دریا قدرتی پور: خیلی وقت است که در بازار کار تبعیض حاکم است و حتی اگر دستمزدها جان هم بگیرند اما تفاوت ها از زمین تا آسمان است تا حقوق زنان آنطور که باید و شاید در نظر گرفته نشود.

اگر به پیشینه بازار کار در ایران نگاه کنیم به خوبی مشخص است که زنان و مردان در بازار کار ایران هیچگاه با یک معیار مشخص سنجیده نشده‌اند. آنها حتی اگر توانایی‌های مشابهی داشته باشند و در یک رده شغلی هم باشند آنچه نصیب زنان شاغل می شود دلسردکننده و یأس آور است.

گرچه وزرای کار چه در سال های قبل و چه اکنون همواره در حمایت از زنان برخاسته اند اما در واقعیت چنان که باید و شاید تغییری در رفتار کارفرمایان با زنان اتفاق نیفتاده است. شاهد این ادعا سخنان حجت ا... عبدالملکی، وزیر سابق کار است که اعلام کرد زنان به لحاظ انضباط کاری بهتر از آقایان هستند و در هر فضای اداری و تولیدی که زنان حضور داشته اند بهره وری بالاتر بوده و آنها از سلامت و وجدان کاری بیشتری برخوردارند.

او همچنین از کارفرمایان خواست نسبت به پرداخت پاداش به زنان توجه ویژه داشته باشند و چنانچه برخی از مردان حقوق نامتعارفی را می گیرند برای زنان نیز در قالب پاداش این مسئله در نظر گرفته شود.

اما با وجودی که بالاترین مقام وقت وزارت کار به شکل جدی حمایتش را از وضعیت زنان شاغل نشان داد اما در واقعیت همچنان کارفرمایان کار خود را می کنند و همواره حقوق زنان با شغلی برابر کمتر از مردان است و با وجود نرخ پایین مشارکت زنان در بازار کار، نرخ بیکاری آنان نیز بالاست.

در حال حاضر از بین 14 درصد از جمعیت زنان که وارد بازار کار می شوند، تعداد زیادی نمی توانند شغلی پیدا کنند و نرخ بیکاری زنان حدوداً دو برابر مردان است و علاوه بر کم بودن تمایل زنان در بازار کار با نرخ بالای بیکاری نیز مواجهیم که این موضوع نشان می‌دهد در بازار کار ایران شرایط مساعدی برای زنان وجود ندارد.

نرخ پایین مشارکت زنان می‌تواند از این تأثیر گرفته باشد که زمانی که شغل مناسبی برای زنان نیست آنان کمتر در جستجوی شغل هستند و علاوه بر دلایل فرهنگی، اجتماعی، شرایط بازار کار نیز یکی از عواملی است که باعث می‌شود جمعیتی از بازار کار خارج شوند و دیگر در جستجوی شغل نباشند و به این صورت نرخ مشارکت زنان کاهش می‌یابد. کنار هم قرار دادن نرخ بیکاری بالا و نرخ مشارکت پایین به خوبی نشان می‌دهد شرایط مناسبی برای پیدا کردن شغل مناسب برای زنان در بازار کار نداریم.

این در حالی است که زنانه شدن برخی مشاغل و به خصوص مشاغل خدماتی که در یک تقسیم بندی عادلانه به نام زنان خورده است، جزو پایین ترین رده های شغلی است و معمولاً با کمترین حقوق و مزایا این شغل ها را به زنان می دهند چون اغلب مردان حاضر به انجامش نیستند یا در ازای انجامش دستمزد بیشتری می خواهند و برای همین بازار کار زن ها را با کمترین توقع با بیشترین فرمانبرداری دستچین می کند. بماند که اجبار برای تأمین معاش، گروهی از زنان را به داشتن این شغل ها قانع می کند و حتی بسیاری از آنها را وادار به حفظ این شغل ها با چنگ و دندان می کند.

این همان شباهت مردان و زنان است که البته در بازار کار دیده نمی‌شود، آن هم به این دلیل که هنوز عده‌ای سرسختانه باور دارند زنان به اندازه مردان به کار و درآمد نیاز ندارند. کسانی که این را می‌گویند حتماً از اوضاع جامعه بی‌خبرند، از فشار تورم کشنده بر خانواده‌ها، از افزایش جمعیت زنان سرپرست خانوار و از کثرت زنان خودسرپرست که انگیزه‌هایی قوی برای ورود به محیط‌های کاری دارند.

کارشناسان می گویند؛ زن را نمی‌شود از بازار کار حذف کرد، اما می‌شود شرایط کاریشان را تسهیل کرد و او را به اندازه جانی که وسط می‌گذارد و تخصص و مهارتی که ارائه می‌دهد، سنجید.