بندر خشک، پایانه‌ای ترکیبی در خشکی است که به بندری ساحلی متصل و تجهیزات لازم و کـافی بـرای میزبانی از چند شیوه حمل و نقل شامل جاده‌ای، ریلی و هوایی در آن در نظر گرفته می‌شود و مشتریان می‌توانند کالا‌های خود را با استفاده از شیوه‌های مختلف به این بندر ارسال کنند یا از آن تحویل بگیرند.

خدماتی نظیر انبارسازی کالا، نگهداری کانتینر‌های خالی، تعمیرات کانتینر، امور گمرکی و ترخیص و پشتیبانی کالا نیز در بنادر خشک ارائه می‌شود.

اصفهان به عنوان صنعتی‌ترین استان کشور، از ظرفیت‌های اقتصادی مهمی برای تبدیل شدن به شاهراه صادرات و واردات کشور برخوردار است.

بندر خشک، فرصت ناب سرمایه گذاری و رشد اقتصادی

سازمان بنادر و دریانوردی ایران در دی‌ سال ۱۳۹۲، برای اولین بار با انتشار یک اطلاعیه از آغاز فعالیت خود در خصوص توسعه بنادر خشک در مناطق مختلف کشور خبر داد و در همین راستا دولت این سازمان را که از زیرمجموعه‌های وزارت راه و شهرسازی است، ملزم به ایجاد کارکرد‌هایی همچون، انتقال کانتینر بین گونه‌های مختلف حمل و نقل، انجام سایر عملیات متعارف در پایانه‌های کانتینری بندری، انجام خدمات گمرکی و ارائه خدمات لجستیکی برای بنادر خشک در کشور کرده است.

 دهکده لجستیک اصفهان که بندر خشک در در زیر مجموعه آن قرار دارد از طرف وزارت راه و شهرسازی ساماندهی شده و در حال حاضر این طرح با نام دهکده لجستیک مطرح است.

به گفته طغیانی نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی دهکده لجستیک در سند آمایش اصفهان مکان یابی و سرمایه گذار در قالب شرکت برایش تعیین شده است.

زمین این بندر فراهم و هم نزدیک به ریل و فرودگاه و حمل و نقل زمینی است، از طرفی نه نیاز به آب زیاد دارد و نه از لحاظ زیست محیطی مشکل ساز است.

طبق قانون بندر خشک با مشارکت بخش خصوصی دایر می‌شود و این طرح با همکاری همه جانبه سازمان‌های سهام دار و حمایت دولت می‌تواند سریعتر به سرانجام برسد.

زمین بندر خشک اصفهان جانمایی شد، اما واگذار نشد

صمیمی مدیر عامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک راه ابریشم گفت: سال ۹۲ پیرو مصوبه هیئت دولت، طرح ایجاد بندر خشک در اصفهان تصویب شد.

سال ۹۳ مقرر شد سرمایه گذاران این طرح، اتاق بازرگانی، شهرداری، اتاق تعاون، اتحادیه حمل و نقل جاده‌ای استان اصفهان و یک شرکت خصوصی باشد که در نتیجه برای طرح احداث بندر خشک، شرکتی با نام بندر خشک کاروان اصفهان تشکیل شد.

بندر خشک اصفهان با مساحت حدود ۸۳۰ هکتار در ۳۰ کیلومتری و منطقه ویژه اقتصادی نیز با مساحت افزون بر سه هزار هکتار در ۴۵ کیلومتری شرق اصفهان جانمایی شده که امکان دسترسی آن به شبکه ریلی کشور به عنوان یکی از امتیاز‌های مهم وجود دارد.

محمد اسلامی وزیر وقت راه و شهرسازی در نخستین سفر استانی خود به زادگاهش قول داد تا راهکار‌ها و مشکلات تأسیس بندر خشک در استان اصفهان و شهرستان شهرضا را در دولت مطرح و پیگیری کند، چند هفته پس از انتشار سخنان وی در رسانه‌ها، محمد علی شجاعی، معاون وقت هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری اصفهان با اشاره به اینکه طرح احداث بندر خشک در این استان مراحل نهایی خود را طی می‌کند از اجرایی شدن این طرح در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

محسن مهرعلیزاده استاندار سابق اصفهان گفته بود: تیمی بسیار قوی برای پیگیری مسائل بندر خشک تعیین و تمامی مجوزهای لازم برای تأسیس این بندر در اصفهان اخذ شده اما منتظر نظر وزارت راه و شهرسازی و کمیسیون‌های مربوطه هستیم.

