خبرگزاری ایرنا برای ارزیابی ابعاد زلزله کرمانشاه و همچنین برای ارائه راهکار به منظور مقابله با زلزله هایی با این مقیاس در شهرهای بزرگ تر، گفتگویی با مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله انجام داد. این استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله درباره بزرگی زلزله کرمانشاه در مقایسه با زلزله سال 82 در بم اظهار داشت: بزرگی این زلزله از زلزله بم بیشتر بود چون زلزله ازگله کرمانشاه 7/3 ریشتر و زلزله بم 6/5 ریشتر ثبت شده است؛ اما با وجود این، شدت زلزله بم و خرابی های آن بیشتر بود که این به عمق زلزله برمی گردد.

وی ادامه داد: با وجود کوچک تر بودن اندازه زلزله بم، کانون زلزله در زیر شهر بم یعنی در یک عمق 8/5کیلومتری قرار گرفته بود اما در زلزله سرپل ذهاب، زلزله در عمق 11 کیلومتری اتفاق افتاد و کانون آن از ازگله تا سرپل ذهاب 34 کیلومتر بود. عمق زلزله و کانون زلزله موجب شد تا زمین لرزه غرب کشور مانند زمین لرزه بم خسارت نداشته باشد.

زارع، زلزله یک شنبه شب کرمانشاه را یک یادآوری برای همه دانست و گفت: کانون این زلزله مانند زلزله ورزقان، در نقطه ای کم جمعیت قرار گرفته بود و در دل شهر نبود و این موجب شد تا دچار فاجعه نشویم؛ اگر کانون زلزله سرپل ذهاب زیرشهر یا خود کرمانشاه قرار گرفته بود الان با فاجعه ملی روبه رو بوده ایم.

وی اضافه کرد: این یک یادآوری است تا خود را برای زلزله های بعدی آماده کنیم؛ زلزله های بزرگ که قبلاً در طبس، منجیل و رودبار و همچنین برای بم اتفاق افتاد؛ شهرهای طبس، بوئین زهرا و بم هنگام وقوع زلزله در مجموع 150 هزار نفر جمعیت نداشت و منجیل و رودبار هم همینطور، هنوز در شهر بالای صدهزار نفر زلزله بزرگ را تجربه نکردیم و این شهرها هم می توانند در معرض زلزله باشند.

وی با رد شایعه پیش بینی زلزله از سوی سازمان زمین شناسی آمریکا تصریح کرد: هیچکسی زلزله 7 ریشتری حوالی مرز ایران و عراق را پیش بینی نکرده بود و یا آن چیزی که مربوط به سازمان زمین شناسی امریکا مطرح شده اصلاً این خبر صحت ندارد؛ این اظهارات از متن ایمیل دروغینی گرفته شد که سال 92 دست به دست می شد و خود متن از اساس دروغ بود؛ اگر همین حالا در سایت زمین شناسی آمریکا که بزرگ ترین سایت زمین شناسی دنیاست جستجو کنیم، حتی یک کلمه در این زمینه پیدا نمی شود.

زارع در پاسخ به این پرسش ایرنا که آیا با توجه به ارائه نظرات متفاوت درباره کانون زلزله بین حلبچه و ازگله، کدامیک از دو خاک ایران و عراق کانون واقعی زلزله بود، گفت: در تشخیص کانون زلزله خطای اندازه گیری است؛ از آنجا که زلزله در نوار مرزی روی داد، خطای 10 کیلومتری در کانون ها مشاهده شد اما مرکز زلزله شناسی خودمان و مراکز زلزله شناسی اروپایی، کانون را در ایران دانستند که به نظر خودم، این دقیق تر است و این درحالی است که کانون زمین شناسی آمریکا کانون زلزله را در آن طرف مرز دانسته است. البته با تجزیه تحلیل های مجدد و به شکل موج و مدل سازی که زلزله شناسان انجام می دهند، کانون زلزله دقیقاً مشخص خواهد شد اما از نظر ما با احتمال خیلی بالایی این کانون در همین سمتی که اعلام شده یعنی در ایران بود.

وی دلیل آمار تلفات بیشتر در ایران نسبت به عراق را جمعیت کمتر مردم عراق و دورتر از کانون زلزله بودن آنان عنوان کرد و ادامه داد: اگر سلیمانیه در کانون زلزله قرار می گرفت فاجعه می شد.

استاد پژوهشگاه زلزله شناسی در واکنش به اظهارات برخی کانال های تلگرامی مخالف نظام مبنی بر اینکه، حادثه اخیر در کرمانشاه زلزله نبود و یک انفجار بود، گفت: این اظهارات مطلقاً صحیح نیست چون نوع لرزش مربوط به انفجار کاملاً متفاوت است و حتی پایان نامه یکی از دانشجویان دکترای من همین بود؛ اتفاقاً از آنجا که روی این موضوعات به ویژه روی ایران و منطقه در دنیا حساسیت وجود دارد، اگر این زلزله طبیعی نبود در همان دقایق اولیه شبکه های بین الملل اعلام می کردند در حالی که دوهزار مرکز زلزله نگاری در دنیا زمین لرزه اخیر در کرمانشاه را ثبت کرده است.

وی تنها مورد انفجاری را مربوط به سال 1342 شمسی دانست که بمب تزار یک بمب هیدروژنی با قدرتی برابر یک زلزله به بزرگای 7 ریشتر منفجر شد و تأکیدکرد: از دید زلزله شناسی شک نکنید که این موضوع اصلاً صحت ندارد.

زارع در پاسخ به دیگر پرسش که با توجه به زلزله 4 ریشتری شهرستان آمل و شهرهای اطراف در نوروز سال 95 و وجود قله دماوند در این منطقه آیا از نظر کارشناسان زلزله شناسی احتمال آتشفشان در دماوند و وقوع زمین لرزه در این مناطق وجود دارد یا نه، گفت: در سال 86 مطالعه ژئوفیزیکی زلزله شناسی انجام شد که براساس اطلاعات ژئوفیزیکی، انفجار قله دماوند بعید به نظر می رسد. نگرانی های ما از دماوند و آتشفشان دماوند مرحله انفجاری آن نیست بلکه نگرانی چیز دیگری است.

وی افزود: این فعالیت هایی که سیستم دماوند انجام می دهد موجب تکان هایی در گسل های اطرافش می شود که این امر تسریع در زلزله های اطراف مانند گسل های مشاء، شمال تهران، کندوان، مازندران، بلده و شمال البرز، به همراه دارد؛ نکته ای که باید بیشتر روی آن وقت گذاشت این است فعالیت سیستم دماوند ممکن است وقوع زلزه را روی این گسل ها سرعت بخشد؛ یعنی اگر قرار است صد سال دیگر زلزله ای در گسل مشاء روی دهد با این فعالیت دماوند ممکن است تا 12 سال دیگر این اتفاق بیافتد.