شايد بتوان قديمي‌ترين سلاح سرد ايران را به عصر حجر مياني متعلق دانست که حدود يک‌هزار و 200 سال با آن فاصله داريم. سنگ‌هايي که بشر تراش داد تا بتواند از آن به‌عنوان ابزاري براي بريدن بسازد.

به گزارش ايسنا، آثار به‌دست آمده از غار مسکوني «هوتو» و «کمربند» در نزديک بهشهر فعلي، حکايت از اين دارد که بشر حدود شش‌هزار سال قبل از ميلاد، به‌صورت هنرمندانه، از سنگ چخماق، داس‌هايي با دندانه‌هاي مضرس ساخته تا به وسيله‌ي آن غلات، گندم و جو را درو کند.

نخستين فلز کشف‌شده در جهان، مس است که حدود هفت‌هزار سال پيش، از آن استفاده مي‌شد. فلز از گذشته‌هاي دور به‌عنوان ماده اوليه قابل اعتماد و مستحکم در خدمت تامين نيازهاي مصرفي و روزمره، کم‌کم به‌عنوان ماده‌اي براي ساخت وسايل تزئيني و ساخت آثاري با ارزش استفاده مي‌شد.

ايران نيز از هزاره‌هاي پيش از ميلاد، در توليد آثار هنري از فلز سهم شايسته‌اي را به خودش اختصاص داده و آثار با ارزشي از دوره‌هاي ماد، هخامنشي و ساساني در دوران ايران باستان و دوره‌هاي سلجوقي و صفوي و حتي در دوران معاصر توسط فلزکاران هنرمند ايراني ساخته شده که در حال حاضر در گنجينه‌هاي هنري يا توسط مجموعه‌داران اين آثار نگهداري مي‌شود.

در طول تاريخ هنر ايران، آثار هنري فلزي از جمله طلا، نقره، مس، برنج و مفرغ ساخته شده است، اما ايرانيان از آهن، ورشو، فولاد و روي استفاده بسياري مي‌کردند. دواتگري، حکاکي، انواع قلمزني، مليله‌کاري، مينا کاري، طلاکوبي روي فولاد، فيروزه‌کوبي، مس‌کوبي، نقره‌کوبي، قفل‌سازي، ساخت اسلحه‌هاي سرد و گرم، زيورآلات فلزي و ضريح‌سازي از عمده هنرهاي مرتبط با فلز در ايران محسوب مي‌شود.

ساخت و تزيين وسايل فلزي مانند خنجر، شمشير، نيزه، چاقو و قندشکن گروه‌هاي ديگري از هنرهاي مرتبط با فلز ايران است که در بسياري از موارد با ساخت و پرداخت و تزئينات هنرمندانه همراه مي‌شود.

زنجان و شهر مهريز در استان يزد از مراکز مهم توليد چاقو و سلاح سرد در ايران بوده‌اند و در کارگاه‌هاي ساخت سلاح سرد از صدف، شاخ گوزن، سيم، ورشو و در برخي موارد طلا، نقره و نگين‌هاي فيروز و ياقوت استفاده مي‌کردند.

مرغوب‌ترين نوع چاقوهاي زنجان قلم‌تراش است که ساخت آن از دوره صفويه و همزمان با گسترش و رشد خط نستعليق رواج يافته است.

قديمي‌ترين چاقوي به‌دست آمده در زنجان متعلق به 18 قرن پيش و از مجموعه‌ مردان نمکي در معدن نمک چهرآباد روستاي حمزه‌لو است. دسته‌ اين چاقو از شاخ بز است که با استفاده از دو ميخ به تيغه‌اي که مقداري زنگ زده متصل شده است.

غلاف اين چاقو از جنس چرم و با بندي به لباس مرد نمکي متصل بوده است. مي‌توان اين چاقو را اولين و قديمي‌ترين سند مربوط به صنعت چاقوسازي در زنجان دانست.

در حال حاضر هنرمندان بسياري به ساخت انواع چاقوها در اين شهر مشغول هستند و اين هنر - صنعت کهن را حفظ کرده‌اند.

به‌تازگي نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در جلسه علني 12 آبان‌ماه با پيشنهاد کميسيون قضايي براي الحاق دو تبصره به ماده 617 قانون مجازات اسلامي موافقت کردند که به موجب آن، حمل و واردات سلاح سرد شامل قمه، شمشير، چاقوي ضامن‌دار، ساطور، قداره و پنجه بوکس و نيز ساير ادواتي که در درگيري فيزيکي کاربرد دارد ممنوع و جرم محسوب مي‌شود و کسي که مرتکب اين جرم شود به حداقل مجازات مقرر در اين ماده، محکوم و واردکننده نيز به جزاي نقدي درجه 6 حسب مورد محکوم مي‌شود.

با آن‌که توليد، عرضه يا حمل ادوات موضوع اين قانون در موارد ورزشي، نمايشي، آموزشي و نياز ضروري اشخاص براي استفاده شغلي يا دفاع شخصي پس از دريافت مجوز بلامانع است، اما بسياري از هنرمندان به اين قانون معترض هستند و کمپيني براي اين کار راه‌اندازي کرده‌اند. گروهي از هنرمندان اين رشته معتقدند با اجرايي شدن اين ماده قانوني، خريدن اين صنايع دستي از رونق مي‌افتد و اين هنر به مرور زمان از بين مي‌رود.