بسیاری از مردم ایران در انتخاب رنگ لباس، خودرو و دکوراسیون منازل خود از رنگ های شاد استفاده نمی‌کنند و برعکس رنگ هایی را انتخاب می کنند که نشان دهنده افسردگی یک فرد است.

از نگاه رفتار شناسی و روان شناسی، عوامل بصری (رنگ ها) بر افزایش نشاط روحی و انرژی روانی، تأثیر مستقیم دارند و زیبایی بخش زندگی است، اما بسیاری از مواقع، بنابر دلایل فردی یا عرفی، بعضی از رنگ ها را برای پوشش، خودرو، دیوار منزل و آپارتمان‌ خود انتخاب نمی کنیم.

اگر شما نسبت به یک رنگ، حس خوبی ندارید و دوست ندارید از آن استفاده کنید، یک دلیل شخصی است که کاملاً قابل پذیرش و احترام است، مانند مردانی که شش هفت عدد شلوار سرمه ای دارند، اما خیلی وقت ها، دلیل ما برای استفاده نکردن از بعضی رنگ ها بخاطر افراد جامعه است.

وقتی از رنگ یک لباس خوشمان بیاید، اولین فکری که می کنیم، این است که می توانیم آن را در مکان های عمومی استفاده کنیم؟ مردم چه می گویند؟ نکند مسخره مان کنند؟ آیا برای محیط کاریمان مناسب است؟ خیلی ها هم می گویند: «دیگر برای سن و سال ما مناسب نیست؛ از ما دیگر گذشته». خیلی تصورات ناصحیح و نابجای دیگری هم هست که مانع از خوب بودن حال ما در زندگی می‌شوند. مانع استفاده از رنگ هایی که لبخند را روی لب هایمان بنشاند و به روحمان نشاط بدهد.

محمد رضا ایمانی، مردم شناس می گوید: تنوع رنگی در جامعه نسبت به گذشته، ملموس است؛ اما همچنان در کشور ما تنوع رنگی خیلی محدود است. خصوصاً در خودرو، نمای شهری و لباس. این کارشناس می گوید: چرا فکر می کنیم بعضی رنگ ها ممنوع یا جلف هستند؟ وی درباره سر کردن روسری قرمز به وسیله دختری جوان، می گوید: نگاه جامعه به او نگاه مناسبی نخواهد بود و همچنین استفاده از شلوارهای رنگی بخشی از امنیت اجتماعی آنها را به خطر می اندازد، در حالی که یک جامعه رنگی، سرشار از امید، پویایی (تحرک) و شادی خواهد بود.

مجید اَبهری، رفتار شناس و آسیب شناس اجتماعی هم می گوید: متأسفانه بعضی از رفتارهای فردی و اجتماعی نیز در انتخاب رنگ برای پوشش، اثر مستقیم دارد. مثلاً افراد زیادی به دلیل آلودگی هوا و نظافت مکان های عمومی مثل مترو، اتوبوس و نیمکت پارک ها، نمی توانند از رنگ های شاد و ملایم استفاده کنند.

وی می گوید: 30 درصد افسردگی ها به دلیل استفاده از رنگ های سرد و خنثی مثل آبی، سبز، فیروزه ای، نقره ای، سفید، مشکی و خاکستری است. در این راستا، رنگ آمیزی مراکز آموزشی و درمانی، می تواند اثر مستقیم در کاهش افسردگی و خمودگی جامعه و افزایش سطح سلامت روانی داشته باشد. اما امروزه به این موضوع مهم توجه کمتری می شود.وی درباره افزایش نشاط در جامعه می گوید: باید بر اساس روان شناسی رنگ ها عمل کنیم؛ آموزش و پرورش در رنگ آمیزی کلاس‌های درس و حیاط مدارس و روپوش دانش آموزان؛ شهرداری برای رنگ آمیزی نماهای شهری، با همراهی و همکاری صاحبان منازل و مغازه ها، از رنگ های گرم استفاده کنند یا در ابتدا برای ایجاد فرهنگ صحیح، الزاماتی را برای استفاده از رنگ های شاد و گرم تعیین کند تا از این طریق نشاط به مردم منتقل شود. ضروری است رسانه در این زمینه، هدایت فکری جامعه را بر عهده گیرد.

حمید فرزادی، روان شناس بالینی هم درباره برخی الزامات اینگونه توضیح می دهد که به نظر من بانک ها هم جزو مؤسساتی هستند که طی روز با مراجعان زیادی در ارتباط هستند و این موضوع می تواند گامی بزرگ در مسیر استفاده از رنگ های شاد و گرم باشد تا خُلق بالاتر، صبر بیشتر و روابط عاطفی سالم تری را در جامعه شاهد باشیم.

وقتی به رنگ خودروهای موجود نگاه می کنیم، عمدتاً رنگ های سفید، نقره ای و مشکی هستند. اگر هم یک نفر با دل و جرأت پیدا شود که بخواهد ماشین بنفش یا نارنجی بخرد، مردم با تعجب به او و ماشین نگاه می کنند. جدای از این موضوع، خودروسازها اعلام می کنند این رنگ سفارشی است و باید برای آن سه میلیون بیشتر بپردازید و این خود مانعی برای تنوع رنگی در خودروهاست. درحالی که شرکت های خودروسازی خارجی، خودروها را بدون هیچ سفارشی، در 36 رنگ تولید می کنند.

محمدرضا ایمانی کارشناس مردم شناسی درباره تنوع رنگی در جامعه می گوید: تنوع رنگی در محیط زیست علاوه بر سلامت افراد جامعه می تواند موجب جذب گردشگر شود. مثل مناطق ماسوله، اَبیانه، پالنگان و کندوان که رنگی بودن محیط آنها باعث شده است که جزو میراث ملی و جهانی ثبت شوند یا اُرسی های (شیشه های رنگی) شهر کاشان و یزد. وی می گوید: متأسفانه «قضاوت کردن» و «برچسب زدن» در فرهنگ زندگی ما شکل گرفته است و به خودمان اجازه می دهیم راجع به همه چیز نظر بدهیم. این رفتار همیشه در آیین ملی و مذهبی ما مورد نکوهش بوده است.

چرا برخی تصور می کنند، خوب نیست یک دختر خانم چادری، کیف صورتی بیاندازد؟ این «خوب نیست» ها را از کجا می آوریم؟ چرا با این جمله «خوب نیست» برای خود و دیگران محدودیت های اَلکی می گذاریم، وقتی اشکال شرعی و قانونی ندارد.در حالی که رواج تنوع رنگی در جامعه اسلامی، نشان شادابی و سلامت افراد آن جامعه است.