دانش آموزان کارنامه به دست در تیرماه، حاصل 8 ماه تلاش خود را در دست دارند و خود را برای سال تحصیلی جدید در مهرماه آماده می‌کنند. هرچند که آغاز مدرسه منحصر به دانش آموزان است، اما نتیجه آخر سال را نباید به عملکرد تحصیلی دانش آموزان منحصر کرد بلکه به نوعی عملکرد خانواده‌ها نیز تلقی می‌شود.

پدر یکی از دانش‌آموزان، گفت: نمره های دخترم در سطح عالی است. تمام سال را زحمت کشیدم تا چیزی کم نداشته باشد. هر چیزی که خواست من و مادرش برایش مهیا کردیم و پا به پای او حرکت کردیم.

میثم حسان، اظهار کرد: اگر بچه‌ها به موفقیت برسند، در هر سنی که باشند به دلیل همراهی پدر و مادر آن‌هاست، بچه‌هایی که از طرف خانواده حمایت نشوند موفق نخواهند‌ شد.

این دانش‌آموخته مطالعات اجتماعی، تصریح کرد: خیلی از خانواده‌ها وقتی فرزندشان را به مدرسه  می‌فرستند هیچ توجهی به آن‌ها ندارند و هیچ وقت به سراغ او و مدرسه نمی‌روند که این بی‌توجهی بزرگ‌ترین بی‌احترامی به بچه‌ها است.

وی افزود: بچه‌ها در هر سنی که باشند همیشه نیازمند آن هستند که دیده شوند در غیر این صورت دانش‌آموز با رفتارهایی مثل بی‌انضباطی، تنبلی و ... خود را نشان می‌دهد که باعث آزار پدر و مادر می‌شود.

نیازهای دانش آموزان به امکانات مادی خلاصه نمی‌شود

همچنین مادر یک دانش‌آموز کاشانی گفت: نمره‌ کارنامه برای خانواده‌ها به منزله موفقیت تحصیلی فرزندشان است و پایین بودن نمره یک درس، کافی است که تبدیل به یک جنجال بزرگ در خانه شود.

سحر صادقی افزود: هر چند که افت تحصیلی مربوط به تحصیل فرزندان است، اما به سهم خانواده‌ها نیز نباید بی‌توجه بود و بخشی از این کمبود مربوط به عملکرد پدر و مادر نسبت به فرزند است.

وی  تصریح کرد: نیازهای دانش‌آموزان را نباید به امکانات مادی و رفاهی خلاصه کرد، بلکه تقویت روحیه دانش‌آموزان، اعتماد به نفس و عزت نفس نیز بر عهده پدر و مادر است تا فرزند بتواند به موفقیت برسد.

این دانش‌آموخته رشته روانشناسی تأکید کرد: برای اظهار نظر در مورد عملکرد فرزند باید نقاط قوت او را حمایت کرد، اما ضعف‌هایش را نیز پذیرفت. والدین باید کارنامه دانش آموزان را آن طور که هست قبول کنند تا فرزند در زمینه‌هایی که توانایی نداشته احساس حقارت نکند، ولی برای رفع آن انگیزه و اراده کافی را به دست آورد.

صادقی گفت: هنگامی که دانش‌آموز در مدرسه دچار مشکل می‌شود، خانواده‌ها باید برای شناسایی ریشه مشکل و حل آن اقدام کنند نه اینکه به فرزند خود حمله کنند یا اینکه معلم را مقصر بدانند که باعث می‌شود، کودک دچار خودکم‌بینی شود.

والدی کمال گرا و سخت گیر در افت تحصیلی فرزندان خود دخیل هستند

یک مشاور تحصیلی نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: ما می‌توانیم موفقيت و هم‌چنین عدم موفقيت دانش آموزان را در يك چرخه قرار دهيم كه اجزاي آن را خانواده، فرزند، مدرسه و اجتماع تشكيل می‌دهند که اگر هر كدام از آن‌ها، وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، قطعاً دانش آموز به موفقیت‌های تحصيلي عالي و مطلوب دست پيدا نخواهد كرد.

الهه خیرخواه اظهار کرد: خانواده به عنوان حامي و كانون اصلي زندگي دانش‌آموز است. والدين مضطرب، کمال‌گرا و سخت‌گیر قطعاً در عملكرد فرزندانشان اثر نامطلوب می‌گذارند و باعث افت عملكرد تحصيلي وي خواهند بود.

وی افزود: دانش آموزان بی‌انگیزه و بی‌هدف نيز دچار افت تحصيلي می‌شوند. جامعه، محيط مدرسه و معلمان هم تأثیر بسزايي در موفقيت دانش آموزان دارند، از جمله می‌توان به الگوهاي افراد موفق باسواد و با مدارك بالا يا الگوهاي افراد موفق بی‌سواد و بدون مدرك اشاره کرد که راهنمایی‌ها و صحبت‌های هركدام می‌تواند نقش مهمي در تعيين سرنوشت دانش آموزان داشته باشد.

این مشاور تحصیلی تصریح کرد: تأثیر نامطلوب فضای مجازي و انتشار مطالب نااميد كننده در اين فضا نسبت به درس، سواد و مدرك نباید نادیده گرفت كه دانش‌آموز را بی‌انگیزه، بی‌تفاوت، بی‌هدف و نااميد می‌کند.

خیرخواه تأکید کرد: اگر تمام موارد ذكرشده در یک چرخه مطلوب و يا نامطلوب قرار بگيرند در عملكرد يك سال تحصيلي دانش آموزان تأثیر خواهد داشت.

