سازمان جدايي طلب باسک اسپانيا «اتا» آماده مي شود سلاح‌هاي خود را تحويل دهد و به بيش از 40 سال شورش مسلحانه که اين گروه را به يکي از جنبش‌هاي جدايي‌طلب تسليم ناپذير در اروپا تبديل کرده بود، پايان دهد.

«اتا» ماه اکتبر سال 2011 کنار گذاشتن قطعي مبارزه مسلحانه را که طي 40 سال بيش از 850 کشته بر جاي گذاشت، اعلام کرده بود. تحويل سلاح اين گروه که سال 1959 عليه رژيم فرانکو در اسپانيا تشکيل شد احتمالاً به معناي پايان يک عصر است اما در شرايطي اتفاق مي افتد که جنبش‌هاي ملي‌گرايانه پيشرفت قابل ملاحظه‌اي در صندوق‌هاي رأي اروپايي پيدا کردند.

اسکاتلند و منطقه کاتالونيا اسپانيا به دنبال برگزاري همه‌پرسي درباره استقلال خود هستند و جنبش ايرلندي «شين فين» همه‌پرسي را براي خروج ايرلند شمالي از بريتانيا خواستار شده است.

سازمان جدايي طلب باسک در نامه‌اي الکترونيک به بي بي سي اعلام کرد که اين گروه از قبل خلع سلاح شده است و توضيح داد که «سلاح‌ها و مواد منفجره اين گروه در دست جامعه مدني است». «اتا» در اين نامه که مورخ هفت آوريل است افزود: «روز خلع سلاح، فردا خواهد بود.»

اين عمليات خارج از بايون انجام خواهد شد جايي که به موازات آن بعد از ظهر تجمعي مردمي براي جشن گرفتن اين روز تاريخي برگزار مي شود. اما هيچ توافق رسمي با مقامات اسپانيايي و فرانسوي درباره چگونگي خلع سلاح به دست نيامده است. سخنگوي حزب مردمي اسپانيا در پارلمان باسک که از مذاکره با «اتا» خودداري کرد و خواهان انحلال کامل آن است، اعلام کرد زمين گذاشتن سلاح به معناي تسليم نهايي است.«بورخا سمپر» گفت: «اتايي که ما تاکنون مي شناختيم براي هميشه محو شده است.»

اقدامات خشونت‌آميز اين گروه باعث شد حمايت افکار عمومي را از دست بدهد به ويژه در دوران گذار دموکراتيک در سال‌هاي 1970.

به گفته کارشناسان مبارزه با تروريسم، زرادخانه «اتا» حاوي حدود 130 قبضه اسلحه کمري و دو تُن مواد منفجره است که در پي کنار گذاشتن مبارزه مسلحانه از سوي اين گروه در سال 2011 در چند انبار نگهداري مي شود. اين زرادخانه که در فرانسه است از سوي کميسيون بين المللي راستي‌آزمايي، ساختاري که مادريد و پاريس آن را به رسميت نمي شناسند، مورد بررسي دقيق قرار خواهد گرفت.