دریا قدرتی پور: طی یک دهه اخیر تعداد زنان معتاد در ایران دو برابر شده است. زنانه تر شدن اعتیاد البته تنها مختص کشور ما نیست؛ این اتفاقی است که به گفته معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر اکنون به یک اپیدمی جهانی تبدیل شده است.

در ده سال اخیر، بیش از 40 هزار نفر براثر مصرف مواد مخدر جان داده‌اند که در میان آنها آمار زنان معتاد نیز کم نیست. آمارهایی که نشان می دهد تعداد زنان معتاد در یک پروسه 10 ساله حدود دو برابر شده است که در مجموع آمار مرگ و میر آنها بر اساس مواد مخدر را نیز بالا برده است.

گرچه این آمار در برخی موارد با کاهش روبه رو بوده اما همچنان با آمار صعودی اعتیاد زنان روبه رو بوده ایم. به گفته کارشناسان اگرچه ایران در مقایسه با جهان از لحاظ نرخ میانگین معتادان وضعیت بهتری دارد اما دو برابر شدن سهم اعتیاد زنان به دلیل پیامدهای بی شمار آن در سطح خرد و کلان می تواند زنگ هشداری برای مسئولان باشد.

علاوه بر این، گزارش‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر حاکی از افزایش اعتیاد در بین زنان است. طبق گزارش این ستاد، در سال 90 زنان مصرف‌کننده مواد، 5 درصد کل معتادان هستند و این در حالی است که در سال 95 تحقیقات ستاد نشان داد، 10 درصد معتادان را زنان تشکیل می‌دهند و این یعنی طی پنج سال نسبت معتادان زن در کشور دو برابر بیشتر شده است. روند رو به افزایشی که می تواند آثار و تبعات زیادتری نسبت به مردان معتاد داشته باشد.

رؤیا نوری، پژوهشگر اعتیاد معتقد است زنان روی تلخ اعتیاد را در سنین بالاتر تجربه می‌کنند. روزگاری که دیگر نه مواد مخدر و محرک برایشان خوشایند است و نه دیگر کسی پیدا می‌شود که این نیاز را برای آنها برآورده کند.

به گفته این پژوهشگر، زنانی که به سمت اعتیاد کشیده می‌شوند چنان این سرازیری را به‌سرعت می‌روند که به سختی می‌شود جلوی‌شان را گرفت.

سیر زنانه تر شدن اعتیاد دلایل مختلفی دارد؛ اینکه زنان امروز تمایل دارند کلیشه های جنسیتی را بشکنند و تمایز خود را با مردان از بین ببرند. از سویی دیگر مصرف‌گرایی، ترویج فرهنگ مصرف و تبلیغ رسانه‌ها درباره اندام لاغر و زیبایی نیز سبب شده که اکثر زنانی که معتاد می شوند به سمت مواد مخدر صنعتی و قرص هایی روی بیاورند که متناسب با سیاست های مافیای مواد مخدر است، گرایشی که با نام لاغری و اسامی جذاب شکل می گیرد و بعد از مدتی آنها را به تباهی می کشاند.

دلیل اینکه تاکنون نتوانسته ایم جلوی این وضعیت پیش رونده را بگیریم برنامه ریزی ها و سیاست های مبارزه ای و کنترل گرانه ای بوده که تنها به جمع آوری یا مبارزه با اعتیاد ختم شده است. برنامه ریزی های کلیشه ای که تاکنون  نتوانسته جلوی هجمه و جذابیت تبلیغات را بگیرد و این در حالی است که تجربه ها هم نشان داده که تنها کنترل و تنبیه نمی‌تواند روش مناسبی برای جلوگیری از سیر صعودی اعتیاد زنان باشد.