شرکت سرمایه گذار همه شرایط گرفتن مجوز اهلیت را کسب کرده است

مدیرعامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک راه ابریشم گفت: سال ۹۷ از طرف وزارت راه و شهرسازی تصمیم گرفته شد که آیین نامه مراکز لجستیک جایگزین بندر خشک شود که بندر خشک در حقیقت در دل همان دهکده لجستیک تعریف می‌شود.

وقتی در سال ۹۷ سرمایه گذار اصلی برای این طرح مشخص شد؛ استعلام‌های ۱۴ گانه دستگاه‌های اجرایی به ویژه محیط زیست اخذ و فراخوان تعیین مشاورطی شد و با انتخاب شرکت صنعتی البرز، مطالعات راهبردی آغاز شد.

به گفته وی در صورتی اهلیت شرکت سرمایه گذار تایید نهایی می‌شود که افزایش سرمایه داشته باشید و شرکت سرمایه گذار سرمایه یک میلیارد و هشتصد هزار تومانی را بیش از هزار میلیارد ریال دیگر افزایش داد و نام شرکت که به نام بندر خشک کاروان بود به شرکت بین المللی لجستیک راه ابریشم تغییر یافت.

اهلیت شرکت سرمایه گذار گرفته شد، اما مجوز موافقت اصولی صادر نشد

مدیر عامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک گفت: با وجود اتمام مطالعات و پیگیری‌های شبانه روزی و اخذ اهلیت شرکت دستگاه‌های مرتبط مجوز صدور موافقت اصولی را صادر نکردند و راه آهن به عنوان سازمان مسئول نماینده دولت در این طرح معرفی شد.

وی گفت: در نهایت به ما ابلاغ شد که اگر می‌خواهید موافقت اصولی را بگیرید باید مالکیت زمین به نام راه آهن جمهوری اسلامی ثبت شود که این امر کاملا با اصل ۴۴ قانون اساسی مغایرت دارد.

دعوا بر سر مالکیت زمین، مشکل اصلی بندر خشک اصفهان

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: نکته مهم در واگذاری زمین این است که اختلاف بین سرمایه گذار و نهادی که از طرف وزارت راه برای مالکیت زمین معرفی شده که در حقیقت همان اداره راه آهن اصفهان است وجود دارد.

به گفته طغیانی پیش از این از طرف خود وزارتخانه قرارداد بسته می‌شد، اما الان حدود یک سال است که اداره راه آهن متکفل این طرح شده و مالکیت باید از طریق منابع طبیعی به راه آهن واگذار و در نهایت با شرکت سرمایه گذار قرارداد بسته شود. اما سرمایه گذار این شرایط را قبول ندارد و مدعی است مالکیت زمین‌ها باید به خودش واگذار شود.

عبدالوهاب سهل آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در سال ۹۸  در خصوص آخرین وضعیت طرح تأسیس بندر خشک در اصفهان به خبرنگاران گفته بود: به نظر می‌رسد دولت در ارتباط با موضوع تأسیس بندر خشک در اصفهان سردرگم مانده و گویی به تازگی متوجه شده، بخش خصوصی نمی‌تواند متولی بندر خشک در اصفهان باشد.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: شرط شرکت سرمایه گذار این است که مالکیت زمین مرحله به مرحله به خودش منتقل شود تا اجرای طرح را آغاز کند از طرف دیگر نگرانی وزارت این است که ممکن است زمین را به سرمایه گذار منتقل کنیم، اما در نهایت، طرح آنطور که انتظار داریم پیش نرود.

اسدالله احمدی ونهری، مدیر کل پیشین گمرکات استان اصفهان هم در سال ۹۵ گفته بود: طرح تأسیس بندر خشک در استان اصفهان تنها در حد صحبت و گمانه زنی بوده است.

به گفته طغیانی هر چند بخشی از این کار، حمل و نقل ریلی است، اما در نهایت باید توافقی بین راه آهن و سرمایه گذار شود. امیدواریم با پیگیری‌های استانداری و مدیران راه و شهرسازی و همکاری راه آهن این مشکل برطرف و هر چه زودتر اجرای این طرح که نقش مهمی در رشد اقتصادی استان اصفهان و به ویژه منطقه شرق اصفهان دارد آغاز شود.

هنوز تکلیف  مشخص نشده و همه چیز در حد حرف است

مدیرعامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک گفت: طبق قانون باید مالیک زمین به سرمایه گذار واگذار شود، وقتی اسلامی وزیر راه وقت هم به اصفهان آمد بر روی این امر تاکید کرد، اما هنوز راه آهن زیربار این امر نرفته است.

