دریا قدرتی پور: خیابانی یک طرفه که تاریخ دور و درازی دارد و مختصات این خیابان را با درختانش می شناسند. ده ها درخت چنار کهنسال که عمر برخی از آنها به یک قرن می رسد، شناسنامه و هویت تاریخی خیابان عباس آباد را ساخته اند؛ نسل هایی که از گذشته مانده اند اما برخی از آنها به اندازه ای پیر و فرتوت شده اند که دیگر نای تاب آوردن ندارند و قامتشان خم شده است.

این درختان تا دیروز دل هر رهگذری را می بردند اما چندی است که روزگار غریبی پیدا کرده اند و ریشه های زار و نزار برخی از آنها از خاک بیرون آمده و با وزش هر بادی دلهره را برای این محله اعیان نشین به ارمغان می آورد.

گرچه تاریخ بلند بالای این درختان چنار جلوی هر گونه دست درازی به آنها را گرفته اما ساکنان عباس آباد از این وضعیت ناراضی اند. در واقع در بافت فعلی این خیابان که ملغمه ای است از چندین دوره تاریخی؛ از نمادهای صفوی بگیر تا خانه های قاجاری و آپارتمان های کم ارتفاع دوران پهلوی و برج های پر جبروت امروزی، این درختان هستند که تاریخ خیابان و ساکنان آن را زنده نگه داشته اند.

اما خیابان عباس آباد برای بخشی از شهروندان که روزانه برای کار و یا امور اداری به این خیابان تردد دارند، دیگر چندان آرامبخش نیست؛ به خصوص زمان هایی که بادهای موسمی می وزد و هر لحظه ممکن است شاخه ای کهنسال را بر سر عابری یا خودرویی آوار کند.

این اتفاق چندسالی هست که تکرار می شود. چند سالی هست که این درختان چنار زیر بار خشکسالی های پی در پی اصفهان در حال در هم شکسته شدن هستند و برخی هایشان گرچه هنوز راست قامت مانده اند اما خیلی هایشان هم شده اند خطر و مثل قاتلان بالقوه ای هستند که ممکن است هر بار در کمین عابری باشند که از این مسیر عبور می کند.

این حکایت یکی از معابر معروف اصفهان است که اگر وضعیتش به همین منوال ادامه یابد و کسی به داد چنارهای کهنسالش نرسد ممکن است دیگر کسی جرات عبور از این گذر آشنا و زیبا را نداشته باشد.

از همان ابتدای این خیابان، کافی است یک نگاه گذرا به ریشه های زار و نزار برخی از درختان دو سوی بیاندازی؛ ریشه هایی که روزگاری تکیه گاه محکمی برای سایه گستران این خیابان بوده اند اما حالا دیگر جایی در خاک ندارند؛ کهن؛ فرسوده و پیر؛ چنان از خاک بیرون زده اند که معلوم نیست بتوانند تا کجا دوام بیاورند و هر لحظه ممکن است دیگر یارای نگه داشتن قامت بلند درختان این خیابان را نداشته باشند.

سلطانی، مرد میانسالی است که پدران و پدرانش در این خیابان ساکن بوده اند. او درختچه هایی را به چشم دیده که حالا به درختانی کهنسال و پیر تبدیل شده اند. وقتی می خواهد از چنارها بگوید، غم، قاب صورتش را می پوشاند: « هیچکس حواسش به این درختان نیست.»

 عامیانه حرف می زند، نه پرطمطراق و کتابی، خیلی راحت می گوید: «اگر به داد اینها نرسند می افتند. جان می گیرند. فاجعه می شوند.» بین تک کلمه هایی که می گوید، کلمه «فاجعه» در ذهنت عمیق می شود. کلمه ای که بقیه ساکنان محله هم به آن واقفند و مشترک شده بین همه شان. از جمله صاحب فروشگاهی که به قول خودش ده سالی هست که در این محله سوپری دارد و فروشگاهش جزیی از این محل شده است.

او بارها و بارها نسبت به خطراتی که این درختان باعثش شده اند اعتراض کرده و به قول خودش چندین بار این مساله را به شهرداری اطلاع داده اند اما کو گوش شنوا!

وقتی می خواهد مساله این درختان را بهتر برایت شرح بدهد به درختانی که دقیقاً در مقابل سازمان عریض و طویل تامین اجتماعی که نبش این خیابان قرار گرفته اشاره می کند و می گوید: «یکی از درختان این نقطه، آن قدر خم شده که هر عابری که حواسش نباشد ممکن است با آنها برخورد کند. خود من بارها و بارها به این درخت برخورد کردم. حتی چند روز پیش که باد شدیدی می وزید خدا خدا می کردیم که شاخه های شکسته روی کسی نیفتد. هر بار که باد شدیدی می وزد روزمان را با ترس اینکه کسی زخمی شود یا شاخه ای روی او بیافتد سپری می کنیم. گویا مدیریت شهری منتظر است مرگی رخ بدهد تا کاری انجام دهد.»

یکی دیگر از اهالی عباس آباد، مرد مسنی است که به گفته خودش 40 سال است در این محل سکونت دارد. با افسوس به درختان نگاه می کند و می گوید: «سال‌هاست که در این محله زندگی می کنم و تمام این درخت ها را می شناسم. حدود یکی دو هفته  پیش، یک روز صبح آمدیم اینجا و دیدیم چند شاخه تنومند روی یک خودرو افتاده، بیچاره صاحب خودرو هر چه زنگ زد به شهرداری، هیچکس نیامد، با کمک اهالی شاخه ها را از روی ماشنیش برداشتیم و او رفت و به خیر گذشت. اگر این شاخه روی یک عابر پیاده می افتاد درجا او را کشته بود.»

گرچه اهالی به این نکته هم واقفند که نمی شود این درختان کهن که جزو میراث این خیابان شده اند را به راحتی کند و دور انداخت.

ده ها درخت چنار حالا جزیی از خیابانی شده اند که همه آن را به عنوان زیباترین خیابان اصفهان می شناسند. درختانی همسان و همسال، که موازی با یکدیگر و روبروی هم از خاک سربرآورده اند و گاهی شاخه های یکی از آنها تکیه گاهی برای دیگری شده تا نیفتد.

دو روز، سه روز، یک هفته، یکسال، دو سال یا ...، انتظار برای امن شدن این خیابان، هر چقدر که طول بکشد به گفته اهالی یک مساله مهم نیز باید در نظر گرفته شود؛ اینکه این درختان هویت این خیابانند و اگر به شکلی غیر کارشناسی بریده شوند و بخواهیم به راحتی از دستشان بدهیم ممکن است قلب این خیابان مثل قبل دیگر نتپد...