زیتون حاوی آب، پروتئین، کربوهیدات، فیبر و چربی است؛ زیتون حاوی ۱۱ تا ۱۵ درصد چربی است که ۷۴ درصد آن «اسید اولئیک» است که نوعی اسید چرب غیراشباع است. کربوهیدراتها ۴ تا ۶ درصد از زیتون را تشکیل میدهند و بنابراین زیتون میوهای کم کربوهیدرات محسوب میشود.
ترکیبات موجود در زیتون آن را به منبع بسیار خوبی برای کاهش فشار خون، افزایش طول عمر و پیشگیری از انواع سرطانها تبدیل کرده است؛ در این مطلب به خواص زیتون، روغن زیتون و تأثیر آن در پیشگیری و درمان بیماریها پرداختهایم.
"زیتون" یکی از میوههای محبوب در جهان است که در نواحی مدیترانه، آسیای مرکزی و بخشهایی از آفریقا کشت میشود.
انواع زیتون و تفاوت زیتون سبز و سیاه
رنگ زیتون در هنگام رسیدن از سبز کمرنگ (زیتون سبز) به بنفش و سپس مشکی متمایل میشود. تفاوت زیتون سبز و سیاه، در خاستگاه این دو میوه و میزان روغن آنها است؛ میزان روغن موجود در زیتون سیاه بیش از زیتون سبز است. همچنین اولئوروپین موجود در زیتون که عامل بسیاری از فواید سلامتبخش این میوه است، در زیتون سیاه بیشتر از زیتون سبز است.
ترکیبات زیتون
زیتون حاوی آب، پروتئین، کربوهیدات، فیبر و چربی است؛ زیتون حاوی ۱۱ تا ۱۵ درصد چربی است که ۷۴ درصد آن "اسید اولئیک" است که نوعی اسید چرب غیراشباع است. کربوهیدراتها ۴ تا ۶ درصد از زیتون را تشکیل میدهند و بنابراین زیتون میوهای کم کربوهیدرات محسوب میشود.
ویتامینها و مواد معدنی موجود در زیتون شامل ویتامین E، آهن، مس، کلسیم، پتاسیم و سدیم است.
آنتیاکسیدانهای موجود در زیتون
زیتون غنی از بسیاری از ترکیبات گیاهی است؛ آنتی اکسیدانهای موجود در زیتون از بروز بسیاری از بیماریهای قلبی ـ عروقی، فشار خون، دیابت، انواع سرطانها و آسیب به بافتها در اثر رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. این ترکیبات آنتیاکسیدانی شامل "اولوروپین"، "هیدروکسی تیروزول"، "تیروزول"، "اسید اولئانولیک" و "کوئرستین" است.
خواص زیتون برای پیشگیری از بیماریهای مزمن و افزایش طول عمر
زیتون سرشار از آنتیاکسیدان است و فواید سلامتی آن از مبارزه با التهاب تا کاهش رشد میکروارگانیسمها را شامل میشود؛ زیتون به دلیل داشتن این آنتیاکسیدانها، سیستم ایمنی بدن را تقویت و از آن در مقابل ابتلا به بیماریهای واگیر و غیرواگیر، مخافظت میکند.
پتاسیم و کلسیم فراوانترین مواد معدنی موجود در زیتون هستند که کمبود این فلزات در بدن انسان باعث بروز بسیاری از بیماریهای مزمن میشود و طول عمر را افزایش میدهد.
خواص زیتون برای فشار خون
فشار خون یکی از شایعترین بیماریهای جهان و از عوامل مرگ و میر بیماران در جهان به شمار میرود. پلیفنولهای موجود در زیتون با داشتن ویژگیهای آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی، باعث کاهش میزان فشار خون میشود.
مطالعات مختلفی ثابت کرده که مصرف روزانه روغن زیتون در رژیم غذایی باعث کاهش چشمگیر سطح فشار خون افراد میشود.
