر اقتصاد تولید و اقتصاد آب و مسائل مرتبط با صادرات آب مجازی به صرفه است چرا به این قیمت میوه‌های تولید شده ایرانی در بازار داخلی به دست مردم نمی‌رسد و اگر این قیمت‌ها برای صادرات میوه پایین است، چرا با این قیمت‌های پایین و مشکلات بحران آبی که در کشور وجود دارد این حجم از میوه در داخل تولید می‌شود تا مجبور شویم به هر قیمتی آن‌را صادر کنیم؟

سئوال بعدی اینجاست که اگر به عنوان مثال هر کیلوگرم سیب هزار و 30 تومان به مرزهای کشور رفته‌ و به مشتریان فروخته می‌شود به این معنی است که این محصول به هر قیمتی که از باغدار خریداری شده با هزینه‌های برداشت، سورت، فرآوری و بسته بندی، حمل ونقل و احیاناً هزینه‌های گمرکی و بازاریابی کیلویی هزار و 30 تومان به تجار خارجی فروخته شده و این بدین معنی است که میوه‌های درجه یک ایرانی که برای صادرات در نظر گرفته می‌شوند برای تولید کنندگان صرفه اقتصادی داشته که با قیمت بسیار نازل تر از نرخ صادراتی به تجار ایرانی بفروشند تا آنها با هزینه‌های که روی آن برای استاندارد سازی صادرات انجام می‌دهد میوه‌های صادراتی‌ را نهایتاً با قیمتی بسیار پایین تر از بازار داخلی به تجار خارجی بفروشند.

نگاهی به میوه‌های صادراتی و تفاوت آنها با قیمت بازار داخلی مبین این مسئله است که اختلاف بالایی در بازار داخلی و خارجی میوه از نظر قیمت وجود دارد و به صورت میانگین قیمت هرکیلوگرم میوه در بازار داخلی پنج برابر بیشتر از بازار صادراتی است.

به عنوان مثال؛ هر کیلوگرم انار صادراتی در شش ماه نخست نهایتاً کیلویی ۷۰ سنت صادر شده که معادل دو هزار و 450 تومان است در حالی که همین محصول در بازار داخلی کیلویی پنج هزار و 600 تومان در سطح خرده فروشی به مصرف‌کنندگان داخلی عرضه شده است که البته به این مسئله باید این نکته را نیز اضافه کرد که تفاوت کیفیت واستانداردهای میوه‌های صادراتی بسیار بیشتر از میوه‌هایی است که در بازار داخلی عرضه می‌شود و این تفاوت قیمت برای محصولاتی مانند سیب بیش از پنج برابر بیشتر است. یعنی هرکیلوگرم سیب درجه یک صادراتی نهایتاً کیلویی هزار و 30 تومان عرضه می‌شود در حالی که قیمت این محصول در بازار داخلی بر اساس گزارش هفتگی بانک مرکزی در هفته پایانی مهرماه کیلویی در حدود پنج هزار تومان بوده است.

وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید، تأمین و تنظیم بازار محصولات کشاورزی موظف است تا قیمت این محصولات را به گونه‌ای کنترل کند که منافع تولیدکنندگان و مصرف‌ کنندگان را به صورت توأمان در برداشته باشد و اگر دلالان و واسطه‌های غیرضرور عامل این نگرانی هستند تسهیل در بازار رسانی آن اقدام کنند و بازار میوه را به گونه‌ای تنظیم کنند که مردم بتوانند به بهترین قیمت آنها را خریداری کرده و تولیدکنندگان نیز بیشترین سود منطقی را از فروش محصولاتشان ببرند.