جامعه، نقش مهمی در القای معنی موفقيت دارد

همچنین یک مدرس دانشگاه فرهنگیان گفت: فرایند تحصیل و موفقیت در آن به عوامل متعددی وابسته است که می‌توان به چهار مؤلفه فرد، خانواده، مدرسه و جامعه با شرایط خاص آن اشاره کرد.

حمیدرضا کوچکی راوندی اظهار کرد: مهم‌ترین مؤلفه را باید خود دانش‌آموز دانست که شناخت استعداد، علاقه، رغبت، هدفمند بودن، آشنایی با روش‌های مطالعه و برنامه‌ریزی، مسیر موفقیت را هموار می‌کند و خانواده‌ها باید این بخش را مورد توجه قرار دهند.

وی خانواده را مؤلفه دوم موفقیت فرزندان دانست و افزود: خانواده، می‌تواند پس از شناخت استعداد و علاقه فرزند خود، مقدمات لازم را برای شکوفا کردن استعدادهای بالقوه وی، مثل ثبت نام در مدرسه خوب، ایجاد خانواده آرام و به دور از تعارض، نظارت بر فرزند، ارتباط با مدرسه و معلم را  فراهم کند.

این کارشناس برنامه‌ریزی تحصیلی، تصریح کرد: مدرسه در جایگاه سوم می‌تواند با شناخت از دانش‌آموز، فضایی را برای دانش‌آموز فراهم کند تا وی نسبت به مدرسه، معلمان، دوستان و درس‌های مختلف احساس خوبی داشته باشد که این احساس خوب باعث انگیزه، تلاش و موفقیت خواهد شد.

کوچکی گفت: جامعه، نقش مهمی در القای معنی موفقيت دارد. جامعه می‌تواند به موفقیت‌هایی که یک شبه و به دلیل وضعیت بد اقتصادی به دست می‌آید اهمیت نداده و موفقیت‌هایی بر اساس استعداد، تلاش و برنامه‌ریزی را ارزش بداند و در این صورت دانش آموزان نیز، مسیر درستی را انتخاب کرده و نسبت به آن احساس خوبی خواهد داشت.

والدین حس موفقیت تحصیلی فرزندان را تقویت کنند

کارشناس مسئول آموزش متوسطه مدیریت آموزش و پرورش کاشان نیز به خبرنگار ایسنا گفت: خانواده‌ها به جای انتقاد از کسر نمره‌ها و کمبودها می‌توانند فرزندان خود را به دلیل تلاشی که داشته‌اند، مورد توجه قرار دهند حتی اگر به اندازه یک نمره باشد تا حس موفقیت آن‌ها را تقویت کند.

سعید مکاریان نوش‌آبادی، اظهار کرد: خانواده‌ها باید توجه داشته باشند موفقیت در تحصیل هر چند که مهم است، اما فقط یکی از جنبه‌های رشد فرزند محسوب می‌شود و نمی‌تواند موفقیت در زندگی آینده آن‌ها را تضمین کند.

وی ازود: اگر خانواده‌ها می‌خواهند فرزندان به موفقیت برسند باید توانایی‌های آن‌ها را بشناسند و تسهیلات لازم را برایشان فراهم کنند تا هویت خود را کشف کنند و خود را آن‌گونه بپذیرید که هستند.

کارشناس مسئول آموزش متوسطه مدیریت آموزش و پرورش کاشان، تصریح کرد: برخی خانواده‌ها، در تابستان تلاش می‌کنند که فرزند خود را در یک مدرسه به اصطلاح ممتاز ثبت نام کنند، اما با شروع سال تحصیلی هیچ ارتباطی با مدرسه و هیچ نظارتی بر فرزند خود ندارند و مسئولیت خود را به مدرسه و معلم واگذار می‌کنند.

وی گفت: برنامه‌های آموزشی ارائه شده در مدرسه‌های ایران از نظر محتوا تفاوت چندانی با نظام‌های آموزشی دنیا ندارد، اما اضطراب، عدم اعتماد به نفس، فقدان مهارت‌های ارتباط مؤثر با خود و دیگران از جمله مشکلات دانش آموزان ما در مدرسه و حتی در دانشگاه است.

والدین، تمرکز افراطی روی نمرات نداشته باشند

کارشناس مسئول آموزش متوسطه مدیریت آموزش و پرورش کاشان، تصریح کرد: خانواده‌ها توجه بسیاری به رشد ذهنی و کسب نمره فرزندان خود دارند که این تمرکز افراطی مانع از ایجاد تعادل بین رشد عاطفی، اجتماعی و پرورش انسان سالم شده است.

مکاریان افزود: پژوهش‌ها نشان داده است در صورتی که خانواده‌ها به رشد عاطفی و اجتماعی فرزندان خود توجه کنند، یادگیری و پیشرفت درسی آن‌ها نیز افزایش خواهد یافت، اما واقعیت آن است که مدرسه و دانشگاه، با تنوع و فراوانی محتوای آموزشی فرصتی برای کسب مهارت‌های زندگی به دانش آموزان و دانشجویان نمی‌دهد و در این میان انتظار خانواده‌ها و تعریف آن‌ها از موفقیت به گونه‌ای است که فرزندان را در مسیر ناهموار از موفقیت در زندگی انداخته است به طوری که آمادگی آن‌ها برای ورود به میدان واقعیت‌های زندگی در فاصله‌ای زیاد از دانش‌آموختگان نظام‌های آموزشی دنیا است.