خواص زیتون برای پیشگیری از بیماریهای قلبی و مغزی
متخصصان پیشبینی کردهاند که تا ۳۰ سال آینده، بیماریهای قلبی و عروقی عامل یک سوم بمرگ و میرهای جهانی خواهد بود. این بیماریها نخستین علت مرگ در سراسر جهان به شمار میآیند. حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد زیتون را اسید اولئیک تشکیل میدهد که باعث کاهش فشار خون و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میشود.
همچنین دو ماده به نامهای "هیدروکسی تیروزول" و "اولئوروپین" باعث جلوگیری از تجمع پلاکتها و تشکیل لخته خون میشود و درنتیجه منجر به کاهش خطر حملههای قلبی و سکته مغزی میشود.
زیتون و روغن آن از اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانهای به شمار میآیند و مطالعات مختلف، تأثیر این رژیم غذایی را بر کاهش سکتههای قلبی گزارش کردهاند.
در پژوهشی که به مدت ۵ سال در کشورهای حوزه مدیترانه روی ۷۲۱۶ مرد و زن انجام شده، نشان داد که استفاده از رژیم غذایی حاوی زیتون فراوان، خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی را تا ۴۸ درصد کاهش میدهد.
کاهش کلسترول خون با مصرف زیتون
زیتون از جمله میوههایی است که به کاهش کلسترول خون کمک میکند. زیتون و روغن آن دارای اسیدهای چرب غیراشباع و ترکیباتی نظیر ویتامینای است که شاخصهای چربی از جمله کلسترول را کاهش میدهد.
خواص زیتون برای جلوگیری از سرطانها
زیتون و روغن آن سرشار از آنتیاکسیدان است که باعث مقابله با رادیکالهای آزاد و آسیب به بافتها میشود و خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. مطالعات جهانی ثابت کرده که ۳۰ درصد سرطانها قابل پیشگیری است و رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این بیماریها ایفا میکند.
آزمایشهای مختلف در کشورهای حوزه مدیترانه نشان میدهد که مصرف بالای زیتون در این کشورها باعث کاهش خطر بروز انواع سرطانها از جمله سرطان روده بزرگ، پستان، پروستات، رحم و تخمدان میشود.
فواید زیتون برای پیشگیری از سرطان پستان
اسید اولئیک موجود در زیتون و روغن آن، باعث مهار عوامل کلیدی در بروز سرطان پستان میشود؛ ویتامین E موجود در روغن زیتون مانند آنتیاکسیدانها عمل میکند و از بروز سرطان سینه جلوگیری میکند همچنین با توجه به اینکه تراکم بالای بافت پستان یکی از عوامل خطرساز ابتلا به سرطان پستان به شمار میرود. در پژوهش انجام شده در اسپانیا مشخص شد که استفاده از روغن زیتون باعث کاهش تراکم بافت پستان میشود.
خواص زیتون برای پیشگیری از سرطان روده
سرطان روده بزرگ چهارمین عامل مرگ بر اثر سرطانها در سراسر جهان است. بررسیهای اپیدمیولوژیکی نشان داده که در کشور یونان به دلیل مصرف بالای زیتون، میزان بروز سرطان در جامعه ۴۰ درصد کمتر از دیگر کشورهای اروپایی مانند انگلستان است. دانشمندان اثرات ضدسرطانی زیتون را با وجود آنتیاکسیدانها و ترکیباتی به نام "هیدروکسی تیروزول"، "اسید آراشیدونیک"، اسید اولئیک" و ... میدانند.
تأثیر روغن زیتون بر پیشگیری از سرطان کبد و پانکراس
ماده آنتیاکسیدانی موجود در روغن زیتون باعث کاهش میزان اینترلوکین ۶ میشود که این امر منجر به جلوگیری از تکثیر سلولهای سرطانی کبد میشود. همچنین خواص آنتیاکسیدانی زیتون باعث جلوگیری از ابتلا به سرطان پانکراس میشود.
