نصف جهان: تالاب بین المللی گاوخونی این روزها به دفنگاه پسماندهای ویژه و لجن های نفتی و اسیدی تبدیل شده است.

پسماندهای اسیدی و ضایعات نفتی در ضلع شمالی تالاب بین المللی گاوخونی و در دو کیلومتری کوه سیاه اواسط هفته گذشته تخلیه شده است. به نظر می‌رسد این ضایعات توسط یک تانکر ۱۰ تنی در این محدوده رهاسازی شده باشد و فرد یا افراد خاطی هنوز شناسایی نشده‌اند.

تخلیه ضایعات نفتی در شرق اصفهان به ویژه شهرستان نائین بارها اتفاق افتاده اما به گفته اهالی و فعالان محیط زیست منطقه تاکنون به آن رسیدگی نشده است، می‌افزاید: مدت زیادی است که شهرستان نائین درگیر معضل تخلیه پسماند ویژه نفتی اسیدی است و به گفته مردم محلی این موضوع بارها با ادارات حفاظت محیطزیست و منابع طبیعی شهرستان مطرح شده است.

به گفته کارشناسان محیط زیست، لجن‌های تخلیه شده بیشتر لایه‌های سطحی و در درجه اول خاک را آلوده می‌کند اما تأثیر آن بر منابع آب زیرزمینی در درجه دوم است زیرا به عمق نفوذ مواد آلاینده بستگی دارد اما ترکیبات آلی فرار خاک را از حالت احیا خارج کرده و حیات خاک را می‌گیرد.

تالاب بین المللی گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زاینده رود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد. روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در دو دهه اخیر به دلیل نبود آب بسیاری از زیستمندان تالاب گاوخونی از جمله ماهی‌ها، وُحوش، خزندگان و انواع پرندگان بومی از بین رفته‌اند.

کارشناسان و دانشگاهیان همواره نسبت به تبعات خشکی تالاب گاوخونی هشدار می‌دهند زیرا اگر تالاب گاوخونی کامل خشک شود به کانون خطرناک ریزگردهای سمی تبدیل خواهد شد که تا شعاع ۱۰۰۰ کیلومتری و ۱۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد. با وجود این‌ها گاوخونی همچنان پنجه در پنجه بی تدبیری چشم در انتظار آب است.

به گفته حسین اکبری معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست استان اصفهان به جز مقدار بسیار ناچیز ۴۱ میلیون متر مکعب در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ تقریباً در دو دهه اخیر، هیچ حقابه‌ای به تالاب گاوخونی داده نشده و در روند توسعه ناپایدار و بارگذاری‌های بیش از حد ظرفیت حوضه آبی زاینده رود، امروز شاهد خشکی این تالاب بین المللی هستیم و هم اکنون صد در صد این تالاب خشک است./ ندا سپاهی