نصف جهان: يک کارشناس و پژوهشگر محيط زيست از اشتباه سازمان حفاظت محيط زيست در رهاسازي زيرگونه‌اي خطرناک از افعي‌هاي گرزه در استان خراسان رضوي خبر داد.

سيد مهدي کاظمي اظهار کرد: جانوري که زيستگاه آن زاگرس و بخشي از البرز است و بايد در همين مناطق رهاسازي شود، حالا به دليل شباهتش به زيرگونه ديگري از افعي‌هاي گرزه اشتبا‌هي در منطقه کپه‌داغ در خراسان رضوي رهاسازي شده است. اين رهاسازي اشتباه، علاوه بر ايجاد تغيير در تنوع ژنتيکي جانوران کپه داغ و منجر شدن به توليد جانوران دورگه، خطري بزرگ براي انسان محسوب مي‌شود چرا که گزش اين افعي تازه وارد به طبيعت خراسان رضوي مرگبار است.

کاظمي افزود: اين زيرگونه از افعي‌هاي گرزه که توسط آتش‌نشاني تهران به سازمان حفاظت محيط زيست تحويل شده بودند به جاي آنکه در خاستگاهشان يعني مناطق کوهستاني زاگرس و البرز رهاسازي شوند توسط دفتر حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست به خراسان رضوي منتقل و در منطقه کپه داغ رهاسازي شده‌اند. جايي که گونه مهاجم محسوب شده و علاوه بر ايجاد خطر گزش‌هاي مرگبار، مي‌توانند با طي جفتگيري با زيرگونه ديگر افعي‌هاي گرزه دورگه‌هايي خطرناک تر توليد کنند.

اين کارشناس محيط زيست اضافه کرد: در سال گذشته علاوه بر اين رهاسازي نادرست، تعداد بالاي 500 حلقه افعي جعفري و 300 حلقه افعي شاخدار در شرق ايران در دو منطقه رهاسازي شده‌اند در حالي که تمام اين مار‌ها از يک منطقه جمع آوري نشده اند و اين رهاسازي‌ها با عث افزايش گزش در اين مناطق و همچنين کم تأثير شدن اثرات پادزهر شده، زيرا با توجه به تنوع زهر مار‌ها در مناطق مختلف و تهيه و توليد پادزهر‌هاي منطقه‌اي با اين رهاسازي‌هاي غير علمي و غير اصولي علايم گزش نيز در مناطق مختلف تا حدي فرق مي‌کند.

کاظمي با بيان اينکه کفچه مار، افعي قفقازي و... جزو مار‌هاي استراتژيک در تهيه پادزهر هستند، گفت: يکي از دلايل کاهش اين مار‌ها در مناطق مختلف رهاسازي‌هاي غير اصولي اين جانوران است، چون اين جانوران حتي در صورت سالم بودن به علت داشتن قلمرو در منطقه‌اي غير از زيستگاه اصلي شان بعد از چندين سال نسلشان يا محکوم به نابودي و دورگه شدن است.

وي با اشاره به اينکه تا به حال در هيچ جاي دنيا از زهرمار زهرآگين تکثير شده در توليد پادزهر استفاده نکرده اند گفت: به علت تنوع مواد داخل زهر با توجه به منطقه جغرافيايي مختلف براي يک گونه از مار‌هايي که به صورت مصنوعي تکثير شده‌اند براي توليد پادزهر استفاده نمي‌شود، اما در کشور ما طرحي با بودجه بيت المال براي تکثير مار‌هاي سمي براي توليد پادزهر ارائه شده که ضربه‌اي جبران ناپذير به نظام سلامت کشور است.