اغلب دانش‌آموزان ايراني از تعطيلات استقبال مي‌کنند؛ اين گزاره را بسياري از ما تأييد مي‌کنيم؛ شايد ديده باشيد دانش‌آموزاني که پيش از آغاز سال تحصيلي تقويم را در دست مي‌گيرند تا بدانند از مهر تا خرداد ماه، چند روز تعطيلي دارند و چند روز بايد مدرسه بروند.

بر اساس قانون «بازگشايي مدارس در اول مهرماه هر سال» مصوب مجلس شوراي اسلامي در سال 76، زمان بازگشايي مدارس در سراسر کشور همه ساله اول مهر ماه بوده و تا پايان ارديبهشت ماه ادامه مي‌يابد و ‌امتحانات پايان سال بعد از مهلت مقرر و در خرداد ماه انجام خواهد شد البته چندي پيش بحث ساماندهي تعطيلات و اصلاح تقويم آموزشي کشور به دنبال پيشنهاد کارگروه کاهش آلودگي هواي کلانشهرها مورد تأييد هيئت دولت قرار گرفت اما به دليل ايراداتي که داشت در کميسيون آموزش مجلس رد شد.

آغاز سال تحصيلي رسمي مدارس کشور، اول مهرماه است و دانش‌آموزان ايراني از ابتداي مهرماه تا انتهاي ارديبهشت ماه، 35 هفته آموزشي دارند که با احتساب خرداد ماه و زمان امتحانات، 39 هفته مي‌شود که روز آموزشي آن معادل 273 روز است که ما بين اين روزها، تعطيلات پنج‌شنبه، جمعه و اعياد ملي و مذهبي قرار دارد.

اما دانش‌آموزان ايراني از ابتداي مهرماه تا پايان خردادماه با احتساب پنج‌شنبه و جمعه‌هاي تعطيل و تعطيلات رسمي ديگر کشور، در سال تحصيلي 97ـ96، تنها 173 روز بايد در مدرسه حاضر باشند که البته از اين تعداد روزها اگر خرداد ماه که فصل امتحانات است را کسر کنيم دانش‌آموزن ايراني امسال تنها 155 روز از 365 روز سال را به مدرسه مي‌روند و سر کلاس درس حاضر مي‌شوند همچنين اين غير از روزهايي است که احياناً به دليل آلودگي هوا يا يخبندان و بارش برف، روابط‌عمومي ادارات آموزش و پرورش در هر شهر اعلام‌ مي‌کند که مدارس تعطيل است.

البته به تمامي اين آمار، روزهاي پيش از نوروز يا بين‌ تعطيلات را که دانش آموزان در مدارس حضور پيدا نمي‌کنند هم بايد اضافه کرد. به عبارت ديگر از 273 روز آموزشي که از اول مهر ماه تا پايان خرداد ماه است، دانش‌آموزان ايراني در تقويم رسمي، تنها 173 روز به مدرسه مي‌روند.

در گزارش «بررسي روزهاي تعطيل دانش‌آموزان 19 کشور/ از ايام پرتعطيل محصلان ترکيه‌اي تا کمترين تعطيلات دانش‌آموزان ژاپني»، ميزان تعطيلات در تقويم آموزشي 19 کشور جهان بدون احتساب تعطيلات آخر هفته نظام آموزشي کشورها بررسي شد؛ عدم بررسي تعطيلات آخر هفته در نظام آموزشي کشورها اين است که اين تعطيلات لازمه نظام آموزشي است و البته در برخي از کشورها برنامه‌هاي آزاد و تفريحي از سوي آموزش و پرورش در اين روزها پيش‌بيني مي‌شود.

اگر آمار تعطيلات و ميزان حضور دانش‌آموزان ايراني در مدارس را با ميزان حضور دانش‌آموزان ژاپني مقايسه کنيم که هفت هفته تعطيلات تابستاني دارند و دولت 28 روز هم براي تعطيلات زمستاني، بهار و اعياد ملي ـ‌ مذهبي در اين کشور در نظر گرفته است، فاصله زيادي ميان پرتلاش‌ترين و کم تعطيلات‌ترين نظام آموزشي با کشور ما وجود دارد.

آمار حضور دانش‌آموزان ايراني در مدارس شانه به شانه پر تعطيلات‌ترين نظام آموزشي که متعلق به ترکيه است، مي‌زند؛ دانش‌آموزان ترکيه‌اي حدود 18 هفته تعطيلات دارند.

مدارس با اين حجم تعطيلات روحيه استقبال از تعطيلات را در دانش‌آموزان تقويت مي‌کنند و کارمنداني به جامعه تحويل مي‌دهند که ساعت مفيد کاريشان در روز دو ساعت است. در تحقيق منتشر شده در سال 2013 توسط «واشنگتن‌پست» کارگران ژاپني به طور ميانگين تنها از 9 روز مرخصي با حقوق در سال استفاده مي‌کنند در حالي که حق استفاده از 18 و نيم روز مرخصي را دارند و اين ميزان از آمار جهاني هم پايين‌تر است. همچنين يک نفر از هر شش کارگر ژاپني، در سال از هيچگونه مرخصي استفاده نمي‌کند.

اينگونه است که ژاپني‌ها در ذهن ما به عنوان افرادي سختکوش شناخته مي‌شوند؛ شايد اين سختکوشي نتيجه آن است که تعطيلات سالانه دانش‌آموزان ژاپني بسيار کم است و 44 ساعت در هفته در مدرسه حضور دارند و از ساعت 8 صبح تا 3 عصر به صورت پيوسته از آموزش‌هاي رسمي و غيررسمي در «محيط مدرسه» استفاده مي‌کنند.