دریا قدرتی پور: چشم امید خیلی ها به پاییز و زمستانی بود که به نظر می رسد خشک تر از همیشه است. خشکسالی بی سابقه ای که اکنون دامن پاییز را گرفته و پیش بینی های هواشناسی نشان می دهد نمی توان دل خوشی به زمستان پیش رو هم داشت. مشکلات کم آبی بسیاری از شهرهای کشور را دچار مشکل کرده است و حال بسیاری از سدهای کشور چندان تعریفی ندارد و این کاهش بی سابقه بارش ها حکایت روزهای سخت در آینده ای نزدیک است. 

امسال در حالی پاییز نیمه اول خود را طی می کند که بارش ها در کشور کمتر از شرایط نرمال است و با توجه به اینکه ذخیره آبی بسیاری از سدهای کشور به پایین ترین میزان خود رسیده، باید منتظر حقیقتی تلخ از کم آبی و بی آبی در شهرهای خشک کشور باشیم.

با وجود اینکه کارشناسان هواشناسی معتقدند پیش بینی های فصلی هواشناسی در همه دنیا با اما و اگر همراه است، چرا که تغییرات جو را نمی‌توان به طور دقیق ‌پیش‌بینی کرد اما باید این حقیقت را هم باور کنیم که هر سال بارش‌ها در حال آب رفتن است.

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نیز چنین نظری دارد. او با اشاره به اینکه هشت مرکز در دنیا پیش‌بینی‌های فصلی را انجام می دهند می گوید: تحلیل و بررسی داده‌های این مراکز نشان می‌دهد که شرایط پاییز امسال از پاییز سال گذشته که کم بارش بود، بسیار نامناسب‌تر است.‌ آنطور که وظیفه توضیح می‌دهد مدل‌های عددی هواشناسی نشان می‌دهد که بارندگی‌ها در فصل پاییز کمتر از شرایط نرمال است.

پاییز خشک خشک خشک

 پاییز سال گذشته نیز بارش‌ها حدود 26 درصد کمتر از شرایط نرمال بود. به گفته رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، این احتمال وجود دارد که میزان بارش های زمستان امسال نیز مناسب نباشد.

این در حالی است که تابستان امسال پدیده مونسون برخی از سدها را به شرایط مناسب برگرداند اما بسیاری از سدهای کشور همچنان خالی هستند و شرایط نگران کننده ای دارند.

در چنین شرایطی و با توجه به اینکه میزان بارش‌ها در پاییز و زمستان پیش‌رو نیز کمتر از شرایط نرمال پیش بینی شده است، نیاز است که در نحوه مدیریت منابع آب کشور تجدید نظر شود.

در حال حاضر حدود 90 درصد از منابع آبی کشور صرف کشاورزی می شود و این در حالی است که میزان بهره وری آب نیز در این بخش بسیار نامناسب است. این در حالی است که ما هنوز نتوانسته ایم الگوی کشت مناسبی را در کشور داشته باشیم و به این ترتیب شرایطی ایجاد می‌شود که در آن کشاورزان بیش از گذشته از آب‌های زیرزمینی برداشت می‌کنند و به خطراتی مانند فرونشست زمین و تخریب آبخوان‌ها دامن می‌زنند.‌

صنایع، کشاورزان و یا...

البته سوء مدیریت به شرایط نامناسب کشاورزی محدود نمی‌شود، چراکه صنایع نیز در مناطقی احداث شده اند که شرایط از نظر منابع آبی مناسب نیست.‌

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی دراین باره ‌می‌گوید: ‌جانمایی اشتباه صنایع نیز بر بحرانی شدن شرایط آب کشور دامن می‌زند. به گفته او چنین اقداماتی از این حکایت دارد که برخی مسئولان هنوز درک مناسبی از شرایط کشور ندارند و از اشتباهات گذشته درس نگرفته‌اند‌.

آنطور که رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی توضیح می‌دهد، بارش‌های کشورمان یک چهارم بارش‌های جهان است و با توجه به این مسائل ‌ مدیریت منابع آب باید با حساسیت بیشتری انجام شود.

بررسی میزان بارش‌ها در کشور نشان می‌دهد میانگین بارش‌های سالانه در کشورمان حدود 230 میلیمتر است در حالی که  سال آبی گذشته میزان بارش‌ها در کشورمان 134 میلیمتر گزارش شد.

امسال نیز بارش ها چندان وضعیت خوبی نداشت و با توجه به اینکه میزان آب های سطحی و ذخیره پشت سدهای کشور نیز کاهش یافته است به نظر می رسد که اگر قدم های بزرگ تری برای مقابله با خشکسالی برنداریم با روزهای بحران زایی روبه رو خواهیم شد.