ولادیمیر پوتین رییس فدراسیون روسیه با امضای فرمانی استقلال دو استان جدایی طلب شرق اوکراین به نام های "لوهانسک" و "دونتسک" را به رسمیت شناخت و مجوز ورود ارتش روسیه به این دواستان اوکراین را صادر کرد.

اما دو استان شرق اوکراین که از سال 2014 ناآرام شده و کنترل نیمی از آنها به دست شورشیان جدایی طلب طرفدار روسیه افتاده، کجاست؟

بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این دو استان که در مجموع به عنوان منطقه " دونباس" شناخته می شوند در شرق اوکراین و در نزدیکی مرز با روسیه قرار دارند. نیمی از این منطقه هم اینک در کنترل شورشیان جدایی طلب طرفدار روسیه و نیمی دیگر در کنترل ارتش اوکراین است. صنایع اصلی مستقر در این منطقه شامل استخراج زغال سنگ و تولید فولاد است.

این منطقه روی هم بیش از 3/6 میلیون نفر جمعیت دارد که اکثریت آنها روس تبار بوده و به زبان روسی سخن می گویند. بخش بزرگی از جمعیت کنونی این منطقه نتیجه مهاجرت کارگران روسی برای کار در معادن و صنایع فولاد آنجا پس از جنگ جهانی دوم و در دوران اتحاد جماهیر شوروی سابق است.

دولت روسیه در سال های اخیر بیش از 720 هزار پاسپورت روسی را برای حدود یک پنجم از جمعیت دونباس صادر کرده و بر این اساس آنها هم اینک شهروند روسیه محسوب می شوند و به همین دلیل هم روسیه خود را برای مداخله نظامی در آنجا برای حفاظت از جان و مال اتباعش محق می بیند.

بحران منطقه دونباس از آوریل سال 2014 آغاز شد، یعنی همزمان با ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه به خاک روسیه، جدایی طلبان طرفدار روسیه در این دو استان اوکراین علم شورش برداشته و با تصرف ساختمان های دولتی خود را " جمهوری های مردمی" اعلام کردند.

ارتش اوکراین اقدام به مقابله کرد و از آن سال یک جنگ داخلی در این منطقه جریان دارد که منجر به مرگ بیش از 14 هزار نفر از دو طرف در 8 سال گذشته شده است.

دولت اوکراین و کشورهای غربی، روسیه را به حمایت نظامی و مالی از جدایی طلبان متهم می کنند، اتهامی که مسکو آن را رد می کند.

از حواشی بحران منطقه دونباس اوکراین، سقوط یک فروند هواپیمای مسافربری مالزیایی بر فراز این منطقه در سال 2014 بود که هم اینک نیز مسئول دقیق این حادثه که منجر به مرگ 298 سرنشین هواپیمای مسافربری شد، معلوم نشده است. تیم بازرسان بین المللی در نتیجه تحقیقات خود ادعا کردند موشک شلیک شده به هواپیمای مسافربری، موشکی روسی بوده و احتمالا از سوی روسیه در اختیار جدایی طلبان دونباس قرار داده شده بوده؛ اما روسیه هرگونه دخالت خود در این حادثه را رد کرده است.

پس از اینکه جدایی طلبان دو جمهوری خودخوانده لوهانسک و دونتسک از سال 2014 قدرت را به دست گرفتند، در ماه می همان سال با برگزاری یک همه پرسی اعلام استقلال کردند. آنها اعلام کردند نتیجه همه پرسی رای مثبت بیش از 90 درصد از جمعیت دونباس به استقلال از اوکراین بوده است.

دو جمهوری خودخوانده سپس از روسیه و جامعه بین المللی درخواست کردند استقلال آنها از اوکراین را به رسمیت بشناسند. اما روسیه از این اقدام سرباز زده بود تا روز دوشنبه که ولادیمیر پوتین با صدور فرمانی استقلال این دو منطقه را تحت عنوان " جمهوری خلق لوهانسک" و " جمهوری خلق دونتسک" به رسمیت شناخت و نیروهای مسلح روسیه را مسئول تامین امنیت و حفظ صلح در این منطقه اعلام کرد.

هر یک از دو جمهوری خود خوانده هم اینک رییس جمهوری خودخوانده خود را دارد؛ "دنیس پوشیلین" در سال 2018 به عنوان رییس جمهوری خلق دونتسک و "لئونید پاسچنیک" نیز رییس جمهوری خلق لوهانسک است.

به رسمیت شناختن استقلال این دو جمهوری خودخوانده از سوی روسیه عملا به "توافقات صلح مینسک" پایان می دهد که هرگز به طور کامل اجرایی نشد. این قراردادها که در سال‌های 2014 و 2015 بین روسیه و اوکراین و به میانجیگری آلمان و فرانسه امضا شد، خودمختاری داخلی این دو استان اوکراین را تحت حاکمیت دولت اوکراین به رسمیت شناخته بود.

روسیه پیشتر نیز در اقدامی مشابه استقلال دو منطقه جداشده گرجستان - آبخازیا و اوستیای جنوبی - را پس از یک جنگ کوتاه مدت با گرجستان در سال 2008 به رسمیت شناخته است. روسیه از آن زمان نیروهای خود را در این مناطق مستقر کرده و به مردم آنها شهروندی روسیه را اعطا کرده است.