به گفته صمیمی  در آخرین جلسه‌ای که داشتیم گفتند راه آهن مالکیت را نمی‌خواهد و قرار است اول زمین در اختیار راه آهن قرار داده شود و از طریق این دستگاه، زمین به سرمایه گذار واگذار شود که این مورد هم خودش جای بحث دارد و باید موارد قانونی آن بررسی شود.

در نهایت قرار است جلسه‌ای مشترک با معاونت طرح و برنامه وزارت راه و شهرسازی و مدیرکل لجستیک راه آهن داشته باشیم تا موافقت نامه سه جانبه تحقق پیدا کند و تصمیم نهایی گرفته شود.

با تمام قوا برای شروع کار آماده ایم

 مدیرعامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک گفت: با توجه به کمبود آب و خشکسالی به ویژه در شرق اصفهان سرمایه گذاری در این منطقه خیلی مهم است و می‌تواند صرفه اقتصادی بالایی داشته باشد. اگر این اتفاق بیفتد ۳ تا ۵ هزار شغل در این منطقه ایجاد می‌شود.

از دستگاه‌های اجرایی انتظار داریم هرچه سریعتر به این موضوع رسیدگی کنند و با همدلی کمک کنند تا مرحله اول این طرح را که اجرای آن دو تا سه سال زمان می‌برد شروع کنیم.به گفته مدیرعامل شرکت بین المللی دهکده لجستیک ما تعهد می‌دهیم که شرکت از نظر سرمایه گذاری هیچ مشکلی ندارد و آماده شروع کار است.

مقررات اداری، سد راه بندر خشک

عباس حاج‌رسولی‌ها رئیس کمیسیون اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: بندر خشک از مهمترین طرح‌های اقتصادی اصفهان است ،  ۱۰ سال پیش در شورای شهر پیگیر اجرای این طرح بودیم، اما مقررات اداری اجرای این طرح را سال‌ها به تعویق انداخته است.

 بندر خشک اصفهان در دولت‌های مختلف پیگیری شده، اما به نتیجه نرسیده است.

به گفته حاج رسولی‌ها راه‌اندازی بندر خشک در شرق اصفهان (سجزی)، مزیت رقابتی برای استان و محلی برای توسعه صادرات و واردات خواهد بود.

 راه آهن هیچ دخل و تصرف و اطلاعاتی درباره پروژه بندر خشک ندارد!

محمدعلی قادری مدیر روابط عمومی راه‌آهن اصفهان گفت: راه آهن هیچ دخل و تصرفی درباره موضوع دهکده لجستیک یا همان بندر خشک ندارد و ما هیچ اطلاعاتی هم درباره این قضیه نداریم که بخواهیم درباره آن مصاحبه کنیم. هنوز درباره دهکده لجستیک از طرف وزارت راه و شهرسازی برای ما چیزی ابلاغ نشده است

به گفته وی، زمانی که این پروژه به پایان و بهره برداری برسد ، اگر راه اهن هم در آن سهمی داشته باشد و به ما واگذار  شود ، بعد از آن با خبرنگاران در این باره صحبت می کنیم.

نوید راه اندازی بندرخشک اصفهان

امیررضا نقش سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان گفت: احداث دهکده لجستیک یا به تعبیری بندر خشک در استان در دولت‌های مختلف پیگیری شده، اما به سرانجام نرسیده است با این وجود می‌توان افتتاح آن را در چند ماه آینده نوید داد.

وی گفت: بر همین اساس جلسه‌ای ترتیب دادیم تا تمام عوامل و ذینفعان مرتبط با این طرح برای تبادل نظر گرد هم آیند که نتایج خوبی نیز از آن بدست آمد.با هماهنگی تمام دستگاه‌های اجرایی و شرکت سرمایه گذار، این دهکده لجستیک به سرانجام خواهد رسید و با توجه به خط ریلی موجود در منطقه می‌توان شاهد توسعه بیشتر صادرات استان بود.

اداره کل راه و شهرسازی  استان اصفهان از هرگونه مصاحبه درباره این گزارش امتناع ورزید.

هرچند تأسیس بندر خشک راه حل مناسبی برای حل مشکل اشتغال است، اما اجرای آن بدون برنامه ریزی و توجه ویژه مسئولان چیزی جز هدر رفتن وقت و سرمایه به دنبال ندارد.

بندر خشک، همانند طرح‌های بسیاری در استان اصفهان در همان مرحله اولیه صدور مجوز و تعیین مالکیت بر زمین مانده و سال هاست که تصمیم گیری در مورد آن به نتیجه نرسیده است. اگر طرحی دارای مزیت است چرا برای رفع موانع اجرای آن همکاری موثر و مدیریت واحد صورت نمی‌گیرد؟