فواید روغن زیتون برای پیشگیری از سرطان پوست
مطالعات نشان داده که استفاد از روغن زیتون روی پوست به دلیل خواص آنتیاکسیدانی آن، از ابتلا به سرطان پوست جلوگیری میکند.
خواص روغن زیتون برای زخم معده و سرطان معده
مطالعات ثابت کردهاند که زیتون و روغن آن مانع فعالیت هلیکوباکترپیلوری میشود. این باکتری از عوامل اصلی ایجاد زخم معده و درنتیجه ابتلا به سرطان معده است.
خواص ضدمیکروبی زیتون
زیتون به دلیل دارا بودن ترکیباتی اعم از "هیدروکسی تیروزول"، "تیروزول"، "اولئوروپین" و "دی کربوکسی متیل النوئیک اسید" باعث مهار فعالیت باکتریهای بیماریزای منتقله از مواد غذایی میشود. به همین دلیل محققان مصرف روغن زیتون در کنار سالادها و غذاها را به همه توصیه میکنند.
فواید ضدویروسی زیتون
اولئوروپین موجود در زیتون دارای خاصیت ضدویروسی است که موجب مهار فعالیت ویروس عامل ایدز، ویروس سپتی سمی خون ریزی دهنده و ویروس هرپس سیمپلکس (عامل ایجاد تبخال در لب، بینی و اندامهای تناسلی) میشود.
خاصیت ضدباکتریایی این ماده بهویژه روی باکتری "مایکوپلاسما" قابل توجه است. این باکتری موجب بیماریهای تنفسی در قسمتهای فوقانی دستگاه تنفس و در حالتهای مزمن سبب بروز روماتیسم و کم خونی میشود.
خواص زیتون برای پوست و مو
آنتی اکسیدانها مهمترین ترکیبات موجود در روغن زیتون است که از اکسیداسیون چربیهای پوست و در نتیجه خشکی آن جلوگیری میکند. همچنین مصرف زیتون موجب افزایش ضخامت و طول موی سر و رشد ناخنها میشود که این اثرات زیتون به دلیل اسیدهای چرب غیراشباع موجود در آن است.
ماده "هیدروکسی تیروزول" موجود در زیتون با حفاظت ماده ژنتیکی سلولهای پوست، باعث جلوگیری از تخریب پوست دربرابر آسیبها میشود. همچنین گزارش شده است که مصرف جلدی یا خوراکی زیتون و روغن آن باعث تسریع بهبودی زخمهای پوستی میشود.
ویتامین E موجود در زیتون باعث جلوگیری از پیری و چروک شدن پوست نیز میشود و از پوست بدن و صورت در برابر التهاب و آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکند. به همین دلیل است که از روغن زیتون به صورت تجاری در ساخت موم، ژل، کرم پوست، نرمکنندههای موی سر و لوسیونهای بدن استفاده میشود.
همچنین میتوان برای از بین بردن جوش و آکنههای پوستی به مدت دو بار در روز تا ۳۰ روز از روغن زیتون استفاده کرد.
خواص زیتون برای پوکی استخوان
مطالعات مختلف روی موشهای آزمایشگاهی نشان داده است که ترکیبات موجود در زیتون با مهار فعالیت سلولهای استخوانخوار و جلوگیری از آسیبهای اکسیداتیو، نه تنها از پوکی استخوان جلوگیری میکند، بلکه موجب تراکم استخوان نیز میشود.
اسیدهای فنولیک زیتون با داشتن خواص ضد التهابی و تحریک کننده سیستم ایمنی، در ترمیم استخوان در حین شکستگی بسیار مؤثر است. ثابت شده است که علاوه بر مواد غذایی غنی از کلسیم، مواد غذایی غنی از ترکیبات فنولی مانند زیتون نیز از بروز پوکی استخوان جلوگیری میکند.
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
پیشنهاد سردبیر
ارسال نظر
ایمیل مستقیم: info@nesfejahan.net شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