در روزهایی که سرانه مصرف ماهی و آبزی در کشور به نصف میانگین جهانی هم نمی‌رسد، واردات ماهی‌هایی از قبیل تیلاپیا همین بازار کم و بیش بی رونق داخلی را هم به حاشیه برده تا دست تولیدکنندگان داخلی بیش از پیش تنگ‌ شود. وارداتی که نه صرفه اقتصادی را برای مصرف‌کننده به همراه دارد و نه تنوع آنچنانی به بازار می‌بخشد؛ بلکه تنها جیب واسطه و واردکننده را پرتر می‌کند.

این روزها بخش عمده‌ای از واردات محصولات آبزی کشور را ماهی تیلاپیا به خود اختصاص داده است. ماهی ای که به گفته مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان کشور در دنیا به عنوان ماهی فقرا نامیده می‌شود اما در ایران با گران‌ترین قیمت به دست مصرف‌کننده می‌رسد و محصولی لوکس معرفی می‌شود.

بر اساس آمارها میزان صادرات شیلات کشور در سال گذشته بالغ بر 320 میلیون دلار بوده است در حالی که به میزان یک ششم این ارزآوری را ماهی تیلاپیا وارد کرده‌ایم. این اظهار نظر ارسلان قاسمی در حالی عنوان می‌شود که به گفته وی، ماهی تیلاپیا برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه همانند کودکان و زنان باردار مناسب نیست چرا که میزان امگا 9 این ماهی و درصد چربی قابل رسوب آن در عروق بالا بوده و از طرفی کیفیت گوشت آن مناسب است.

وی با بیان اینکه بحث واردات ماهی و شیلات را باید از دو منظر مورد بررسی قرار داد، گفت: بخشی از واردات به محصولات و مواد اولیه مربوط می‌شود که شامل ماهی تن است. از آنجا که اکنون مشکل تأمین مالی تن در کارخانجات تن وجود دارد بنابراین با واردات تن، کارخانجات داخلی فعال می‌شوند و این امر ارزش افزوده در کشور ایجاد می‌کند.

قاسمی بیان کرد: با این جنبه واردات موافقیم و تا زمانی که بتوانیم در حد نیاز داخل تولید ماهی تن داشته باشیم، از آن حمایت هم می‌کنیم.

«نه» به واردات تیلاپیا

مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان کشور با تأکید بر اینکه بخشی دیگر از واردات شیلات کشور به واردات ماهی‌هایی از قبیل تیلاپیا باز می‌گردد، ادامه داد: ماهی تیلاپیا در واقع محصول نهایی است که به صورت مستقیم وارد بازار داخلی می‌شود در حالی که ما نیازی به واردات آن نداریم.

وی با بیان اینکه این واردات تأثیر مستقیم بر بازار داخلی می‌گذارد و تولیدات داخلی را دچار چالش می‌کند، اضافه کرد: ماهی تیلاپیا به لحاظ کیفی هم قابل قبول نیست. از طرفی بر روی قیمت محصولات داخلی هم اثر سوء می‌گذارد.

قاسمی اظهار داشت: بر اساس اطلاعات گمرک سال گذشته رقمی معادل 55 میلیون دلار تنها واردات ماهی تیلاپیا داشته‌ایم. به عبارتی به میزان یک ششم صادرات شیلات کشور، واردات تیلاپیا انجام داده‌ایم. این در حالی است که بر خلاف تراز منفی صادرات محصولات کشاورزی، تراز صادرات شیلات در سال گذشته به همت تولیدکنندگان داخلی مثبت بوده است.

وی تأکید کرد: اکنون واردات ماهی تیلاپیا آزاد است و با وجود چند برابر کردن و بالا بردن تعرفه‌های آن هنوز هم شاهد استقبال برخی از واردات این محصول هستیم.

وی گفت: در زمان تحریم‌ها، تخم چشم زده ماهی فرانسوی وارد کشور شد که متأسفانه ویروسی همراه با این بچه‌ماهی‌های فرانسوی وارد و نژاد ماهی‌های ایرانی را نابود کرد.

وی با بیان اینکه اکثر بچه‌ ماهی‌های وارد شده به کشور از فرانسه است، افزود: اکنون نژاد ماهی‌های ایرانی بسیار کم است و به عبارتی بچه ‌ماهی‌های ایرانی نابود شده اند.

وی ادامه داد: البته واردات بچه‌ ماهی به علت کوتاه بودن دوره رشد این ماهی‌ها، برای کسانی که می‌خواهند ماهی را پروار کنند بسیار باصرفه است اما چنین وارداتی در صورت تولید آبزی با هدف پروار و تخمگیری به زیان خواهد بود.

گودرزی با بیان اینکه ماهی ایرانی به نسبت گونه فرانسوی از مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌ها برخوردار است، تأکید کرد: از طرفی ماهی ایرانی ارزان‌تر است چرا که هزینه واسطه وحمل ونقل نیز برای آن وجود ندارد.

وی تأکید کرد: بچه‌ماهی‌های فرانسوی پیش از ورود به کشور در مقصد عقیم می‌شوند تا امکان تولیدمثل آنها در کشور واردکننده وجود نداشته باشد و کشور واردکننده همواره به واردات این محصول محتاج باشد.