دریا قدرتی پور: ساده، آرام و بي تکلف؛ شايد بهترين توصيفي است که مي شود از نمايشگاه امان ا... طريقي در نگاه اول کرد. نمايشگاهي از يک مجموعه با موضوع زاينده رود؛ شامل 17 قطعه عکس از اين رودخانه که با نگاه عکاس و دغدغه هاي او درآميخته تا گذشته را در «اکنون» به نمايش دربياورد.

اگر بسياري از ما نمي‌دانستيم که طريقي علاوه بر عکاسي، نقاشي نيز مي‌کرده است و اگر حتي ندانسته‌ هم به نمايشگاه عکس هاي او مي‌رفتيم، قابل حدس بود که اين آثار رنگ و بويي از او و نگاه هنري او دارند؛ آرام، ساده و بدون تکلف، مثل همان وابستگي که اصفهاني هاي امروز به زاينده رود دارند و در عکس هاي آويزان شده او بر ديوار پيداست؛ يادآور تولد، هستي، جواني و نيستي رودي که در عکس هاي هفت دهه پيش او قاب شده اند و به امروز و «اکنون» رسيده اند.

در واقع عکس هاي امان ا... نوع فرهنگي را نشان مي دهد که همواره در اصفهان وجود داشته و او آنها را به تصوير کشيده است. دوربين اين عکاس، از هفت دهه پيش تر شات زده تا فرهنگ مردماني را نشان دهد که رود را مأواي خود مي دانسته اند، نوعي ارتباط بين گذشته و امروز. عکس هايي برخاسته از دل طبيعت زاينده رود دهه 30 و 40 که خروش و زندگي در آن حل شده و هنوز هم بوي زندگي مي دهد.

تصاويري که او در نهايت خلق کرده، از عکسي به عکس ديگر مانند خودِ رود، جاري مي شود، اوج مي گيرد، خروشان مي شود و گاهي رو به افول مي رود.تصاويري کاملاً عيني از انديشه هاي آن زمان، باورها و مردماني که رود تمام زندگيشان بوده است.

در نمايشگاه «طريقي از عکاسخانه تا زاينده رود» نزديک ترين نمايي که امان ا...طريقي به شکل پرتره همراه با زاينده رود انداخته و تنها عکس پرتره واضح از جوانان آن زمان است، عکسي است از چند جوان نشسته بر لب رود که با لبخندي عکاس را همراهي کرده اند. در عکس هاي ديگر او اما از آدم ها و پرتره ها خبري نيست، اگر هم باشد نمايي دور از مردماني است که پاي رود نشسته اند و آنچه همواره هست، خود زاينده رود است که به شکلي بُلد شده از نماي رود و پل هايش در قاب عکس هاي او جان گرفته است.

عکس هاي تماماً سياه و سفيدي که گرچه جلوه اي از ديگر رنگ ها ندارند اما حرف هاي زيادي براي گفتن دارند؛ عکس هايي که نقش نور در آن کم نيست و همين نور است که باعث مي شود تو با ديدن زاويه هاي مختلفي که در عکس ها جاري است جلوي هر عکس ميخکوب شوي و به انديشه فرو بروي، از رودي که بود و رودي که نيست. گويي در اين عکس ها آنچه بيش از همه فرياد مي شود، رودخانه است و بس. رودي که نقش پررنگ و خروشانش در عکس ها به خوبي پيداست و نمادي از آب و آباداني اصفهان بوده است.

عکس ها به خوبي توانسته از پس به ياد آوردن ادبيات اصفهان برآيد و آنها را خوب نشان داده است و زير پيکسل هاي سياه و سفيد، دال بر جهان بيني عکاسي است که مي خواسته در پس اين رنگ هاي کدر و سياه به وسعت رود و پل هاي تاريخي اش معنا ببخشد.

گشتي کوتاه در نمايشگاه کافي است تا متوجه شوي که در عکس هاي امان ا...طريقي برخي اوقات نور از بالاي تصوير آغاز شده و سپس رنگ ها کدر شده و به غلظت رسيده است؛ رنگ هاي سياه و سفيدي که هر کدامشان به پل هاي واقع بر زاينده رود نقشي متفاوت بخشيده اند. حرکتي توأمان از مرگ و زندگي رود که به يکباره با هم معنا پيدا کرده و در کنار فرهنگ و طبيعت مردمان آن زمان در لنز دوربين او حک شده است.

نوشته هاي کوتاه عکس ها هم به خوبي نشان مي دهد که گويا در اواخر دهه 1320 است که طريقي تصميم مي گيرد از پل خواجو عکس بگيرد، عکسي از نماي بالايي خواجو که رود خروشان را نشان مي دهد و تنها يک دهنه از پل پيداست و بعد از آن يعني در سال 1333 او طغيان رود را در عکس هايش منجمد مي کند تا اين تصاوير بماند به يادگار براي امروز که رود از عطش بي آبي له له مي زند.

حالا پس از گذشت بيشتر از 70 سال از آن روزها و حالا که امان ا...طريقي به سفر ابدي‌ رفته است، گالري «اکنون» از گذشته اي پرده برداشته که تا روز شنبه از اين عکاس و نقاش برجسته عکس هايي را زنده کند از رودي که ديگر نيست.

گويا عکاس و نقاش صاحبنام اصفهان، کيمياگري بلد بوده که رنگ و نور را باهم در هم آميخته و حالا اکسيري بي نظير ساخته از رودي نقره فام که بخشي از آنها به همت خانواده اش در گالري «اکنون» واقع در خيابان مارنان اصفهان برپا شده است.